پارک ملی کلاه قاضی ریه تنفسی اصفهان!
نامهای دیگر مکان
- پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی
موقعیت جغرافیایی پارک ملی کلاه قاضی
پارک ملی و پناهگاه حیاتوحش کلاه قاضی که یکی از جاذبههای دیدنی اصفهان محسوب میشود در جنوب شرقی شهر اصفهان جای دارد و سرمایهی بسیار باارزشی است که از آن بهعنوان ریههای تنفسی اصفهان؛ آلودهترین کلانشهر ایران یاد میکنند. درست از کنارهی شمالی و غربی این مکان جادهی آسفالتهی اصفهان-شیراز میگذرد. نزدیکترین گوشهی پارک ملی کلاه قاضی که گوشهی شمال غرب آن است، در حدود 36 کیلومتر با منطقهی جنوب شرقی شهر اصفهان فاصله دارد.
سیر تاریخی و فرهنگی پارک ملی کلاه قاضی
شاید برای شما جای سوال باشد چرا نام این پارک ملی، کلاه قاضی است؟ در واقع نام این پارک ملی را به خاطر شکل بلندترین قلهی این منطقه که شامل دو صخرهی سنگی بزرگ با شیبی تند که قلهی این کوه را تشکیل میدهد و از دور شبیه کلاهی است که در گذشته قاضیان بر سر میگذاشتهاند، به این نام نهادهاند.
کوه کلاه قاضی قسمتی از رشتهکوه ماهدشت (قسمتی از کوههای مرکزی ایران) است. بلندترین قلهی این کوه دارای حدود 2534 متر ارتفاع است و در جنوب شرقی اصفهان (منطقهی جرقویه) قرار دارد. معمولا از گردنهای موسوم به گردنهی لاشتر در فاصلهی حدود 30 کیلومتری اصفهان، در جادهی اصفهان به شهرضا برای صعود به این کوه استفاده میکنند. در این کوهستان درههای متعدد شمالی و جنوبی به چشم میخورد.
پارک ملی کلاه قاضی اصفهان به موجب شرایط خاص خود از دیرباز زیستگاه وحوش بوده و از قدمت تاریخی زیادی برخوردار است. از دورهی شاهعباس صفوی و بعد از آن، بهخصوص در دورهی سلطنت قاجاریان، کوههای این منطقه از شکارگاههای مخصوص پادشاهان به شمار میرفت. در اواخر قرن نوزدهم مسعود میرزا ظلالسلطان، پسر ناصرالدینشاه قاجار و حاکم اصفهان، در کتاب خود از کلاه قاضی و شاهکوه بهعنوان شکارگاههای غنی و زیبا یاد کرده است.
مساحت پارک ملی کلاه قاضی حدود 47262 هکتار و مساحت پناهگاه حیاتوحش آن حدود 3574 هکتار است. در داخل این منطقه هیچگونه سکونتگاه انسانی دیده نمیشود اما در فاصلهی بسیار کمی از آن محدودههای شهری و روستایی قرار دارد. این منطقه از دو رشتهکوه به همراه دشتهای بین آنها تشکیلشده؛ رشتهکوه جنوبی آن کلاهقاضی و رشتهکوه شمالی آن شیدان نامیده میشود.
ویژگیهای بسیار مناسب و حیاتی این منطقه باعث شد تا در سال 1346 خورشیدی شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید طی مصوبهای ارتفاعات کلاه قاضی را به نام منطقهی حفاظتشدهی کلاه قاضی قرق اعلام کرد. در سال 1348 این منطقه به دو قسمت پارک وحش و منطقهی حفاظتشده تقسیم شد. در سال 1354 سطح حفاظتی قسمت پارک حیاتوحش به پناهگاه حیاتوحش تنزل پیدا کرد. در سال 1369 قسمت حفاظتشده بهعنوان منطقهی آزاد اعلام شد. در سال 1374 هجری خورشیدی، 47184 هکتار به پارک ملی و 3227 هکتار باقی ماندن بهعنوان پناهگاه حیاتوحش طی مصوبهی شورای عالی حفاظت محیطزیست ارتقا پیدا کرد. سرانجام طی مصوبهی شمارهی 294 شورای عالی محیطزیست در تاریخ 12 بهمن 1376 بهعنوان پارک ملی معرفی گردید.
این منطقه زیستگاه گونههای متنوعی از گیاهان، پستانداران، پرندگان و خزندگان است که متاسفانه برخی از آنها در معرض خطر انقراض قرار دارند.
گونههای گیاهی پارک ملی کلاه قاضی
در پارک ملی کلاه قاضی تاکنون تعداد 252 گونهی گیاهی متعلق به 192 جنس و 46 خانواده به ثبت رسیده است. از نظر پوشش گیاهی در پارک ملی کلاه قاضی علاوه بر گیاهان علفی، گونههای درختی و درختچهای نیز وجود دارد که این گونهها در نقاط مختلف درهها و کوهپایهها به چشم میخورند. تیپ غالب پوشش گیاهی این منطقه درمنهزار است.
این منطقه دارای انواع متنوعی از گیاهان بوتهای شامل درمنه، آویشن، گل گندم، شقایق وحشی، لالهی وحشی، اسپند و خارشتر؛ درختان و درختچههایی مانند تنگرس، بادامکوهی، انجیر و بنه و گیاهان دارویی مانند همیشهبهار، چوبک، قدومه، خاکشیر، گلگاوزبان، ریواس، شنگ، کاسنی، سمی و... در این پارک وجود دارند. از گونههای در حال انقراض این منطقه نیز درمنهی دشتی و گیاه دارویی آنقوزه هستند.
گونههای جانوری پارک ملی کلاه قاضی
تاکنون 17 گونه پستاندار، 44 گونه پرنده، 11 گونه خزنده و یکگونه دوزیست در این پارک ملی شناسایی و ثبتشدهاند. گونههای جانوری شاخص پارک ملی کلاه قاضی کل و بز است. همچنین به علت وجود دشتهای وسیع از جمله دشت میانکوه، لادقو، لاگور و برآفتاب آهو نیز جمعیت مناسبی دارد. جالب اینکه شما میتوانید این دو گونه را بهراحتی و از فاصلهی نزدیک ببینید.
متاسفانه یکی از بزرگترین معضلات منطقهی کلاه قاضی این است که حالت جزیرهای پیدا کرده و دورتادور آن را عوامل انسانی مانند زمین کشاورزی، مناطق مسکونی، مناطق صنعتی و معدن پوشانده و اجازه نمیدهد حیاتوحش به بیرون از منطقه رفتوآمد داشته باشد.
پستانداران
تاکنون 17 گونه پستاندار متعلق به 16 جنس از 8 خانواده و 4 راسته در پارک ملی کلاه قاضی شناساییشده که شامل پلنگ، گربهی وحشی،کل و بز، قوچ و میش اصفهانی، روباه معمولی، آهو، کاراکال، گرگ، کفتار، کفتار، تشی، شغال، جرد ایرانی، خرگوش، دوپای کوچک، جربیل بزرگ، همستر خاکستری، همستر دم دراز، پامسواکی بزرگ و انواع موش و... است.
پرندگان
تاکنون 46 گونه پرنده متعلق به 31 جنس و 22 خانواده در این پارک ملی شناساییشده است. برخی از آنها بومی این منطقه هستند، برخی از آنها در فصلهای بهار، تابستان و زمستان به این منطقه مهاجرت میکنند. تعدادی از پرندگان نیز عبوری هستند که بهصورت اتفاقی دیدهشدهاند.
پرندگان زیبایی مانند عقاب طلایی، شاهین، کرکس کوچک، دلیجه، کبک، تیهو، هوبره، کوکر شکم سیاه، سارگپهی معمولی، سارگپهی پابلند، جغد کوچک، قمری معمولی، کوکو، شبگرد معمولی، بادخورک کوهی، چلچلهی بیابانی، چلچلهی کوهی، چلچلهی دمگاه سفید، چکاوک بیابانی، چکاوک کاکلی، چکاوک آسمانی، پرستوی دمگاه قرمز، پرستوی خانگی، دم جنبانک ابلق، سنگ چشم خاکستری کوچک، سنگ چشم دم سرخ، سسک جنبان، طرقهی بنفش، کمرکلی کوچک، سهرهی صورتی، پری شاهرخ، زاغ نوک سرخ، غراب، زاغی، کلاغ سیاه، کلاغ ابلق، مگسگیر خالدار، چکچک بیابانی، چکچک گوش سیاه، چکچک دشتی، چکچک سرسیاه، چکچک ابلق، چکچک دم سرخ، کبوتر چاهی، گنجشک خانگی، باقرقره و... در این منطقه زندگی میکنند.
خزندگان
در پارک ملی کلاه قاضی تاکنون 11 گونه خزنده متعلق به 11 جنس و 7 خانواده مانند مزالینای دمدراز بیابانی، لاکپشت مهمیزدار، مارقیطانی تیرمار، مارپلنگی، بزمجهی بیابانی خزری، افعی شاخدار، مار جعفری، آگامای پولک درشت صخرهای، آگامای چابک، آگامای وزغی خاکستری، جکوی دم زبر و جکوی دمکند و... وجود دارند.
دوزیستان
تاکنون تنها یک گونهی دوزیست به نام وزغ سبز عربی در پارک ملی شناساییشده است. اینگونه در حاشیهی چشمهها، آبشخورها و مناطق سرسبزتر نظیر مزرعهی لرد سفید در دشت میان کوه دیدهشدهاند.
از نظر آبوهوا پارک ملی کلاه قاضی دارای آبوهوای خشک، سرد و شرایط اقلیمی بیابانی است و در حدفاصل مناطق کویری کوهستانی و در ردیف مناطق استپی نیمه بیابانی طبقهبندی میشود.
مهمترین منبع تامین کننده آب شرب حیاتوحش این منطقه را چشمههای آن تشکیل میدهند که برخی از آنها دایمی و برخی فصلی هستند. از مهمترین چشمههای منطقه میتوان به اشک، دره نی، نی، تاکی، دره بید، توتی، گنجشکی، طاقاری، صنمبر، دره نی و لاتاریک اشاره کرد.
تجهیزات و امکانات حفاظتی پارک ملی کلاه قاضی
- سر محیطبانی لاشترکه در شمال غرب منطقه و مشرف به جادهی اصفهان-شهرضا قرار دارد.
- پاسگاه و مرکز آموزش بازدیدکنندگان لاگور که مجهز به امکانات اقامتی و یک دستگاه دوربین بورد بلند سداد واقع در جنوب منطقه است.
- پاسگاه محیطبانی محمدآباد که در شرق منطقه و در مجاورت شهر محمدآباد جای دارد.
- پستهای دیدهبانی چشمه توتی، قارنه و کلاه بزرگ که در گشتهای شبانه مورد استفاده قرار میگیرد.
ناگفته نماند استان اصفهان یک اثر طبیعی ملی، سه پارک ملی، پنج پناهگاه حیاتوحش، چهار منطقهی حفاظتشده، یازده منطقهی شکارممنوع و یک تالاب بینالمللی را در دل خود جایداده است.
پیشنهاد برای دیدن پارک ملی کلاه قاضی
اگر قصد بازدید از پارک ملی کلاه قاضی را دارید باید از ادارهی محیطزیست اصفهان مجوز دریافت کنید. پس از اینکه حدود 40 کیلومتر در مسیر اصفهان به شهرضا حرکت کردید، نرسیده به پلیسراه و دوراهی شهرک صنعتی مبارکه، محیطبانی اصلی کلاه قاضی قرار دارد. با همراه داشتن مجوز، میتوانید از محیط بانان برای کوهنوردی، تفریح و... در پارک ملی راهنمایی بخواهید. محیط بانان متعهد این منطقه به خوبی شما را راهنمایی خواهند کرد.
در کمتر منطقهای از ایران میتوان جاذبههای اکوتوریستی مانند پارک ملی کلاه قاضی یافت. رشتهکوه کلاه قاضی برای گروههای کوهنوردی و علاقهمندان به طبیعت نامی شناختهشده است. ذخایر فسیلی این منطقه برای دانشجویان، استادان و... بسیار مناسب است. تنوع زیاد گونههای گیاهی و جانوری در کنار مناظر زیبا از جاذبههای دیدنی این منطقه محسوب میشود.
زمانی که از این منطقه بازدید میکنید از ایجاد سروصدا بپرهیزید و آرامش حیوانات را برهم نزنید. در سراسر پارک ملی از ریختن زباله خودداری کنید.
در کنار بازدید از پارک ملی کلاه قاضی از دیگر جاذبههای استان اصفهان مانند میدان نقشجهان، پل خواجو، بازار هنر، بازار قیصریه، سیوسهپل، کاخ عالیقاپو، کاخ چهلستون، مسجد شیخ لطفالله و... دیدن فرمایید.
پارک ملی کلاه قاضی - ریه تنفسی اصفهان!
پارک ملی و پناهگاه حیاتوحش کلاه قاضی که یکی از جاذبههای دیدنی اصفهان محسوب میشود در جنوب شرقی شهر اصفهان جای دارد و سرمایهی بسیار باارزشی است که از آن بهعنوان ریههای تنفسی اصفهان؛ آلودهترین کلانشهر ایران یاد میکنند. درست از کنارهی شمالی و غربی این مکان جادهی آسفالتهی اصفهان-شیراز میگذرد. استان اصفهان- اصفهان- 36 کیلومتر با منطقه جنوب شرقی شهر اصفهان +98 استان اصفهان- اصفهان- 36 کیلومتر با منطقه جنوب شرقی شهر اصفهان استان اصفهان- اصفهان- 36 کیلومتر با منطقه جنوب شرقی شهر اصفهان IR unknownکلمات کلیدی: پارک ملی کلاه قاضی، پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 5)
فرهنگ غذایی اصفهان، مرکزی، تهران، البرز، قزوین و چهارمحال و بختیاری2931
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.