استان اردبیل
اطلاعات آماری
نام استان: اردبیل |
مرکز استان: اردبیل |
مساحت: 17953 کیلومتر مربع |
جمعیت: 1270420 نفر |
تعداد شهرستان ها: 10 |
سال تاسیس: 1372 |
اطلاعات جغرافیایی
استان اردبیل یکی از استانهای ایران است که در شمال غربی کشور در منطقه آذربایجان ایران واقعشده است. مساحت این استان 17953 کیلومترمربع است که حدود 1/09 درصد از مساحت کل کشور را شامل میشود. مرکز استان اردبیل، کلانشهر اردبیل است و بر طبق آخرین تقسیمات کشوری، شامل 10 شهرستان، 25 بخش، 21 شهر و 66 دهستان میشود.
استان اردبیل که توسط کوههای سبلان، طالش و بزغوش احاطه شده است، از جنوب با استان زنجان، از غرب با استان آذربایجان شرقی و از شرق با گیلان همسایه است. بخشی از مرز مشترک ایران با کشور جمهوری آذربایجان نیز در شمال این استان واقع شده است. استان اردبیل قبلا یکی از شهرستانهای بزرگ استان آذربایجان شرقی بود که بعدا به علت درخواست مردم اردبیل تبدیل به استان شد.
اطلاعات تاریخی و فرهنگی
این استان حدود 5 هزار سال قدمت دارد. اَردَبیل یک نام فارسی به معنای شهر مقدس است و در لوحههای گلی سومریان از این شهر به نام آرتا یا آراتتا یاد شده است. این اشتان و شهر در دورههای مختلف به نامهای دارالارشاد، دارالملک، دارالعرفان، دارالامان و اردویل نامیده میشده است. این استان در حاشیه جاده ابریشم قرار دارد و مملو از بناهای تاریخی و باستانی و مقبرهها و بقعهها است.
در کتاب اوستا آمده است که زردشت پیامبر ایرانی در کنار رود «دائی یتا» که امروزه ارس نامیده میشود به دنیا آمد و در کوه سبلان کتاب خود را نوشت و برای ترویج دین خود، به شهر «باذان پیروز» رفت. عدهای به او ایمان آوردند و در این ناحیه جنگی بین زرتشتیان و بتپرستان روی داد که در این جنگ زرتشتیان بر همه روستاها و قصبههای اطراف اردبیل دست یافتند و به افتخار این پیروزی آتشکدهای در اردبیل بنا کردند که آثار آن هنوز در سه فرسنگی این شهر در دهکدهای به نام آتشگاه باقی مانده است.
بنای اولیه شکلگیری استان اردبیل را به فیروز ساسانی که در سال 139-163 قبل از هجرت سلطنت میکرده است نسبت دادهاند و آن را فیروز گرد نامیده است. با وجود اینکه تبریز به عنوان پایتخت صفویان انتخاب شده بود، اردبیل پایتخت معنوی شاهان صفوی بود و اهمیت زیادی برای آنها داشت.
از پژوهشهای باستانی آثار و بقایای لولهکشی آب شرب یافت شده که گویا در دوران صفویان به عنوان اولین شهر ایران، دارای لوله کشی آب نیز بوده است. بزرگترین و غنیترین کتابخانه ایران را بعد از کتابخانه آستان قدس، در زمان صفویان و توسط پسر شیخ صفیالدین اردبیلی در این شهر ساختند که محل رجوع بسیاری از دانشمندان و عالمان بود.
پس از انقراض سلسله صفویه، اردبیل رونق خود را بهتدریج از دست داد و از حمله روسها به ایران ضربه مهلکی به آن وارد شد. با این وجود توانست شکوه تاریخی خود را حفظ کند و در سالهای پس از انقلاب با انتخاب مرکزیت استان اردبیل رونق بیشتری گرفت.
اطلاعات زیست محیطی
استان اردبیل جز مناطق سردسیر ایران است که زمستانهای طولانی و بسیار سرد و تابستانهایی با درجهی دمای معتدل است. دو سوم مساحت استان اردبیل را کوهستانها تشکیل میدهند، آب و هوای آن متاثر از این مناطق، سرد و خشک است. بارندگی در این استان نیز در تمام فصول وجود دارد اما شدت این بارشها در فصل بهار و پاییز بیشتر است. این استان بین 2 تا 3 هزار متر از سطح دریا ارتفاع دارد. تعداد روزهای یخبندان سالانه در نواحی مرکزی و جنوبی استان بیشتر از مناطق شمالی است و در نقاط مرتفع و برفگیر استان، تعداد روزهای یخبندان به حدود 6 تا 8 ماه در سال هم میرسد. متوسط مجموع بارندگی سالانه 9/333 میلیمتر است، میانگین سالانهی دمای هوا در بین 9/7 تا 2/15 درجه سانتیگراد در نوسان است. فصل تابستان مناسبترین فصل برای سفر به این شهر است.
تنوع آب و هوایی و خاک منطقه باعث ایجاد پوشش گیاهی متنوع در سطح استان شده است. این پوشش گیاهی به صورت کلی شامل سه دسته ییلاقی، قشلاقی و جنگلی میشود. از این رو میتوانیم در این استان قلل پر برف را در کنار جلگهها و جنگلها ببینیم. دو شهر اردبیل و خلخال در استان اردبیل شهرهایی هستند که جنگلهای بسیار زیبایی دارند. جنگل فندقلو در نزدیکی شهر اردبیل از مشهورترین جنگلهای این منطقه و جنگلهای ایران است که از اصلیترین مناطق زیستگاهی و رشد گیاهان علیالخصوص گیاهان دارویی محسوب میشود. در میان این تنوع برخی از گونههای گیاهی از جمله بابونه از بقیه بارزتر است. همچنین جشنواره گلهای بابونه هر سال همزمان با روز جهانی گل و گیاه در این جنگلها برگزار میشود.
استان اردبیل و به تبع آن شهرستان اردبیل دارای تنوع زیستی فراوانی است و گونههای مختلفی از حیاتوحش مانند پلنگ، کل و بز، راسو، روباه و انواع پرندگان و خزندگان در آن یافت میشوند. سالانه دو میلیون پرنده مهاجر نیز وارد اردبیل میشوند تا تنوع پوشش جانوری منطقه بیش از پیش بشود.
نمادهای استان
کوهستان سبلان در جنوب شرقی مشکینشهر و در فاصله 25 کیلومتری آن واقع شده است. این کوهستان دارای پوشش گیاهی متنوعی است و بیش از 3000 گونه گیاهی در آن شناساییشده است. این کوه، یکی از آتشفشانهای خاموش کشور محسوب میشود و ارتفاع بلندترین قله این کوه که سلطان ساوالان نام دارد، 4848 متر از سطح دریا است. چشمههای آبگرم این استان نیز از نمادهای دیگر این استان است.
جاذبه های گردشگری
- چشمههای آبگرم سرعین
- پل معلق مشگین شهر
- کاروانسرای شاهعباسی
- کلیسای مریم مقدس
- حمام ظهیر الاسلام
- آبشار سردابه
- مسجد جامع اردبیل
- غار تاریخی لاهرود
- غار هفت خانه
- آبشار گورگور
- دریاچه شورابیل
- دریاچه نئور
- دریاچه شورگل
- بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی
- خانه تاریخی رضازاده اردبیلی-محله اوچ دکان
- خانه تاریخی ارشادی
- عمارت آقازاده اردبیلی
- جنگلهای حیران
- جنگلهای فندقلو
- مرداب قرهسو
مشاهیر
- شیخ صفیالدین اردبیلی
- مقدس اردبیلی
- آیتالله موسوی اردبیلی
- خواجه علی سیاهپوش
- سامی اردبیلی
- داوود غفارزادگان
- شیخ ابراهیم قلعه جوقی
- تاجالدین اردبیلی
- جنونی اردبیلی
- شرفالدین اردبیلی
- رحیم موذن زاده اردبیلی
- ابن بزار اردبیلی
- تزریقی اردبیلی
- حکیم الهی اردبیلی
صنایع دستی
- گلیم
- جاجیم
- شال
- مسند
- سفال
- معرق
- منبت
- خراطی
- مصنوعات چرمی
- قالیبافی (قالیچه قوبای خلخال بسیار معروف است)
- قلاببافی
- مفرش
- خورجین
- ورنی
آداب و رسوم
- مراسم طشتگذاری
- بایراملیق یا عیدی
- خونچه
- تکم خوانی
- جشن سور
- پارچهکَسدی
مکانهای گردشگری استان
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 3)
فرهنگ غذایی آذربایجان، اردبیل، همدان، کردستان، ایلام، لرستان و کرمانشاه5551
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.