نان در آشپزی ایرانی

به طور کلی نان محصولی است که با پختن، بخارپز کردن یا سرخ کردن خمیری که متشکل از آرد و آب است، تهیه می‌شود. نان در سراسر دنیا غذایی اصلی شناخته می‌شود اما مشخص است که در ایران که رکورددار مصرف نان است از اهمیت بیشتری برخوردار است. نان همواره در نزد ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار بوده و قوت اصلی مردم کشورمان را تشکیل می‌دهد و بخش قابل توجهی از پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن و همچنین انواع ویتامین‌های گروه B و آهن و فیبر غذایی از آن تامین می‌گردد.

وعده‌ی صبحانه‌ی ایرانی‌ها بدون وجود نان غیر قابل تصور است و صبحانه معمولا ترکیبی از نان‌، پنیر، چای شیرین شده با شکر، گردو و دانه‌های طعم دهنده، خیار و گوجه است. همچنین ترکیب مرباهای مختلف با کره و خامه و عسل نیز به همراه نان یا تخم مرغ نیمرو شده یا املت به همراه نان از معمول‌ترین صبحانه‌های ایرانی هستند و همان‌طور که گفتیم نان بخش حذف نشدنی صبحانه است. همچنین بسیاری از غذاها همچون انواع آبگوشت‌ها و خوراک‌ها، کوکو و کتلت و کباب نیز به همراه نان خورده می‌شوند. در خانه‌های ایرانی نان به صورت روزانه و یا هر چند روز یک‌بار تهیه و به صورت تازه مصرف می‌شود و کمتر خانه‌ای را می‌توان یافت که روزی را بدون وجود تکه‌ای نان در سفره‌های خود بگذرانند.

نان‌ها نیز مانند دیگر غذاها انواع مختلفی دارند که بر اساس آداب اقوام و ملل مختلف متفاوتند و هر یک به تناسب و فراخور اقلیم مردم منطقه و با ترکیبات و اشکال مختلف پخته می‌شوند. به عنوان نمونه در مناطق سردسیر در ترکیب خمیر نان از چاشنی‌های گرم نظیر زنجبیل یا حتی فلفل استفاده می‌شود. همچنین در مناطق استوایی در ترکیب آرد یا خمیر نان از خرما استفاده می‌گردد. روش پخت نان‌ها نیز با توجه به اقلیم و شرایط زندگی مختلف، متفاوت است.

در ایران انواع مختلفی از نان مانند نان سنگک، بربری، تافتون، لواش و نان‌های حجیم و نیمه حجیم و نان‌های طعم‌دار طبخ می‌گردد که هر کدام خصوصیات و ویژگی‌های خاصی دارند و با آرد مخصوص به خود و روشی منحصر به فرد پخته می‌شود. تفاوت اساسی این آردها در شکل، شیوه‌ی پخت و مقدار سبوس و مواد اضافی شده‌ی موجود در آن‌ها است.

شاید جالب باشد که بدانید معروف‌ترین نان ایرانی، نان سنگک است که شیوه‌ی پخت آن را به شیخ بهایی نسبت داده‌اند و هنوز به شیوه‌ی سنتی و بر روی سنگ‌های داغ پخته می‌شود. گرچه پخت نانی مشابه سنگک پیش از آن نیز در جای‌جای ایران مرسوم بوده است.

نان‌ها در بین ایرانیان بسیار متنوع‌اند و که بعضی از آن‌ها در تمامی مناطق مصرف می‌شود و بعضی دیگر مختص به منطقه یا موقعیت خاص هستند. در ادامه با انواع نان ایرانی بیشتر آشنا می‌شویم.

نان بربری

این نان طرفداران زیادی در ایران دارد و بیشتر برای وعده‌ی صبحانه به همراه پنیر مصرف می‌شود. همچنین در کنار خامه و کره و مربا نیز طعم منحصر به فردی دارد. رویه‌ی این نان کمی سفت و خشک و داخل آن نرم است. ضخامت آن در حدود 1 تا 2 سانتیمتر است و خمیر آن ورآمده‌ و در نتیجه نان، پوک و توخالی است. ظاهر آن نیز بیضی شکل است و طعم نمک در آن غالب است. برای بیشتر کردن عطر و طعم نان بربری معمولا از دانه‌های کنجد بر روی آن استفاده می‌شود.

نان گُلاج یا غلاج که در مازندران و گرگان متداول است نیز مانند نان بربری است ولی ضخامت آن در حدود 4 سانتیمتر است و حالت خمیری دارد.

نان سنگک

بی شک نان سنگک معروف‌ترین نان ایرانی است. این نان با ظاهر و عطر دلچسب خود به دلیل وجود سبوس گندم از غنی‌ترین نان‌های ایران نیز محسوب می‌شود که از ارزش غذایی بالایی نیز برخوردار است. این نان بیشتر به همراه غذاهایی همچون کباب و آبگوشت مصرف می‌شود. این نان که ظاهری مثلثی شکل و کشیده دارد به طور سنتی بر روی سنگ‌های ریز داغ پخته می‌شود و ضخامت آن کم و خمیر آن ورآمده است. نان سنگک به صورت مختلف و با طعم دهنده‌هایی همچون کنجد سیاه و سفید، سیاه‌دانه، خشخاش و سبزی‌های معطر یا به صورت ساده پخته می‌شود.

نان لواش

نان لواش معمول‌ترین نان در سفره‌های ایرانی است که ظاهری مسطح و نازک دارد که با آرد سفید گندم و بدون خمیرمایه پخته می‌شود و نسبت به نان‌های دیگر سبک‌تر است. این نان معمولا در کنار غذاهایی همچون کتلت و کوکو و در غیاب نان‌های دیگر مصرف می‌شود. ضخامت این نان در حدود 2 میلیمتر یا کمتر است و بافتی یک‌دست و نرم دارد که مصرف آن را آسان می‌کند.

نان تافتون

شکل این نان نیز مانند نان لواش گرد و ضخامت آن 5 میلیمتر است و چون بر روی ساج یا تنورهای ساده آماده می‌شود پخت آن به مراتب آسان‌تر از بقیه‌ی مدل‌های نان است. این نان در بین برخی عشایر مرسوم است و در ضمن نان مشهور پایتخت نشینان نیز هست.

نان فطیر

فطیر یکی از نان‌های سنتی ایرانی است که بیشتر در استان‌های غربی شامل زنجان، اردبیل، تبریز، ارومیه، همدان و... پخته و استفاده می‌شود. این نان انواع مختلفی دارد و به دو صورت ساده و شیرین و یا مغزدار یا ساده پخته می‌شود. نان شیرمال، نان گردویی و یا پنیری از انواع نان فطیر هستند طعم و ظاهر فوق‌العاده‌ای دارند. 

ااز انواع دیگر نان در ایران می‌توان به نان قندی، نان اگردک، نان زیر خاکستر، نان ساجی، نان مشتک بوشهر، نان کلوکی هرمزگان، نان لاکو، نان کلاته کردستان، نان کشتا گیلان و نان کماج اشاره کرد.

نان در آشپزی ایرانی نان در آشپزی ایرانی 2020-07-16 00:57:48+3:30 2021-10-26 09:35:34+3:30 نان محصولی است که با پختن، بخارپز کردن یا سرخ کردن خمیری که متشکل از آرد و آب است، تهیه می‌شود. نان در سراسر دنیا غذایی اصلی شناخته می‌شود اما مشخص است که در ایران که رکورددار مصرف نان است از اهمیت بیشتری برخوردار است. نان همواره در نزد ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار بوده و قوت اصلی مردم کشورمان را تشکیل می‌دهد و بخش قابل توجهی از پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن و همچنین انواع ویتامین‌های گروه B و آهن و فیبر غذایی از آن تامین می‌گردد. آشپزی ایرانی, فرهنگ آشپزی, فرهنگ آشپزی ایرانی, نان, نان بربری, نان سنگک, نان لواش, نان تافتون, نان فطیر, فرزانه قوام پور Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/452 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com