نام های دیگر مکان

• دژ لمبسر

موقعیت جغرافیایی قلعه لمبسر

قلعه‌‌ی لَمبِسَر در بخش رودبار شهرستان در شمال شرقی روستای رازمیان در شهر قزوین قرار دارد.

سیر تاریخی و فرهنگی قلعه لمبسر

قلعه‌ی لمبسر یکی از مهم‌ترین قلعه‌های اسماعیلیه در عصر سلجوقی در قزوین است و آثار معماری دوره‌ی ساسانی و اوایل اسلام در این قلعه مشاهده شده است. این قلعه در سال 489 هجری قمری به تصرف اسماعیلیان در آمد و به دلیل موقعیت خاص خود، در دوره‌ی تسلط اسماعیلیه اهمیت و شهرت بسیار پیدا کرد.

با توجه به منابع تاریخی، این قلعه ابتدا در دست شخصی به نام «رشاموج» بوده اما «کیا حسن امید» که از نزدیکان و معتقدان حسن صباح بوده و به عنوان جانشین وی تعیین می‌شود، به همراه چند تن دیگر این قلعه را تصرف نموده و به آبادانی آن می‌پردازند. کیا حسن مدت 20 سال ساکن این قلعه بوده است.

معماری قلعه لمبسر

قلعه‌ی لمبسر بالای کوهی وسیع و مسطح قرار دارد و به دلیل وجود رود‌های اطراف در دامنه‌ی غربی، شرقی و جنوبی از سایر رشته‌کوه‌های اطراف جدا مانده است. این قلعه ابعادی در حدود 480 متر در جهت شمالی-جنوبی و 190 متر در جهت شرقی-غربی دارد. در قسمتی از سمت شرقی آن دیواری عظیم به ارتفاع 10 متر وجود دارد و هم اکنون بخش‌هایی از باروی آن باقی مانده است.

قلعه‌ی لمبسر از سه جهت شرق، جنوب و شمال به پرتگاه‌های مخوفی منتهی می‌گردد. بخش شرقی آن، یعنی سمت رودخانه‌ی نینه رود، شیب كمتری دارد. به همین جهت دیواری عظیم و قطور با سنگ‌های بسیار بزرگ در آن قسمت ساخته‌اند که امروزه نیز قسمتی از آن پا برجاست. برج‌های دفاعی این منطقه تسلط خود را بر دره‌های اطراف و جلگه‌ی جنوبی به نمایش می‌گذارند.

این قلعه پس از قلعه‌ی الموت (قلعه‌ی حسن صباح) مهم‌ترین قلعه‌ی اسماعیلیان به شمار می‌آید و بزرگترین قلعه‌ی اسماعیلیان در منطقه الموت است.

آب قلعه، از نینه رود که در فاصله‌ی دو فرسنگی آن قرار دارد تامین و توسط آبراهه‌ای که در دل سنگ حفر شده‌ بود در چندین آب انبار ذخیره می‌شد. این آبراهه كه از طرف شمال وارد دژ می‌شود، به آب انبارهای مكعب مستطیل شكلی منتهی می‌شود. این آب انبارها در دل سنگ كنده شده‌اند. سه آب انبار دیگر مانند این ها نیز در طرف شمال و شرق و در خارج از دیوارهای قلعه دیده می‌شود.

در آخرین قسمت محوطه‌ی شیب‌دار قلعه در سنگ یک پارچه‌ای كه از شرق به غرب كشیده شده‌ است چند آب انبار نزدیک یكدیگر در دل سنگ كنده شده‌اند. آب انبار بزرگ در حدود 12 متر طول دارد. این آب انبارها تنها مكان ذخیره‌ی آب قلعه نبوده‌اند، زیرا در پایین دیوار شرقی قلعه و در جایی كه آب انبارهای خارج قلعه در سنگ كنده شده‌اند، فضایی سر پوشیده در ارتفاع 19 متری وجود دارد كه با پله‌هایی ناهموار به لب رودخانه منتهی می‌شود.

این قلعه پس از قلعه‌ی الموت (قلعه حسن صباح) مهم‌ترین قلعه‌ی اسماعیلیان به شمار می‌آید و بزرگ‌ترین قلعه‌ی اسماعیلیان در منطقه‌ی الموت است. مخازن عظیم و شگفت‌آور آب و غلات و سیستم پیچیده‌ی آب‌رسانی از ویژگی‌های ارزشمند این قلعه است.