مناره ساربان
نام های دیگر مکان
- برج پیزای نصف جهان
- برج پیزای ایران
- منار ساربان
موقعیت جغرافیایی مناره ساربان
مناره ساربان در اصفهان قرار دارد و یکی از جاذبههای گردشگری این شهر به شمار میآید. این مناره در قسمت محلهی جوباره (یا جویباره، بخش یهودی نشین اصفهان) و در میدان کوچکی با فضای سبز محدود و در بافتی مسکونی قرار گرفته است.
سیر تاریخی و فرهنگی مناره ساربان
در دورههای مختلف تاریخ ایران از منارهها بهعنوان برج آتش یا برج نشانه یا راهنما برای راهنمایی کاروانها در مسیر جادهها و نشان دادن مکانهای اصلی بافت شهری یا به عنوان محل خبررسانی یا اذانگویی مورد استفاده قرار میگرفت. واژهی ساربان به معنی شتربان یا همان نگهبان شتر است و از آنجایی که منارهی ساربان اصفهان از این امر مستثنا نبوده و بهعنوان یک سازهی منفرد، بلند و شاخص که از بیشتر نواحی و جوانب بیرون و درون شهر به خوبی قابل مشاهده بوده، برای راهنمایی و جهتیابی کاروانها به مرکز شهر از آن استفاده میکردند و به همین دلیل نام ساربان برای آن در نظر گرفتهاند.
این مناره نیز همچون منارهی برج پیزا در ایتالیا کج شده و به همین دلیل به «برج پیزای ایران» یا «برج پیزای نصف جهان» معروف است. به نظر میرسد با نشست نامتقارن در پایههای آن حدود هشت درجه به سمت جنوب شرقی از امتداد قائم انحراف پیدا کرده است. این نشست نامتقارن ممکن است به دلیل اختلالات موجود در شالودهی آن یا به دلیل تغییرات متوالی در سطح تراز ایستایی در سفرهی آب زیرزمینی یا استفاده از چاهکهای آب منازل اطراف باشد. این منارهی باشکوه با شمارهی 232 در 15 آذر 1313 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در کتاب «نصف جهان فی تعریف الاصفهان» دربارهی منار ساربان چنین آماده است که:
در محلهی جویباره چند مناره وجود دارد که یکی از آنها منار ساربان نام دارد که از تمامی این منارها بلندتر و خوش نماتر ساخته شده و معتبرتر است. پروفسور پوپ سال ساخت این منار را اواخر قرن پنجم هجرى میداند. در تاریخچهی اصفهان آمده که منار ساربان به منارهی مسجد علی شباهت دارد.
منارهی ساربان با آجرچینی برجسته و آجرهای تراشیده و کاشیکاری معرق به سبک خط کوفی ریحان مزین شده است. در مورد زمان ساخت این مناره جایی ثبت نشده اما به دلیل شباهت بسیار زیاد آن با منارهی مسجد سین از نظر تزئینات و همچنین از لحاظ معماری و نحوهی نگارش کتیبهها سال ساخت آن بین سالهای 525 تا 550 هجری قمری تخمین زده میشود. نقل است که در مجاورت منارهی ساربان، مسجدی وجود داشت که امروز دیگر اثری از آن نیست. همچنین در زیر منار ساربان فضایی خالی وجود داشته که بهعنوان زیرزمین مورد استفاده قرار میگرفت، اما در سال 1324 خورشیدی این فضای خالی کاملا پر و مسدود کردند.
معماری مناره ساربان
سبک معماری منار ساربان مربوط به دروهی سلجوقی بوده و در سه طبقه، بدون پایه ساخته شده است و بسیار شبیه به منارهی مسجد علی است. این منارهی با 135 پله، دارای ارتفاعی حدودا 54 متر است. قسمت بیرونی این سازه با آجرچینی و کاشیکاری تزئین شده و میتوان آن را به هفت بخش تقسیم کرد. بخش اول آن آجرچینی ساده است. بخشهای دوم و سوم آن با استفاده از آجر، تزئینات عالی انجام گرفته است. بخش چهارم آن تاج اول مناره قرار دارد که تزئینات آن شامل مقرنسهای آجری توام با کاشی فیروزهای بوده و بسیار زیبا و نفیس چیده شده است. بخش پنجم آن دارای تزئینات آجری است. در بخش ششم آن تاج دوم مناره قرار دارد و بخش هفتم آن تارک مناره است.
در مناره ساربان سه کتیبه وجود دارد و در زمانی که مورد بررسی محققین قرار گرفته بود، سالم نبودهاند و در اثر عوامل جوی نظیر سرما و گرما و تابش خورشید آسیب دیده بودند. در قسمت قاعدهی دو تاج این مناره، دو کتیبهی بسیار زیبا با کاشی فیروزهای دیده میشود و مفاد کتیبهی اول شامل عبارات مذهبی است. در کتیبهی دوم آیهی سورهی 33 فصلت بوده که با کاشیهای آبی مزین شده است. در کتیبهی سوم بر روی زمینهی کاشی آبی به خط کوفی مربع با آجر تراشیده، نام پیامبر (ص) و خلفای راشدین یاد شده است.
پیشنهاد برای دیدن مناره ساربان
مناره دیگری در محلهی جویباره وجود دارد که به منارهی چهل دختران معروف بوده و طبق نوشتههای روی آن در دورهی پادشاهی سلطان محمد بن ملکشاه سلجوقی ساخته شده است. علاوه بر این، در این منطقه جاذبههای گردشگری دیگری مانند مسجد مصری وجود دارد که در نزدیکی منارهی ساربان و منارهی چهل دختران واقع شده است. شما میتوانید بعد از دیدن منارهی ساربان با کمی قدم زدن به بازدید از منارهی چهل دختران و مسجد مصری بپردازید. همچنین مکانهای گردشگری مانند مسجد جامع اصفهان، مناره مسجد علی و خانه قزوینیها نیز در اطراف این منطقه هستند.
مناره ساربان
مناره ساربان در اصفهان قرار دارد و یکی از جاذبههای گردشگری این شهر به شمار میآید. این مناره در قسمت محلهی جوباره (یا جویباره، بخش یهودی نشین اصفهان) و در میدان کوچکی با فضای سبز محدود و در بافتی مسکونی قرار گرفته است. استن اصفهان- اصفهان- محله جویباره- خیابان سروش +98 استن اصفهان- اصفهان- محله جویباره- خیابان سروش استن اصفهان- اصفهان- محله جویباره- خیابان سروش IR unknownکلمات کلیدی: مناره ساربان، برج پیزای ایران، برج پیزای نصف جهان، منار ساربان،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 5)
فرهنگ غذایی اصفهان، مرکزی، تهران، البرز، قزوین و چهارمحال و بختیاری2885
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.