موقعیت جغرافیایی غار علیصدر

در روستای علیصدر، از توابع شهرستان کبودرآهنگ و 75 کیلومتری شمال غربی شهر همدان، یکی از عجایب طبیعی جهان و نمونه‌ی نادری از غارهای آبی قابل قایقرانی به نام غار علیصدر قرارگرفته است. غار علیصدر در ارتفاعات ساری قیه (صخره‌ی زرد)‌ ایجادشده است.

 امکان دسترسی به غار علیصدر از سه‌راه میسر است:

• همدان لالجین به بیجار که تازه ساخته شده و بهتر است
• از تقاطع سه‌راهی پایگاه هوایی نوژه (در جاده‌ی همدان به رزن)
• از طریق همدان به صالح‌آباد

آنچه غار علیصدر را از سایر غارهای آبی جهان متمایز می‌کند، سهولت استفاده از کانال‌های آبی درون آن است که به سبب وسعت آن به‌راحتی می‌توان در آن طی مسیر کرده و با قایق‌های معمولی از درون آن‌ها گذشت.

حدود 2 کیلومتر از غار برای بازدید آماده‌شده که در حالت عادی و غیر شلوغ بین 1/5 تا 2 ساعت بازدید از غار زمان می‌برد. طبق گفته‌ی راهنمای غار 12 کیلومتر و منابع دیگر 16 کیلومتر از غار کاوش شده است، در ابتدای ورود به دالانی طولانی در سمت راست وارد می‌شوید و پس از پیچیدن در دالان به محل سوارشدن به قایق‌ها می‌رسید.

بعد از گذر از دالان‌ها و طی مسافت حدود 15 تا 20 دقیقه‌ای، در محلی از قایق باید پیاده شوید و در غار پیاده‌روی کنید و در قسمتی باید از 118 پله به سمت بالا و بعد حدود 130 پله به سمت پایین ادامه‌ی مسیر دهید.

در این قسمت و در طی مسیر قندیل‌های جالبی به شکل‌های سوزنی، گل‌کلم، چتری، مثل فالوده یا رشته دیدن خواهید کرد. طبق گفته‌های راهنما دمای آب‌وهوای غار همواره در زمستان و تابستان ثابت و هوا 16 درجه و آب 12 درجه بالای صفر است. شاید این دلیلی بوده است که انسان‌های اولیه غار را جهت زندگی انتخاب می‌کردند.

در بالای پله‌ها استلاگمیتی به ارتفاع 5 متر وجود دارد که بسیار جالب است. در برخی جاها از سقف غار سنگ‌های بزرگی کنده‌شده است. در قسمت بعدی و زیر قندیل‌های به شکل فالوده عمق غار حدود 130 متر زیرزمین است، ولی جریان هوا از روزنه‌ها برقرار است.

آب دریاچه‌ی غار بدون رنگ و بو است و مزه‌ی آن معمولی است و هیچ‌گونه حیات جانوری در آن وجود ندارد. درجه‌ی حرارت آن در طول سال ثابت و در حدود 12 درجه‌ی سانتی گراد و به‌قدری زلال است که تا عمق 10 متری با نور معمولی و چشم غیرمسلح به‌خوبی قابل‌مشاهده است.

غار علیصدر در ارتفاعات ساری قیه (صخره‌ی زرد)‌ ایجادشده است. در این کوه دو غار دیگر به نام‌های سوباشی و سرآب قرار دارد که به ترتیب 11 و 7 کیلومتر با غار علیصدر فاصله‌دارند. از نظر گسترش زیاد لایه‌های سنگ‌آهک متبلور در منطقه، امکان ارتباط بین غارهای فوق با غار علیصدر وجود دارد.

سیر تاریخی و فرهنگی غار علیصدر

نام اين غار برگرفته از نام روستای علیصدر است كه طی ساليان گذشته «علی سد» و «علی سرد» نيز گفته می‌شده است. بر اساس تحقيقات و مستندات موجود بخش‌های ورودی غار در دوره‌ی صفويان مورد استفاده‌ی اهالی آن منطقه قرار می‌گرفته. به‌طوری‌ که از مدخل ورودی به‌عنوان پناهگاه و از آب آن به‌صورت آب‌انبار برای مصارف كشاورزی استفاده می‌كردند. از طرف دیگر در زمان احداث جاده برای روستا در سال 1350 پیمانکار مجری در تابلوی راهنمای پروژه نام جاده را علیصدر نوشت و از آن زمان به بعد، این نام برای روستا و غار استفاده شد.

مردم روستای علیصدر و روستاهای اطراف، از قدیم‌الایام به وجود این غار پی برده بودند و از آب آن بهره‌برداری می‌کردند. علاوه بر این، در صد سال گذشته، اهالی ده با هدایت مازاد آب نهر سراب به غار علیصدر، از آن به‌عنوان مخزن و سدی برای استفاده در فصل گرما بهره می‌برده‌اند. همین موضوع باعث شده بود تا سطح آب در قسمت شرقی غار تا ارتفاع 2/20 متر یعنی تا نزدیکی دهانه‌ی ورودی غار بالا بیاید و امکان دسترسی به غار را تا سال‌ها غیر ممکن کند تا این که با وقوع زلزله‌ی مخرب فارسینج در 22 آذر 1336 و ایجاد شکاف در کف غار سراب، آب نهر سراب به‌یک‌باره قطع شد و طی 6 سال یعنی حدود سال 1342 سطح آب غار علیصدر به ارتفاع طبیعی خود رسید و ورود به غار میسر گشت و به‌تدریج پای کوهنوردان و غارنوردان به درون غار باز شد.

اولین کاوش حرفه‌ای و برنامه‌ریزی‌شده به غار علیصدر در 5 مهر 1342 خورشیدی توسط گروهی 14 نفره از اعضای هیات کوهنوردی همدان انجام شد که توانستند با کسب اطلاعات قبلی و همراه بردن تجهیزات لازم برای حرکت روی آب، با عبور از دریاچه، از شعبات و تالارهای مختلف آن بازدید کنند و زیبایی و عظمت داخل آن را ببینند و اولین اطلاعات را از وسعت و ژرفای دریاچه و طول و عرض و عمق ارتفاع غار به دست آورند.

علی‌رغم انتشار خبر این بازدید و بازدیدهای متعاقب تا سال 1352 دهانه‌ی غار تنگ و در حدود 50 سانتیمتر بود و دسترسی به داخل غار تنها توسط کوهنوردان حرفه‌ای ممکن بود تا این که عبدالله حاجیلو که از سال 1341 ریاست هیات کوهنوردی همدان را بر عهده داشت و از جلب‌ توجه مقامات برای توسعه‌ی غار مایوس شده بود، شخصا دست‌به‌کار شد و با مقبولیتی که در شهر و استان داشت با کمک مردم محلی و استفاده از بازوی هیات کوهنوردی و انجمن شهرستان و استان، سرانجام دهانه‌ی غار در اردیبهشت‌ 1353 به عرض 5 متر و ارتفاع 3 متر باز شد.

در سال بعد، با بتون‌ریزی قسمتی از کف غار، مسیر خشکی نیز برای راهپیمایی در غار ایجاد شد و سپس با تجهیز غار به چند قایق و نیز تامین روشنایی داخل آن، در تاریخ 4 خرداد 1355 غار علیصدر به بهره‌برداری رسید و بلیت‌های چاپ‌شده برای بازدید گردشگران تحویل اداره‌ی تربیت‌بدنی همدان گردید.

پیشنهاد برای دیدن غار علیصدر

مجتمع سياحتی علیصدر دارای يک باب هتل با تجهيزات كامل اقامتی و يک مهمانسرای كاملا مجهز برای پذيرايی از مهمانان ويژه است. ويلاهای چوبی با نمای زيبا جذابيت فضا را دوچندان كرده است و تمامی امكانات اقامتی را دارا است. با فاصله‌ای کم از ويلاهای چوبی، سوییت‌های اقامتی با امكانات گسترده رفاهی وجود دارد و چادرهای صحرايی پذيرای ميهمانان محترم در ايام گرم تابستان است.

پيست اسكيت نیز به مساحت تقريبی 5000 مترمربع در دسترس علاقه‌مندان به این ورزش مفرح است. جاده‌‌ی تندرستی در ميان پيست دوچرخه‌سواری نیز مسير مناسبی جهت پیاده‌روی است. ميدان تيراندازی و تراپ با 4 سكوی پرتاب را نیز نباید نادیده گرفت. در حدفاصل بين سوییت‌های اقامتی و چادرهای صحرايی بازارچه‌ای زيبا وجود دارد كه هر يک از غرفه‌های آن عرضه‌کننده‌ سوغات از قسمت‌های مختلف ايران طبق نياز مراجعين محترم است. رستوران‌های این مجموعه دارای فضای زيبا و چشم‌اندازی بديع است و كليه‌ی غذاهای ايرانی و غذای فوری در آن سرو می‌شود. كبابی و چایخانه‌های سنتی نیز در اين مکان‌های زيبا با فضايی سنتی پذيرای گردشگران عزيز می‌باشند. لابراتوار ظهور و چاپ عكس علی‌صدر آماده ثبت خاطرات به‌یادماندنی در اين گنجینه‌ عظيم است. پاركينگ مجتمع سياحتی علیصدر مجهز به کارت‌های الكترونيكی مدرن مكانی امن و مناسب برای وسیله‌‌ی نقليه و اقامت آسوده‌ی شما در مجتمع علیصدر را فراهم می‌کند. با یلدامدتور بمانید.