نام های دیگر مکان

• خانه کوچه آقاموسی
• خانه میرزا محمد ناظر
• خانه پیاب

موقعیت جغرافیایی خانه اردیبهشت عودلاجان

خانه‌ی اردیبهشت در محله‌ی عودلاجان یا اودلاجان تهران، کوچه‌ی خلیلی منفرد، کوچه‌ی آقاموسی و در انتهای بن‌بست اول قرار دارد.

قبل از انقلاب اسلامی ایران کوچه‌ی خلیلی منفرد، کوچه‌ی منفرد و زمانی کوچه‌ی امین الدوله نام داشته است. در زمان حکومت پهلوی دوم به خاطر راه‌اندازی کلانتری در این کوچه به آن کوچه‌ی کلانتری نیز می­‌گفتند.

احتمال می‌رود داستان نام‌گذاری کوچه‌ی آقا موسی به خاطر سکونت فردی به نام آقا محمد موسی تهرانی است. احتمالا آقاموسی از خاندان حاج محمدموسی تاجر بود. خاندان حاج محمدموسی، اصالتا شیرازی بودند. پس از آن‌که قزوین پایتخت ایران شد، این خاندان به قزوین می‌روند و با شروع حکومت آغامحمدخان قاجار و انتقال پایتخت به تهران، خاندان حاج محمدموسی به تهران مهاجرت می‌کنند. آقا علی تاجر طهرانی پدر آقا موسی نیز از تاجران بزرگ آن زمان بود. آقا محمد موسی در تهران به دنیا آمد، رشد نمود و به کار تجارت مشغول شد و به همین علت، به «حاج محمد موسی تاجر طهرانی» مشهور شد. حدود 190 سال قبل آقا محمد موسی از معدود افراد باسواد ایران بود. آقا موسی به امر تجارت پرداخت و از آن‌جایی‌که او از تجار بزرگ تهران بود، این کوچه به نام او یعنی کوچه‌ی آقا موسی مشهور شد. ضمن آن‌که، در دوره‌ای اسم این کوچه به «سرایدارباشی» تغییر کرد و دوباره به اسم قبلی؛ یعنی کوچه‌ی آقاموسی برگشت.

 اهالی محله هم در مورد نام این کوچه نقل‌کننده‌ی این روایت هستند که آقاموسی یکی از آشپزهای دربار ناصرالدین‌شاه بوده که در این محله سکونت داشته است.

کوچه‌ی آقاموسی در محدوده‌ای از عودلاجان میانی از محله‌ی بزرگ عودلاجان واقع شده که در نقشه‌های تاریخی، غرب آن محله‌ی دروازه شمیران (تقریبا، پامنار فعلی) و شرق آن محله‌ی سادات (تقریبا خیابان سیروس) است. عودلاجان در زمان قاجار محله‌ی اعیان‌نشین تهران بوده است. بسیاری از خانه‌های تاریخی عودلاجان یادگاری از همان دوران هستند. در این محدوده، خانه‌های بزرگانی از جمله عمارت امین‌الدوله، باغ ملک‌الشعرا، تکیه‌ی رضاقلی‌خان، خانه‌ی معتمدالدوله، باغ شعاع‌السلطنه، خانه‌ی وزیرمختار روس، خانه‌ی معزالدوله میرزا بهرام، خانه‌ی ایلخانی، خانه‌ی امین لشکر و... قرار دارند.

سیر تاریخی و فرهنگی خانه اردیبهشت عودلاجان

در نقشه‌ای که 180 سال قدمت دارد و درواقع نخستین نقشه‌ی تهران با نام «نقشه‌ی دارالخلافه‌ی تهران» که توسط عبدالغفار تهیه شده، خانه‌ی اردیبهشت در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار به نام خانه‌ی میرزامحمد ناظر ثبت شده است و این مساله نشان‌دهنده‌ی این است که در آن دوره میرزا محمد فرد مهمی بوده و اشاره به قدمت سکونتش در این خانه دارد. بعدها این خانه به مدت 70 سال در تملک خانواده‌ی تهرانیان قرار می‌گیرد. خانواده‌ی تهرانیان این خانه را به خانواده‌ی پیاب می‌فروشند. خانواده‌ی پیاب از سال 1336 تا سال 1384 در این خانه سکونت می‌کنند. این عمارت تا قبل از این‌که صاحبانش آن را ترک کنند و قبل از متروک شدنش کاربری مسکونی داشته است. پس‌ازآن شهرداری منطقه‌ی 12 تهران خانه‌ی اردیبهشت عودلاجان را خریداری می‌کند. زمانی که شهرداری این خانه را در اختیار گرفت به حالت متروک درآمده بود و محل تخلیه‌ی نخاله‌های ساختمانی و زباله و… شده بود و وضعیت بسیار بدی داشت.

در نهایت با تلاش‌های فراوان مهندس بهروز مرباغی و گروهشان، این خانه با حفظ اصالت معماری‌اش بازسازی و احیا شد و در روند مرمت و احیای آن لایه‌های تاریخی مختلفی از خانه مانند حوض قدیمی وسط حیاط، بخش‌هایی از آب انبار و حمام و… کشف شد.

سندی که نشان دهد این خانه دقیقا در چه سالی ساخته شده وجود ندارد، اما بر طبق جزییات تزیینات پیدا شده در خزینه‌ی کشف شده در زیرزمین خانه و معماری منحصربه‌فرد آن، قدمت خانه‌ی اردیبهشت به دوره‌ی زندیه برمی‌گردد. در دوره‌های مختلف این خانه دستخوش تغییرات زیادی شده است. حتی احتمال دارد که خانه‌ای که امروزه وجود دارد از تقسیم یک عمارت بسیار بزرگ به چندین خانه باشد. خانه‌ی اردیبهشت عودلاجان تهران خانه‌ای است به مساحت عمومی 370 مترمربع.

در حال حاضر خانه‌ی اردیبهشت عودلاجان تهران، در اختیار «موسسه‌ی فرهنگی هنری اردیبهشت عودلاجان» است که فعالیت‌های گسترده‌ی فرهنگی، هنری و اجتماعی دارد.

مدیر مسئول این موسسه فرهاد توحیدی؛ فیلم‌نامه‌نویس و منتقد سینما، رییس هیات‌مدیره؛ رضا کیانیان بازیگر، عکاس و مجسمه‌ساز و مدیرعامل این موسسه؛ مهندس بهروز مرباغی معمار و مدرس دانشگاه هستند. این موسسه از ابتدای سال 1400 خورشیدی آغاز به کار کرده است.

از مهم‌ترین اقدامات موسسه‌ی فرهنگی هنری اردیبهشت عودلاجان عبارت‌اند از:

• راه‌اندازی کتابخانه با بیش از 3500 کتاب.
• انتشار نشریه‌ی رایگان با عنوان اردیبهشت عودلاجان در حوزه‌ی محله و میراث تاریخی تهران.
• تاسیس انتشارات خانه‌ی اردیبهشت و انتشار اولین کتاب این انتشارات در حوزه‌ی معماری.
• برگزاری مستمر رویداد شب فیلم.
• برگزاری چندین جشنواره‌ی ویژه از جمله جشنواره‌ی فیلم زمین.

این خانه‌ی باصفا به نام «خانه‌ی کوچه‌ی آقاموسی» در اسناد اداری شهرداری ثبت شده است. در معدود نوشته‌های مربوط به «خانه‌های تهران» به «خانه‌ی پیاب» یعنی مالک آخر خانه قبل از این‌که در اختیار شهرداری قرار بگیرد نیز معروف است.

معماری خانه اردیبهشت عودلاجان تهران

ورودی این خانه دارای سردری است که حدود یک متر عمق دارد و چندان مرتفع نیست. پس از درِ ورودی یک هشتی به شکل هشت‌ضلعی منتظم بسیار زیبا وجود دارد. در این هشتی راه‌پله‌ای وجود دارد که به پشت بام راه دارد. پس از هشتی، دالانی به عرض 110 سانتی‌متر و طول 6 متر وجود دارد که با طی کردن آن ‌به حیاط اصلی می‌رسید.

وارد حیاط که شوید یک حوض کوچک و درختان انجیر، خرمالو، نارنج، نارنگی، سیب و عرعر در باغچه‌ی باصفای خانه، روح شما را نوازش می‌دهد. حیاط خانه‌ی اردیبهشت عودلاجان به‌صورت چهارگوش است و 110 مترمربع مساحت دارد. به اندازه‌ی دو پله سطح حیاط از سطح دالان پایین‌تر است. در ضلع شمالی و جنوبی و در گوشه‌ی جنوب شرقی راه‌پله‌هایی وجود دارد که برای رفتن به زیرزمین از آن‌ها استفاده می‌شود.

فضای اصلی خانه‌ی اردیبهشت عودلاجان دو اتاق تودرتو به ابعاد تقریبی 90 مترمربع است که در ضلع شمالی واقع شده است. دو پنجره‌ی قوسی به عرض یک ذرع و یک پنجره‌ی بزرگ به عرض 3 متر این تالار را با حیاط خانه مرتبط می‌کند. در این تالار طاقچه‌هایی منقش به گل‌نقش‌های گچی و دو شومینه با نقش برجسته‌ی گچی وجود دارد.

تالار شرقی نیز به‌صورت دو اتاق تودرتو است که اتاق جنوبی مربع و اتاق شمالی مستطیل است. این تالار حدود 65 مترمربع وسعت دارد. دو پنجره‌ی قوسی به عرض یک ذرع و یک پنجره‌ی مستطیل شکل به عرض 240 سانتی‌متر رو به حیاط در آن به چشم می‌خورد. در این تالار نیز چندین طاقچه و شمایلی از شومینه موجود است. فضای نیمه‌باز مسقف با سه ستون در وجه غربی آن و ارتفاع حدود 390 سانتی‌متر به‌صورت ایوان دیده می‌شود. دو گوشواره در طرفین این ایوان پاگرد پله‌های حیاط و مسیر ارتباط با تالار شمالی هستند. در زیر تالار و ایوان شرقی زیرزمینی به وسعت 100 مترمربع ساخته شده است. تنها بادگیر سالم خانه‌ی اردیبهشت عودلاجان نیز از طریق کانالی به این زیرزمین متصل است.

اتاقی به مساحت 25 مترمربع در ضلع جنوبی عمارت وجود دارد که به‌وسیله‌ی دری مستقیم به حیاط راه دارد. دیوار این اتاق با دیوار خانه‌ی همسایه مشترک است که گویا این دو خانه قبلا یکی بودند و در طول زمان تقسیم شده‌اند. در ضلع جنوبی یک زیرزمین با ساختار عجیب T شکل دیده می‌شود. به نظر می‌رسد از این زیرزمین با خانه‌ی همسایه‌های جنوبی و شرقی ارتباط داشته.

مطبخ‌خانه حدود 30 مترمربع مساحت دارد که در گوشه‌ی جنوب غربی جا خوش کرده است و تنها فضای هم‌سطح با حیاط است. مطبخ این خانه در دوره‌های مختلف تاریخی بارها مورد مرمت قرار گرفته است.

حمام و خزینه‌ی این خانه‌ی تاریخی در ضلع شمالی آن قرار دارد که قدیمی‌ترین بخش آن محسوب می‌شود. به‌احتمال‌زیاد، دیوارهای خزینه و فضای استحمام، کاملا منقش به آهک‌بری‌های قاجاری بوده است. نقوش این آهک‌بری‌ها به نقوش محراب و منبر کنیسه‌ها شباهت دارد. این قسمت دارای دو حوضچه‌ی آب گرم و آب سرد است که هر یک در حدود 4 مترمربع مساحت مفید دارند. گلخن حمام در کنج شمال شرقی خزینه شمالی قرار دارد که از طریق تونلی که در شمال عمارت وجود دارد می‌توان به آن دسترسی داشت.

خانه‌ی فعلی، جزیی از خانه‌ی بزرگ میرزا محمد ناظر بوده. در واقع در طی زمان چهار قسمت از خانه از آن جدا شده است. خانه‌ای که در حال حاضر می‌بینید اندرونی آن خانه‌ی بزرگ است. به خاطر همین است که حمام و خزینه‌ی عمارت در این قسمت واقع شده است.

پیشنهاد برای دیدن خانه اردیبهشت عودلاجان

همان‌طور که در ابتدای مطالب اشاره کردیم خانه‌ی اردیبهشت در محله‌ی عودلاجان قرار گرفته است. عودلاجان از جنوب به میدان مولوی، از شمال به خیابان امیرکبیر و سرچشمه، از غرب به شمس‌العماره و ضلع شرقی آن به امامزاده یحیی محدود می‌شود و هم‌اکنون شامل محله‌های پامنار و ناصرخسرو و امامزاده یحیی (ع) است. قدم زدن در این منطقه‌ی تاریخی حال خوشی در شما ایجاد می‌کند.

در این حال خوش به خانه‌ی اردیبهشت نیز سری بزنید. زیبایی این محله و این منطقه تنها به خانه‌ی اردیبهشت با آن‌همه صفا و صمیمیتش خلاصه نمی‌شود.

امامزاده یحیی (ع)، مسجد و مدرسه معمارباشی، سرای کاظمی، عمارت سلطان بیگم، خانه دبیرالملک، حمام نواب، و... از دیگر جاذبه‌های این منطقه است که هر کدام ویژگی خاص خود را دارد و نمی‌شود سرسری از کنارشان گذشت. هم‌چنین کنیسه‌‌ی عزرا یعقوب، کنیسه‌ی حاداش، حمام کشوریه و سلیمانیه از دیدنی‌های کلیمیان تهران است که در محله‌ی عودلاجان قرار دارد. برای بازدید از این جاذبه‌ها باید از قبل با انجمن کلیمیان تهران هماهنگ کنید یا در قالب تورهای عودلاجان‌گردی و گردشگری از آن‌ها بازدید نمایید.

بازارچه‌ی سنتی عودلاجان می‌تواند مقصد بعدی شما باشد. در این بازارچه می‌توانید صنایع‌دستی نیز خریداری کنید. زمانی که از گردش و تفریح خسته شدید به رستوران‌های سنتی‌اش سری بزنید و خود را به یک وعده‌غذای خوشمزه دعوت کنید. اگر هم هوس چای معطر کردید به کافه‌های سنتی آن بروید و چای گرم و خوشمزه نوش جان کنید.

محال است به محله‌ی عودلاجان سری بزنید و از آن‌همه زیبایی لذت نبرید. مطمئنا وقتی به شهر و دیارتان برگردید خیلی زود دلتان برای این محله تنگ می‌شود و در اولین فرصت دوباره سری به آن می‌زنید.

خانه اردیبهشت عودلاجان - پاتوق فرهنگ دوستان خانه اردیبهشت عودلاجان - پاتوق فرهنگ دوستان 2023-01-29 22:07:35+3:30 2024-06-08 21:41:21+3:30 خانه‌ی اردیبهشت در محله‌ی عودلاجان یا اودلاجان تهران، کوچه‌ی خلیلی منفرد، کوچه‌ی آقاموسی و در انتهای بن‌بست اول قرار دارد. در نقشه‌ای که 180 سال قدمت دارد و درواقع نخستین نقشه‌ی تهران با نام «نقشه‌ی دارالخلافه‌ی تهران» که توسط عبدالغفار تهیه شده، خانه‌ی اردیبهشت در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار به نام خانه‌ی میرزامحمد ناظر ثبت شده است و این مساله نشان‌دهنده‌ی این است که در آن دوره میرزا محمد فرد مهمی بوده و اشاره به قدمت سکونتش در این خانه دارد. ساره پزشک Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10391 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com خانه اردیبهشت عودلاجان - پاتوق فرهنگ دوستان خانه اردیبهشت عودلاجان - پاتوق فرهنگ دوستان خانه‌ی اردیبهشت در محله‌ی عودلاجان یا اودلاجان تهران، کوچه‌ی خلیلی منفرد، کوچه‌ی آقاموسی و در انتهای بن‌بست اول قرار دارد. در نقشه‌ای که 180 سال قدمت دارد و درواقع نخستین نقشه‌ی تهران با نام «نقشه‌ی دارالخلافه‌ی تهران» که توسط عبدالغفار تهیه شده، خانه‌ی اردیبهشت در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار به نام خانه‌ی میرزامحمد ناظر ثبت شده است و این مساله نشان‌دهنده‌ی این است که در آن دوره میرزا محمد فرد مهمی بوده و اشاره به قدمت سکونتش در این خانه دارد. استان تهران- تهران- خیابان پامنار- کوچه خلیلی منفرد- کوچه آقا موسی- بن‌بست اول +98 استان تهران- تهران- خیابان پامنار- کوچه خلیلی منفرد- کوچه آقا موسی- بن‌بست اول استان تهران- تهران- خیابان پامنار- کوچه خلیلی منفرد- کوچه آقا موسی- بن‌بست اول IR 02136348758 نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل خانه اردیبهشت عودلاجان - پاتوق فرهنگ دوستان خانه اردیبهشت عودلاجان - پاتوق فرهنگ دوستان خانه‌ی اردیبهشت در محله‌ی عودلاجان یا اودلاجان تهران، کوچه‌ی خلیلی منفرد، کوچه‌ی آقاموسی و در انتهای بن‌بست اول قرار دارد. در نقشه‌ای که 180 سال قدمت دارد و درواقع نخستین نقشه‌ی تهران با نام «نقشه‌ی دارالخلافه‌ی تهران» که توسط عبدالغفار تهیه شده، خانه‌ی اردیبهشت در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار به نام خانه‌ی میرزامحمد ناظر ثبت شده است و این مساله نشان‌دهنده‌ی این است که در آن دوره میرزا محمد فرد مهمی بوده و اشاره به قدمت سکونتش در این خانه دارد. استان تهران- تهران- خیابان پامنار- کوچه خلیلی منفرد- کوچه آقا موسی- بن‌بست اول +98 استان تهران- تهران- خیابان پامنار- کوچه خلیلی منفرد- کوچه آقا موسی- بن‌بست اول استان تهران- تهران- خیابان پامنار- کوچه خلیلی منفرد- کوچه آقا موسی- بن‌بست اول IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل Adults Persian English.

خانه اردیبهشت عودلاجان - پاتوق فرهنگ دوستان

خانه‌ی اردیبهشت در محله‌ی عودلاجان یا اودلاجان تهران، کوچه‌ی خلیلی منفرد، کوچه‌ی آقاموسی و در انتهای بن‌بست اول قرار دارد. در نقشه‌ای که 180 سال قدمت دارد و درواقع نخستین نقشه‌ی تهران با نام «نقشه‌ی دارالخلافه‌ی تهران» که توسط عبدالغفار تهیه شده، خانه‌ی اردیبهشت در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار به نام خانه‌ی میرزامحمد ناظر ثبت شده است و این مساله نشان‌دهنده‌ی این است که در آن دوره میرزا محمد فرد مهمی بوده و اشاره به قدمت سکونتش در این خانه دارد. استان تهران- تهران- خیابان پامنار- کوچه خلیلی منفرد- کوچه آقا موسی- بن‌بست اول +98 استان تهران- تهران- خیابان پامنار- کوچه خلیلی منفرد- کوچه آقا موسی- بن‌بست اول استان تهران- تهران- خیابان پامنار- کوچه خلیلی منفرد- کوچه آقا موسی- بن‌بست اول IR 02136348758 unknown

مکان‌های نزدیک

نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل

مکان     کارگاه صنایع دستی     غذا و خوردنی     محتوای فعلی     خدمات شهری     شما اینجا هستید     محل اقامت در خدمات سلامت و زیبایی     محل مرکز سلامت و زیبایی در خدمات سلامت و زیبایی     مرکز سلامت و زیبایی