شیره انگور یا دوشاب انگور
دستهبندی غذا
چاشنی
زمان تقریبی پخت
6 ساعت
زمان تقریبی آمادهسازی
24 ساعت
مناسب برای
8 نفر
شیرهی انگور مایع غلیظ و شیرینی است که از که غلیظ شدن آب انگور به دست میآید و روشی است که گذشتگان برای نگهداری آب انگور استفاده میکردند و از خواص آن در طی سال و در فصولی که انگور در دسترس نبود استفاده میکردند. شیرهی انگور طعم لذیذی دارد و علاوه بر آن بسیار مقوی است.
شیره انواع مختلفی دارد و به شیرهی انگور محدود نمیشود. شیرهی خرما، شیرهی افرا، شیرهی توت و شیرهی سیب نیز در جایجای کشورمان متداول است.
شیرهی انگور بیشتر به عنوان شیرینکننده در وعدهی صبحانه و عصرانه و در دسرهای مختلف استفاده میشود. شیرهی انگور را با آب رقیق میکنند و از آن شربت خوشمزهای به دست میآید که درمان کمخونی است. این شربت را میتوان با کمی سرکهی سفید مخلوط کرد و شربت سرکهشیره درست کرد که برای کاهش عطش در روزهای گرم تابستان مناسب است.
از طرفی شیرهی انگور را بر روی فرنی یا شیربرنج میریزند و یا با ماست چکیده یا اردهی کنجد مخلوط میکنند. تهیهی حلوای شیره هم در بعضی از شهرهای کشور مانند همدان و برخی استانهای غربی متداول است. از شیرهی انگور در پخت کیک و یا به عنوان طعمدنده و شیرین کنندهی پنکیک، وافل و اوتمیلها نیز استفاده میکنند.
مرغوبترین شیرههای تولید شده کشور مربوط به شهرستان ملایر در استان همدان، شهر ارومیه و سایر شهرستانهای آذربایجان غربی، تاکستان قزوین، شهرستانهای اسکو، ملکان و بناب در استان آذربایجان شرقی، شهرستان بروجرد در استان لرستان، شهرستانهای بردسکن و نیشابور و کاشمر و خلیل آباد در خراسان رضوی و روستای هزاوه؛ زادگاه میرزا تقی خان امیرکبیر از توابع شهرستان اراک است.
برای تهیهی شیره انگور از انگورهای درشت و شیرینی که کمتر آبیاری شدهاند استفاده میشود. از طرفی در مناطق مختلف از انگور خاصی برای تهیهی شیره استفاده میشود و در نتیجه طعم و رنگ نهایی و خواص آن نیز کمی متفاوت است. در گیلان از انگور گاش برای تهیهی شیره یا دوشاب انگور استفاده میکنند. در مازندران از دیو انگور، انگور فرنگی در استان مرکزی، انگور عسگری در اردبیل و اطراف تبریز برای تهیه شیره استفاده میشود و انگور فخری و گزنهای در همدان کمتر به صورت عادی مصرف میشوند و دلیل تولید آنها، گرفتن شیره از این نوع انگورهاست.
به همین دلیل شیرهی انگور در اردبیل شلتر و تیرهتر از انگور همدان است و شیرهی ملایر غاظت بیشتری دارد.
شیرهی انگور مانند انواع رب و چاشنیهای دیگر به راحتی در دسترس است. اما نوع خانگی آن کیفیت بهتری دارد و مرغوبتر است. در ادامه با روش سنتی تهیهی شیرهی انگور آشنا میشویم.
مواد اولیه شیرین انگور
- انگور به میزان دلخواه
- خاک شیره (خاک سفید یا خاکستر سرد شده) به میزان یک هشتم انگورها
طرز تهیه شیره انگور
- برای تهیهی شیرهی انگور باید انگورها را شسته و آنها را دانه کنید.
- آب انگورها را به وسیلهی آبمیوهگیری یا رد کردن از صافی جدا کنید.
- حالا آب انگور را داخل قابلمهی بزرگ ریخته و روی حرارت بگذارید. قبل از اینکه به جوش بیاید، هنگامی که اطراف قابلمه حباب ایجاد شد کمکم با دست، خاک را داخل قابلمه ریخته و هم بزنید و کف روی آن را جمع کرده و دور بریزید.
نکته: این خاک که یک نوع خاک قلیایی با املاح بالاست در روستاهای اطراف ملایر و همدان یافت میشود و میتوانید آن را از عطاریها تهیه کنید به شفاف و خوش رنگ شدن شیره کمک میکند. همچنین ترشی آن را کم میکند. همچنین اگر از خاک سفید در آب انگور استفاده نشود ممکن است آب انگور در هنگام جوشیدن ترش شده و خراب شود. این خاک را قبل از استفاده معمولا روی اجاق گاز یا زیر نور آفتاب حرارت میدهند و بعد به آب انگور اضافه میکنند تا باعث گل آلود شدن آب انگور نشود.
- پس از گرفتن کف روی شیره ظرف را از روی حرارت برداشته و آن را برای یک روز در جایی بی حرکت قرار دهید تا خاک و املاح آن تهنشین شود.
- بعد از گذشت یک روز آبانگور را به آرامی از روی ظرف برداشته و داخل ظرف دیگری بریزید.
- سپس آب انگور جداشده را بر روی حرارت قرار دهید و مدام هم زده و کف روی آن را جدا کنید تا غلظت آب انگور به اندازهی عسل شود.
در شیوهی سنتی در مرحلهی آخر یک عدد به را پوست کنده و چند تکه میکنند و به شیره اضافه میکنند تا عطر و طعم بهتری به شیره دهد. نسبت شیرهی نهایی به مقدار آب انگور یک به پنج است. یعنی برای تهیه 5 کیلو شیره انگور باید 25 کیلو آب انگور یا حدود 27 کیلو انگور را دانه کنید.
کلمات کلیدی: شیرهش، یره انگور، دوشاب، آشپزی ایرانی، غذای ایرانی،
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.