نام های دیگر مکان

• حمام دوقلو
• موزه مردم شناسی نهاوند
• حمام علی آباد

موقعیت جغرافیایی حمام حاج آقا تراب

حمام حاج آقا تراب در محله‌ی علی آباد واقع در بافت قدیمی شهر نهاوند قرار دارد. حمام دوقلو یا حمام حاج آقا تراب را می‌توانید در خیابان شریعتی و در کوی حاج آقا تراب نهاوند ببینید. 

سیر تاریخی و فرهنگی حمام حاج آقا تراب

حمام تاریخی حاج آقا تراب در عصر قاجار و در سال 1230 ساخته شده است. بانی این حمام حاج میرزا محمد نقی از خان‌ها و محترمین شهر نهاوند بوده و بنا به نام فرزندش، آقا تراب، معروف شده است که او نیز یکی از شخصیت‌های برجسته‌ی زمان قاجار در این شهر بوده است. معمار این بنا اصغر معمار و خطاط کتیبه سردر، محمد حسن بن میرنجف بوده و آهکبری حمام نیز کار استاد رضا طهرانی است.

بر کتیبه‌ی تاریخ‌دار سردر بنا، این ماده‌ی تاریخ ثبت است: «بهر تاریخش نوایی با نوایی خوش بگفت / آفرین بر نیت بانی این محکم بنا» مصراع دوم این بیت تاریخ 1288 را نشان می‌دهد. بر آهکبری سربینه‌ی حمام بزرگ نیز، تاریخ 1342 دیده می‌شود. 

این حمام شامل بخش‌هایی نظیر خزینه، شاه‌نشین و حمام سرد و گرم است که چون حمام‌های قدیمی دیگر هر بخش کاربرد و استفاده‌ی مختلف داشته است.

این حمام در سال 1356 به موزه‌ی مردم شناسی تبدیل شد و در فهرست آثار ملی ثبت گردید. در این موزه برای به تصویر کشیدن فرهنگ و مراسم مردمان این خطه از مجسمه‌هایی برای نمایش مراسم حنابندان و شستشوی مردان استفاده شده است. کتیبه‌ای که به سبک صفویه بر سردر حمام قرار دارد، نام حاج آقا تراب؛ بانی و سازنده‌ی آن و سال ساخت حمام را نشان می‌دهد.

دلیل نام‌گذاری این حمام به حمام دوقلو به این جهت است که در این محل دو حمام، بزرگ مخصوص خواص و کوچک مخصوص عوام در کنار هم ساخته شده بود. حمام بزرگتر دارای سردینه و گرمینه بود و خانواده‌های اشراف، رجال و بزرگان از آن استفاده می‌کردند و افراد طبقات پایین از حمام کوچکتر که آن هم به نوبه‌ی خود دارای سربینه و گرمینه بوده ولی در ابعاد کوچکتر بوده استفاده می‌کردند.

معماری حمام حاج آقا تراب

این حمام تاریخی نمونه‌ای زیبا از جلوه‌گری معماری اصیل ایرانی در خطه‌ی نهاوند است که پس از 166 سال که از عمر آن می‌گذرد همچنان استوار و پابرجاست و آماده‌ی میزبانی از گردشگران است. دیوارهای حمام را با کاشی‌کاری‌هایی هفت‌رنگ شامل تصاویری از شاهنامه تزیین کرده‌اند. این تصاویر نبرد رستم با دیو سفید را نشان میدهد که بر قوس بالای ستون‌ها قرار دارد. گچ‌بری‌های رخت‌کن حمام با نقوش اسلیمی از دیگر زیبایی های حمام حاج آقا تراب است.

پیشنهاد برای دیدن مکان

حمام حاج آقا تراب یکی از زیباترین آثار تاریخی به جا مانده از دوران قاجار با 166 سال عمر است که نمادی از هنر ایرانی-اسلامی به شمار می‌رود. در این شهر نقاط تفریحی و گردشگری زیادی وجود دارد و امکانات خوبی برای مسافران فراهم کرده‌اند. پاساژ خرید، بازار، هتل و رستوران و... از امکانات نزدیک به این مکان است.

برای بازدید از حمام تاریخی و سنتی حاج آقا تراب در شهر زیبای نهاوند بهترین زمان در ایام نوروز و تابستان است تا با حضور سایر گردشگران محیطی شاد و سفری خاطره‌انگیز را تجربه کنید. با به همراه داشتن دوربین عکاسی می‌توانید بهترین یادگاری را از این سفر برای خود ثبت کنید. بهتر است ار فلاش به هیچ عنوان برای عکاسی استفاده نکنید زیرا نور فلاش می‌تواند باعث تخریب آثار تاریحی شود. با یلدامدتور بمانید.