مسجد و مدرسه خان مروی اصیل ترین حوزه علمیه تهران
مناسب برای
مدت زمان بازدید
0/5 تا 1 ساعت
بهترین فصل
استان تهران- تهران- خیابان ناصرخسرو- کوچه مقابل شمس العماره
بازدید دارد
نام های دیگر مکان
- مدرسه فخریه
- مدرسه خان مروی
- مسجد خان مروی
- مدرسه علمی مروی
موقعیت جغرافیایی مسجد و مدرسه خان مروی
مسجد و مدرسهی خان مروی از اماکن مذهبی و تاریخی تهران است که در منطقهی 12 و در خیابان ناصرخسرو، کوچهی مقابل شمسالعماره واقع شده است و در کنار این مدرسه، مسجدی به همین نام نیز قرار دارد. به تعبیر امام خمینی (ره)، مدرسهی مروی فیضیهی تهران و بزرگترین، قدیمیترین و اصیلترین حوزهی علمیهی تهران است و در حال حاضر در مدرسهی مروی حدود 300 طلبه تحصیل میکنند و از پایهی اول تا درس خارج در این مدرسه دایر است.
سیر تاریخی و فرهنگی مسجد و مدرسه خان مروی
مدرسهی مروی یا مدرسه فخریه در سال 1195 هجری خورشیدی بنا شده است و تاریخ بنا در کتیبه، سال 1231 هجری قمری را نشان میدهد. این مدرسه از یادگارهای حاج محمد حسین خان، ملقب به فخرالدوله، والی مرو در زمان سلطنت فتحعلی شاه است. مسجد و مدرسه، اکنون نام مدرسهی علمیهی مروی را بر خود دارد و مدرسه به نام فخریه نیز مشهور است. مدرسهی مروی در تاریخ 11 بهمن 1332 خورشیدی با شمارهی 412 در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسید و در فهرست آثار ملی نیز قرار دارد.
محمدحسین خان، معروف به خان مروی، از بزرگان طایفهی قاجار بود. آنها بهطور موروثی حاکم مرو، در ترکمنستان کنونی بودند و به همین دلیل لقب مروی به آنان اطلاق میشد. وقتی حاکم بخارا به مرو حمله کرد، حاج محمدحسین خان و خانوادهاش اسیر شدند. او توانست از بخارا بگریزد و طی سفری دور و دراز به تبت، کابل، سیستان، قاین و سرانجام تهران رفت که با استقبال گرم فتحعلیشاه مواجه شد و تا پایان عمر خود (سال 1198 خورشیدی) در ایران ماند. در طول اقامت در تهران، وی کلنگ مدرسه و مسجد مروی را زد و آن را به طلاب علوم دینی وقف کرد تا هر ماه درآمدها را بین طلاب ساکن مدرسه تقسیم و مازاد آن را برای خرید کتابهای روایی و فقهی هزینه کنند. در طول سالها، با تغییر متولیان مدرسه، مدام بر وقفیات افزوده شد. بیشتر متولیان این مدرسه از مجتهدان طراز اول بودند که نقشهای اجتماعی و سیاسی مهمی بازی کردند.
مدرسه در زمان پهلوی دوم به دبستان و دبیرستان تبدیل شد. اما پس از انقلاب اسلامی دوباره ماهیت حوزوی پیدا کرد. در سال 1363 خورشیدی، بنا بر حکم امام خمینی (ره)، آیتالله محمدرضا مهدوی کنی، نهمین متولی مدرسهی مروی شد. به تعبیر امام خمینی (ره)، مدرسهی مروی فیضیهی تهران و بزرگترین، قدیمیترین و اصیلترین حوزهی علمیهی تهران است. در سال 1284 خورشیدی، دولت عینالدوله دو تن از بازاریان سرشناس را به خاطر گرانی قند چوب زد. تاجران و کسبه فردای آن روز بازارها را بستند و در مسجد شاه تجمع کردند. طی توطئهای از پیش طراحی شده، نیروهای وابسته به دولت به مسجد ریختند و جمعیت را کتک زدند. در نتیجه جمعیت به مدرسهی مروی رفتند و تا ساعت سه بامداد در آنجا پناه گرفتند.
قدمت کتابخانهی مدرسه، واقع در ضلع شمال غربی، با تاریخ بنای مدرسه یکی است. تعداد زیادی از کتابهای این کتابخانه را خود بانی مدرسه تهیه کرده است. بر اساس وقفنامه، کسی نمیتواند کتابی از کتابهای موقوفه را بیرون ببرد و اگر اجازه داشته باشد، تنها یک شبانهروز فرصت دارد تا کتاب را برگرداند. این کتابخانه دارای بیش از دو هزار نسخهی خطی و هشت هزار نسخهی چاپی است که بیشتر آنها در زمینههای مختلف علوم اسلامی هستند.
معماری مسجد و مدرسه خان مروی
نقشهی مدارس قدیم کاملا مشابه مساجد چهارایوانی است؛ یعنی حیاطی دارند که با ایوانهایی احاطه شده است. مدرسهی مروی ایوانی بزرگ در طرف شمال صحن دارد. مدرسه در واقع از دو مدرسهی کوچک و بزرگ تشکیل شده است. مدرسهی کوچک در ضلع جنوب غربی مدرسهی بزرگ قرار دارد و کمی قبلتر از مدرسهی بزرگ بنا شد. این دو مدرسه در جنوب منطقهی پامنار واقع شدهاند. صحن این مدرسه مستطیل و دارای طول شمالی است و شامل حجرهها، یک کتابخانه، چند باغچه و یک حوض بزرگ در وسط حیاط میشود.
در قسمت جنوبی صحن، ایوان و شبستان بزرگی قرار دارد که مشتمل بر محرابی بلند است و آبانبار بزرگی برای استفادهی عموم در جلوخان و زیر آن بنا شده است. در ورودی مدرسه رو به جنوب در میدان یا جلوخان مدرسه باز میشود. راه ورود به مسجد نیز از همین در است. مدرسه 34 حجرهی سنتی و هشت حجرهی تازهساز دارد. تزیینات کاشیکاری با کتیبهها، اشعار عالمانه و نام فتحعلیشاه و خان مروی (فخرالدوله) زینتبخش دیوارهای شمالی مدرسه است.
پیشنهاد برای دیدن مسجد و مدرسه خان مروی
مسجد جامع تهران، موزهی تهران قدیم در خانه کاظمی و کاخ گلستان برخی از جاذبههای نزدیک مدرسه مروی هستند که میتوانید با چند دقیقه پیادهروی از آنها هم دیدن کنید.
مسجد و مدرسه خان مروی - اصیل ترین حوزه علمیه تهران
مسجد و مدرسهی خان مروی از اماکن مذهبی و تاریخی تهران است که در منطقهی 12 و در خیابان ناصرخسرو، کوچهی مقابل شمسالعماره واقع شده است و در کنار این مدرسه، مسجدی به همین نام نیز قرار دارد. استان تهران- تهران- خیابان ناصرخسرو- کوچه مقابل شمس العماره +98 استان تهران- تهران- خیابان ناصرخسرو- کوچه مقابل شمس العماره استان تهران- تهران- خیابان ناصرخسرو- کوچه مقابل شمس العماره IR unknownکلمات کلیدی: مسجد مروی، مدرسه مروی، مدرسه علمی مروی، مدرسه فخریه، مسجدخان مروی، مدرسه خان مروی، مسجد و مدرسه خان مروی،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 5)
فرهنگ غذایی اصفهان، مرکزی، تهران، البرز، قزوین و چهارمحال و بختیاری2931
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.