دارایی بافی

دارایی بافی از رشته‌های گروه نساجی سنتی در یزد است که با پیاده نمودن طرح‌ها و نقشه‌های بی شمار و با استفاده از ساده‌ترین تا پیچیده ترین نقوش از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته و هنوز هم از آن نام و نشانی به جاست. پارچه‌های دارایی را هیچ گاه مانند هم نمی‌توان یافت و هر کدام نرمی ‌و مواجی ویژه و مخصوص به خود را دارد که آن را از انواع دیگر بافت های رنگین متمایز می‌سازد.

تعریف دارایی

دارایی یا «ایکات» واژه مالایی است که در زبان فارسی به آن دارایی گفته می‌شود. در مورد وجه تسمیه این نام، گفته می‌شود نام دارایی از آن جهت برای آن رایج شده است که در قدیم این پارچه جزو جهیزیه عروس و از وسایل و سرمایه‌های او بوده است و از این جایگاه، دارایی هر عروس محسوب می‌شده است. هم‌چنین در باور عامه این نقل قول وجود دارد که چون اشخاص خاصی که این نوع پارچه را می‌خریدند، متمول بودند، به آن دارایی گفته‌اند.

بافت دارایی، روشی کهن در بافت پارچه‌های منقوش با رنگ پذیر کردن نخ‌ها پیش از بافتن آنهاست و به تدریج و به موازاتی که در کار بافتن پیش می‌رود، نقوش آن نیز نمودار می‌شود.

ایکات به معنی بستن یا گره زدن یا پیچاندن است و منظور از آن، شیوه بستن تار و پود از روی الگویی است که از پیش آماده شده است.

تاریخچه دارایی

خواستگاه این روش دقیقا مشخص نیست اما برخی از محققان بر این باور هستند که این گونه بافت را قرن‌ها قبل از توسعه بازرگانی اروپا در قرون پانزدهم و شانزدهم میلادی اقوام گوناگونی در ممالک مختلف جهان، هر یک مستقل از دیگری ابداع و به موازات یکدیگر رشد داده‌اند.

ضمن آن که برخی از پژوهشگران با تاکید بر پیچیدگی این روش بافت، شک دارند که ایکات را بیش از یک قوم ابداع کرده باشند و بر این اساس آن را دارای زادگاه خاص و واحدی نمی‌دانند.

تنوع، پیچیدگی و ظرافت نقوش و روش‌هایی که در جزایر مالی، سومبا، سوماترا و بورنئو یافت شده است، دلالت بر آن دارد که اگر زادگاه واحدی بر این شیوه بافت وجود داشته باشد، در منطقه اندونزی بوده است.

قدیمی‌ترین ایکات موجود، مصری است که تاریخ بافت آن مربوط به حدود 110 سال قبل از میلاد است.

نقش‌های دیواری آجنته که در شمال غربی هندوستان در حدود 50 سال پیش از آن ساخته شده است، زنانی را نشان می‌دهد که جامه‌هایی با نقش ایکات پوشیده‌اند. نبود مدارک دیگر، تعیین تاریخ دقیق بافت را دشوار و پیگیری چگونگی توسعه روش‌ها و نفوذ نقش‌های بیگانه را ناممکن می‌سازد.

ایکات را از مکزیک تا پرو می‌بافتند، ضمن آن که در بیشتر مناطقی که در حوزه اسلام واقع شده بودند از ماداگاسکار تا اسپانیا گرفته و از هندوستان تا آفریقای غربی، این روش بافت مشاهده شده است.

در کشور ایران، این شیوه بافت از گذشته‌های دور در مناطق مختلفی چون یزد، کاشان، آذربایجان، خوزستان، تبریز، گیلان و رشت وجود داشته اما بیشتر از هر نقطه دیگری در کارگاه‌های سنتی یزد وجود دارد.

در گذشته، دارایی توسط زنان در خانه‌ها به صورت کارمزدی بافته می‌شد. هر بافنده به طور معمول روزانه حدود 180 گرم ابریشم مصنوعی مصرف و دارایی یا رومیزی ابریشمی تولید می‌کرده است که اطرافش را با نخ‌هایی از نخ ابریشم بافته و زینت می‌دادند.

مواد اولیه دارایی

پارچه‌های دارایی که در سال‌های گذشته در یزد تولید می‌گردید تماما از ابریشم طبیعی بوده و از رنگ‌های سنتی و گیاهی نیز استفاده می‌شده. ولی در حال حاضر از نخ ویسکوز برای تار و از ابریشم مصنوعی یا ویسکوز برای پود استفاده می‌شود.

رنگ ها و نقش های دارایی

دارایی در رنگ‌های متنوع و نقوشی چون شطرنجی راه راه و گل‌های خاصی که به اصطلاح محلی «پیچون» نام دارد، تهیه می‌شود قسمتی از تار با طراحی کاملا ابتدایی و اغلب  شکل لوزی با سه رنگ زرد، سبز  قرمز نقش‌بندی می‌شود و پودها ساده و بدون نقش است.

برای تهیه آن ها نخ‌های تار را به روش خاصی رنگ می‌کنند که پس از بافت این نقوش ظاهر می‌شوند. در دارایی رنگ‌ها، کنتراست و زیبایی خاصی دارند ‌که مربوط به شیوه خاص رنگرزی و نقش بندی آن است.

کاربرد دارایی

با نوع و شیوه بافت، انواع پارچه دارایی جهت مصارف مختلفی همچون شال و روسری، رولحافی، بقچه سوزنی و رومیزی تولید می‌گردد.

از جمله افرادی که هم اکنون در یزد به این رشته مشغول می‌باشند باید از غضنفر ملک ثابت، مرحوم رمضان رضایی، شریف ترک، قدیر زاده و مهرنیا نام برد.

بافت ترمه دارایی که تلفیقی از دو نوع پارچه دارایی و ترمه است و با دستگاه دارایی خاصی بافته می‌شود بیش از 15 سال پیش توسط غضنفر ملک ثابت ابداع شده و هم اکنون نیز خریداران بسیار زیادی دارد.

دارایی - پارچه ای مخصوص برای جهیزیه عروس! دارایی - پارچه ای مخصوص برای جهیزیه عروس! دارایی - 2021-11-09 13:26:29+3:30 دارایی بافی از رشته‌های گروه نساجی سنتی در یزد است که با پیاده نمودن طرح‌ها و نقشه‌های بی شمار و با استفاده از ساده‌ترین تا پیچیده ترین نقوش از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته و هنوز هم از آن نام و نشانی به جاست. دارایی, دارایی بافی, ایکات, نساجی, نساجی سنتی, دست بافت سنتی, دست بافت, دست بافی, دستبافت سنتی, دستبافت, دستبافی, پیچون, YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com

img

دیدگاه‌ها

هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!