حمام نوبر حمامی با ستون های سنگی زیبا
استان آذربایجان شرقی- تبریز- میدان ساعت- نبش خیابان تربیت
نام های دیگر حمام نوبر
- حمام وزیر
موقعیت جغرافیایی حمام نوبر
حمام تاریخی نوبر یکی از جاذبههای گردشگری شهر تبریز است. این حمام تاریخی در ناحیه مرکزی شهر تبریز و در تقاطع خیابانهای امام خمینی و تربیت، روبروی کاخ شهرداری تبریز، واقعشده است.
سیر تاریخی و فرهنگی حمام نوبر
طبق اطلاعات بهدستآمده از نقشهها و اسناد قدیمی این حمام قدمتی 150 ساله دارد. در نقشه شهر تبریز که پیش از سال 1243 هجری قمری تهیهشده، محل این حمام در نزدیکی دروازه نوبر مشخصشده و در نقشه دارالسلطنه تبریز، از معتبرترین نقشههای تبریز و متعلق به 1297 هجری قمری، این بنا با نام «حمام وزیر» ثبتشده است. بعدها بهتدریج با توسعه تبریز و تخریب دروازه قدیمی، بنای حمام نوبر در مرکز شهر قرارگرفته است. سازنده این حمام معماری به نام بالا کاظم از اهالی قرهآغاج است.
تا سالهای اخیر از این حمام بهعنوان حمام عمومی استفاده میشد و در طول این سالها رطوبت و عوامل دیگر باعث ایجاد آسیبهایی در جایجای این اثر تاریخی شده بود. این حمام پس از مرمت چندباره بهعنوان «اولین سفرهخانه سنتی تبریز» آغاز به کرده است. فضاهای سربینه و گرمخانه به سفرهخانه و فضای پشتبام به چایخانه و اجرای مراسم پردهخوانی و نقالی اختصاصیافته است.
معماری حمام نوبر
حمام نوبر نمونهای از معماری هنرمندانه دوره قاجار است. این حمام 696 مترمربع زیربنا دارد و از مصالح بهکاررفته در بنای حمام میتوان به آجر، ملات و گچ در جرزها و سقفها و سنگ تراشخورده در ستونها، کفها و آزارهها اشاره کرد. حمام نوبر دارای دو بخش اصلی سربینه و گرمخانه است. سربینه یا رختکن حمام فضایی بزرگ با قاعده هشتضلعی است که بخش داخلی آن طاق بندی شده و گنبد آن بر روی هشت ستون سنگی قرار گرفته است. علاوه بر این، حوضی هشتگوشه نیز در وسط این بخش قرار دارد که اطراف آن با سکوهایی احاطه شده است.
بخش گرمخانه نیز دارای طاق و گنبد بزرگی است که به همراه ستونها و سرستونهای سنگی مقرنسکاری شده سربینه و اجرای کاربندی و ترکیب آجر و کاشی و پوشش کاشی معقلی (نوعی کاشیکاری است که با ساخت و تهیه کاشی با ابعاد بسیار کوچک و در کنار هم قرار گرفتن این کاشیهای کوچک کار معقلی صورت می گیرد تلفیق کاشی با آجر در نماسازی از انبساط و انقباض کاشیها جلوگیری میکند. با این عمل پریدن و خرد شدن لعاب کاشی به حداقل میرسد. انواع خطوط مستقیم در محورهای عمودی و افقی و گاه خطوط مورب با زاویه 45 درجه و شطرنجی از نقوشی هستند که در کاشیکاری معقلی مورد استفاده دارند.) مناسب حمام و هم چنین کتیبههای مصور زیبای ورودی جلوه خاصی به این بنای تاریخی بخشیدهاند. سالن اصلی حمام دارای چهارپایه سنگی در مرکز سالن است و ستونی بزرگ بخش مرکزی را میپوشاند.
میان در این حمام، با قاعدهای مستطیل شکل، با تغییر زاویه حرکت از سربینه به گرمخانه وصل میشود. گرمخانه نیز در میانه فضایی با قاعده مربع با چهارستون هشتوجهی دارد. بر گرداگرد این بخش دیگر فضاهای گرمخانه قرار دارد که به سبب بازسازیهای دوره اخیر، صورت اصیل آنها به درستی مشخص نیست. بهاحتمالزیاد ضلع شمالی گرمخانه محل خزینهها بوده است. امروزه تون یا گلخن حمام (مجموعه راهروها) در پشت این قسمت باقی است. بنای حمام دارای دو ورودی از خیابانهای مجاور است.
ورودی اصلی به دالانی طویل باز میشود. این دالان به یک مغازه و در انتها به سربینه حمام منتهی میشود. ورودی دوم مسیری پلکانی دارد و مانند ورودی اصلی، تنها به حمام اختصاص ندارد و به مغازه و قهوهخانهای راه پیدا میکند. دو راه ورودی حمام در دو سوی سربینه واقع است. این ورودیها و درگاه ورودی به میان در چنان در سهگوشه سربینه قرارگرفتهاند که مسیرهای ورود و خروج صورتی منظم و مشخص داشته باشند
ارزش های خاص حمام نوبر
این بنا در آذرماه سال 1378 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ستونهای سنگی به کار رفته در این شاهکار معماری، باعث جذب علاقهمندان و دانشجویان معماری و هنر از سراسر جهان شده است.
امکانات تفریحی و رفاهی اطراف حمام نوبر
اکثر مکان های دیدنی و تاریخی تبریز در نزدیکی میدان ساعت قرار دارد. ارگ تبریز، موزه ادبی استاد شهریار، مسجد کبود تبریز، خانه ختایی، خانه لالهای، خانه علی مسیو و... نیز در فاصله کمی از این حمام قرار دارند.
پیشنهاد برای دیدن حمام نوبر
اگر به تبریز سفر کردید و به دیدار برج ساعت و موزه و اماکن تاریخی مرکز شهر رفتید میتوانید نهار یا شام خود را در این حمام تاریخی و زیبا که به سفرهخانهای دیدنی تبدیلشده است صرف کنید.
حمام نوبر - حمامی با ستون های سنگی زیبا
طبق اطلاعات بهدستآمده از نقشهها و اسناد قدیمی این حمام قدمتی 150 ساله دارد. در نقشه شهر تبریز که پیش از سال 1243 هجری قمری تهیهشده، محل این حمام در نزدیکی دروازه نوبر مشخصشده و در نقشه دارالسلطنه تبریز، از معتبرترین نقشههای تبریز و متعلق به 1297 هجری قمری، این بنا با نام «حمام وزیر» ثبتشده است. استان آذربایجان شرقی- تبریز- میدان ساعت- نبش خیابان تربیت +98 استان آذربایجان شرقی- تبریز- میدان ساعت- نبش خیابان تربیت استان آذربایجان شرقی- تبریز- میدان ساعت- نبش خیابان تربیت IR unknownکلمات کلیدی: حمام نوبر، حمام نوبر تبریز، حمام وزیر، حمام وزیر تبریز، حمام وزیر در تبریز،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 3)
فرهنگ غذایی آذربایجان، اردبیل، همدان، کردستان، ایلام، لرستان و کرمانشاه5736
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.