موقعیت جغرافیایی خانه بروجردی ها

عمارت و خانه بروجردی ها در جنوب شرقی شهر کاشان و در محله میراحمد و خیابان علوی قرار دارد. این عمارت از منازل اعیان نشین دوره قاجار است که اکنون محل اداره میراث فرهنگی کاشان می‌باشد.

سیر تاریخی و فرهنگی

بنای خانه بروجردی‌ها توسط حاج سید حسن نطنزی یکی از تجار نطنز مقیم کاشان در سال 1192 هجری ساخته شد. گفته می‌شود ساخت این عمارت 18 سال طول کشیده و بیش از 150 نفر از هنرمندان آینه‌کار، گچکار، بنا و کارگر در ساخت آن نقش داشته‌اند. دلیل نام گذاری آن به خانه بروجردی نه آن که متعلق به افراد بروجردی تبار باشد بلکه به دلیل آن که تجار بروجردی در این مکان معاملات خود را انجام می‌دادند است. این خانه‌ 130 ساله یکی از آثار استاد بزرگ علی مریم کاشی و متناسب با اقلیم شهر کاشان است.

معماری خانه بروجردی ها

خانه بروجردی ها از بناهای با شکوه دوره قاجار، از زیبایی خیره کننده‌ای برخوردار است. در این بنا از بادگیرهای قرینه استفاده شده که بر در ترکیب با کلاه فرنگی بام تالار اصلی جلوه‌ زیبایی از معماری ایرانی را نشان می‌دهد. نقاشی‌های زیبا و گچ‌بری های ماهرانه‌ این بنا آن را به اثر استادان بزرگ دوره قاجار میرزا ابوالحسن غفاری و کمال الملک است. این خانه با معماری درونگرا و حیاط مرکزی که از ویژگی های معماری ایرانی به ویژه در نواحی گرم و خشک است نمونه‌ای از یک خانه‌ایرانی را عیان می‌سازد. این نوع معماری آسایش اقلیمی در نواحی مختلف کشور را در نظر گرفته و جهت تعدیل آب و هوای هر منطقه طراحی شده است. وجود بادگیرها بر روی بام هوای خنک را به درون عمارت و زیرزمین می‌کشاند. جانمایی نورگیرهای سقف و بادگیرها از نظر طراحی، این عمارت را در زمره آثار نفیس هنری و معماری قرار داده است. دور تا دور حیاط مرکزی را ساختمان‌هایی با دو یا سه طبقه احاطه کرده است. بخش های مختلف این عمارت 1700 متر مربعی شامل دو حیاط اندورنی و بیرونی، ورودی اصلی و فرعی، دالان، هشتی، ایوان تابستانی و زمستانی و زیرزمین است و زیربنای آن حدود 1000 متر می‌باشد.

یونسکو در سال‌های 2015 و 2016 خانه بروجردی ها را جزو محبوب‌ترین جاذبه های توریستی به عنوان انتخاب برتر گردشگران معرفی کرد.

خانه بروجردی ها از دو بخش بیرونی و اندرونی تشکیل شده است. بخش بیرونی آن که تنها بخشی است که مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرد شامل راهروی ورودی، حیاط مرکزی، تالار سرپوشیده و نورگیر فوقانی آن، ایوان جنوبی، اتاق های تابستانی و حیاط های خلوت بین اتاق ها و بالا خانه هایی که به صورت قرینه در دو طرف تالار اصلی قرار گرفته اند، بادگیرها و زیرزمین، اتاق پنج دری زمستانی که بدنه ی داخلی آن از گچ بری بسیار ظریفی با طرح‌هایی از طبیعت تزیین شده است، اتاق های آفتاب گیر زمستانی، بهار خواب ضلع شمالی، و سایر فضاهاست. بخش درونی نیز خود از دو قسمت تشکیل شده است. زمستان نشین در قسمت شمالی عمارت و قسمت جنوبی عمارت یا تابستان نشین که خنک‌تر بوده و در فصول گرم سال مورد استفاده قرار می‌گرفت. این بخش پشت به قبله و مقابل درب اصلی قرار دارد. بخش اندرونی هنوز تحت مالکیت خصوصی می‌باشد.

ارزش‌های خاص خانه بروجردی ها

زیبایی و اصالت این بنا در طراحی، تزیین و معماری آن را جزو بهترین و شاخص‌ترین بناهای تاریخی قرار داده که هر ساله مورد توجه و بازدید گردشگران و توریست‌ها قرار می‌گیرد. به طوری که یونسکو در سال‌های 2015 و 2016 آن را جزو محبوب‌ترین جاذبه توریستی به عنوان انتخاب برتر گردشگران معرفی کرد.