نام های دیگر مکان

• مدرسه سلطاني
• مدرسه مادر شاه
• مدرسه امام جعفر صادق(ع)

موقعیت جغرافیایی مدرسه چهارباغ

مدرسه چهارباغ اصفهان، در خیابان چهارباغ عباسی، نبش خیابان آمادگاه قرار گرفته است.

سیر تاریخی و فرهنگی

این بنا آخرین بنای تاریخی باشكوه عهد صفویه در اصفهان است، كه برای تدریس و تعلیم طلاب علوم دینی در دوره آخرین پادشاه صفویه؛ شاه سلطان حسین از سال 1116 تا 1126 هجری ساخته شده است.

معماری مدرسه چهارباغ

سبک معماری مدرسه چهار باغ اصفهان به شیوه اصفهانی است. مدرسه‌ چهار باغ از لحاظ کاشی‌کاری دارای اهمیت ویژه‌ای است و انواع مختلف این فن را مانند کاشی هفت رنگ، معرق، گره چینی، پیلی و معقلی را به زیبایی در خود جای داده و در حقیقت موزه‌ کاشی‌کاری اصفهان به شمار می‌رود. گنبد مدرسه چهارباغ بعد از مسجد شیخ لطف الله از نظر تناسب معماری و زیبایی طرح کاشی‌کاری، در رتبه دوم قرار دارد و در نظر استادان بزرگ این فن، درب مجلل این بنا که با طلا و نقره تزیین شده‌ از لحاظ زرگری، طلاکاری، طراحی و قلمزنی، شاهکاری از صنایع ظریفه‌ است و نظیر ندارد.

مدرسه چهارباغ 4 ایوان دارد و نمای خارجی آن شامل سردربی باشکوه و زیبا است. این مدرسه هفده طاق‌نمای دو طبقه آجری در اطراف در ورودی دارد. سردرب ساختمان مزین به کاشی ‌های ریز و ظریف همراه با مقرنس‌ های پرنقش و نگار و خط‌ های مختلف است و کتیبه سردرب به خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی لاجوردی خودنمایی می کند. قسمت داخلی مدرسه شامل هشتی، ورودی، حیاط داخلی، گنبد، مناره و اطاق‌هاست و زیباترین قسمت مدرسه از نظر کاشی‌کاری هشتی ورودی آن است. صحن مدرسه چهارباغ نمونه کامل یک معماری درون‌گرا و بومی به شمار می ‌رود و حجره‌ های صحن چهار ایوانه مدرسه رو به باغی پر درخت قرار دارد که جویباری به نام فرشادی که شعبه ‌ای از زاینده رود است از میان آن می ‌گذرد. شبستان مسقف مدرسه چهارباغ که در ضلع شرقی مدرسه واقع شده با درب منبت‌کاری بسیار نفیسی به محوطه زیر گنبد که دارای سه محراب است مربوط می ‌شود. این مدرسه دارای کتابخانه کم نظیر و با ارزشی بوده که در اختیار طلاب علوم دینی و سایر پژوهشگران و محققین آن روزگارقرار داشته، اما در حمله افغان‌ها نابود شده است. در شمال مدرسه‌ چهارباغ بازارچه‌ای زیبا و مرتفع وجود دارد که در عصر صفویه، بازارچه‌ بلند و بازارچه‌ شاهی نیز نامیده می‌شد. این بازارچه، نمونه‌ ارزنده‌ای از بازارهای عصر صفوی است. در شرق مدرسه‌ چهارباغ، کاروانسرای مادر شاه واقع شده که امروزه به نام مهمانسرای عباسی شهرت دارد.

ارزش های خاص مدرسه چهارباغ

کاشی‌کاری بنا تلفیقی از انواع مختلف این فن همچون کاشی هفت رنگ، معرق، گره چینی، پیلی و معقلی را در بر می گیرد و به همین جهت از آن به عنوان موزه کاشیکاری اصفهان یاد می شود. محراب و منبر یکپارچه مرمری، حجره مخصوص شاه سلطان حسین، خطوط نستعلیق کتیبه ها و پنجره‌های چوبی به همراه درختان چنار کهنسال و جوی آبی که در حیاط جریان دارد، این مکان را به فضایی روح نواز و دیدنی بدل کرده است. پس از ورود به مدرسه، اولین چیزی كه با جلوه گری منحصربه فرد خود دل هر بیننده ای را ربوده و او را به حیرت و تعجب وا می دارد، درب اصلی مدرسه است كه درصنعت خود بی نظیر است. این درب با شكوه كه از دو لنگه تشكیل شده از چوب چنار بوده و با روكش نقره و طلا تزیین شده است.