قلعه بابک باشکوه ترین قلعه سنگی ایران
نام های دیگر قلعه بابک
- قلعه بابک
- دژ بابک
- قلعه بذ
- قلعه و قصر جمهور
موقعیت جغرافیایی قلعه بابک
قلعه بابک در سه کیلومتری شهر کلیبر بر بالای کوهی به بلندای 2300 متر قرار دارد. این دژ مربوط به دوران خرمدینان است و در شهرستان کلیبر، بخش مرکزی، روستای شجاع آباد واقع شدهاست. این منطقه بین آذربایجان و اران، نزدیک به رود ارس قرار دارد.
سیر تاریخی و فرهنگی قلعه بابک
این قلعه در زمان ساسانیان ساخته شده و نام خود را از نام بابک خرمدین، رهبر رویارویی با تازندگان (مهاجمین) عرب تا سال 893 میلادی، گرفتهاست. بابک خرمدین یکی از سرداران ایرانی از آذربایجان بود که بر ضد ظلم خلفای عباسی به پا خاست. وی طی بیست و دو سال، رهبری جنبش سرخجامگان را به عهده داشت. در همان عصر مازیار از مازندران، ابومسلم خراسانی و یعقوب لیث از خراسان و سیستان نیز از دیگر سرداران ایرانی بودند که بر علیه ستم خلفای عباسی دست به قیام زدند. بابک خرمدین و یارانش به مدد دژی کهن که به قلعه بابک شهرت یافته، به مدت بیست و چند سال لشکریان عرب را که به قصد محاصره و سرکوب جنبش خرمدینان آمده بودند، در کوهها سرگردان و با شبیخونهای خود، آنها را از دم تیغ گذرانده و وادار به فرار میکردند. موقعیت استراتژیک قلعه بابک به گونهای است که به گفته بلعمی، یک مشت مرد جنگی میتوانند از آن در برار سپاه چند هزار نفری محافظت کنند.
این دژ در قرون دوم و سوم و تا چند قرن پس از آن مورد تعمیر و مرمت قرار گرفته و تغییراتی در آن به وجود آمده و الحاقاتی در بنا ایجاد شده است. اشیا و ابزاری که از قلعه بابک به دست آمده، سفالینه های منقوش و لعاب خورده است که یک دوره استقرار تا اوایل قرن هفتم هجری را نمایش می داد.
همچنین تعدادی سکه مسی کشف شده که برخی از آن ها به علت ساییدگی و زنگ خوردگی فراوان غیرقابل خواندن است و در بین این سکه ها برخی مربوط به اتابکان آذربایجان و هزارسیبان (قرون ششم و هفتم هجری) هستند.
معماری قلعه بابک
بنای دژ جمهور یا دژ بذ شامل قلعه و قصری دو یا سه طبقه بوده که بر فراز قلهای به بلندای بیش از 2300 تا 2600 متر که پیرامون آن را درههایی به ژرفای 400 تا 600 متر فرا گرفته بود. تنها از یک راه تنگ و دشوار میتوان به این دژ وارد شد.
مسافت كلیبر به قلعه با این كه از چند كیلومتر تجاوز نمیكند ولی صعب و دشوار است و به هنگام عبور میبایست از گردنهها و كتلها گذر كرد تا پس از 3 ساعت كوهپیمایی و یا كوفتگی حاصل از اسب سواری خود را به پای باروهای استوار دژی برسانید كه عظمتاش از فراز ستیغ درهها و كوهها خود را به رخ میكشاند. سه راه ورودی به این دژ وجود دارد که شامل گذرگاه دژ درهسی که در جنوب دژ بوده و راهی دشوار است. بعدی گذرگاه هتل بابک نام دارد که کمی بالاتر از روستای شجاعآباد است. سومین راه که نسبت به دو گذر دیگر بهتر است گذرگاه ییلاقی است که 5/1 کیلومتر از گذر را میتوان با خودرو پیمود.
مجموع مساحت این قلعه در حدود ده هزار متر مربع است. گذرگاهی در فاصله دویست متری دروازه دژ و رو به روی آن قرار دارد که به شکل دالان است و تنها گنجایش گذشتن یک نفر را دارد. این راهرو، جایی بوده که در گذشته نگهبانان به طور دقیق آن را زیر نظر می گرفتند تا عبور و مروری خارج از برنامه از آن صورت نگیرد. مسیری صعب العبور که از یک سمت مشرف به درهای است با جنگل های تنک و ژرفایی در حدود 400 متر که به صورت تیغه و دیواره تا قعر دره ادامه دارد.
در تکیه گاه های طبیعی این دیوارهها و 4 جهت بنا 4 جایگاه برای دیده بان ها به صورت نیمه استوانه ساخته شده است. اینها مقر کوه بانیه ها و سربازانی است که هر جنبندهای را تا کیلومترها دورتر، از فراز درهها و کوهپایه ها زیر نظر میگرفتند. بعد از صعود از راهرو، ورودی دیگری با پلکان هایی تقریبا نامنظم وجود دارد که شما را به قصر می رساند. پس از آن تالار اصلی است که اطراف آن هفت اطاق دیده می شود. این اطاق ها همگی به تالار مرکزی می رسند.
در قسمت شرقی دژ تاسیسات دیگری مرکب از اتاق ها و آب انبارها ساخته شده است. سقف آب انبارها با طاق جناغی و گهواره ای استوار شدهاند. محوطه داخلی آن ها نیز به وسیله نوعی ساروج غیر قابل نفوذ گردیده و به هنگام زمستان از برف و باران پر شده و در تابستان و هنگام مضایق و محاصره ها از آب آن ها استفاده می شده است.
به لحاظ سوق الجیشی موقعیت استقرار بنا بر فراز قله به گونه ای ست که 20 نفر سپاهی قادر بودند هجوم یک سپاه صد هزار نفری را مانع شوند و تلفاتی هم نداشته باشند. چون تیر و کمان و اسلحه معمول زمان به سربازان و مستحفظانی که در قلعه و بر بلندی موضع میگرفتند به جهت بعد مسافت بی تاثیر بودند.
ارزش های خاص قلعه بابک
این قلعه یادآور رشادت های سردار معروف ایرانی بابک خرمدین؛ رهبر گروه سرخ جامگان است. قلعه دست نیافتنی بابک حدود 22 سال دور از دسترس تازیان باقی ماند و در برابر اعراب مقاومت کرد. این قلعه که به عنوان باشکوه ترین قلعه سنگی ایران شناخته می شود در تاریخ 25 اسفند 1345 با شماره ثبت 623 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
این قلعه که بر فراز قله کوه بنا شده، به ساکنان و سربازان این امکان را میداد که تنها با 20 نفر نیرو بتوانند از هجوم سپاهی بزرگ جلوگیری کنند و تلفاتی ندهند. چرا که بلندی مکان ساخت بنا امکان پرتاب تیر و کمان را به مهاجان نمی داد.
امکانات تفریحی و رفاهی اطراف قلعه بابک
امکانات رفاهی محدودی در کمپ محل شروع پیاده روی. از قبیل مغازه، سرویس بهداشتی، محل کمپ، آب آشامیدنی و... وجود دارد. همچنین به تازگی در این منطقه عملیات اجرایی ساخت تله کابین و مجتمع تفریحی و رفاهی آغاز شده است.
علاوه بر ایام خاص در بسیاری از روزهای تعطیل در این قلعه، مراسم شعر خوانی، موسیقی سنتی و رقص لزگی (رقص محلی آذربایجان) برگزار میشود. این قلعه و طبیعت اطراف آن برای کوهنوردان و طبیعت گردان آذربایجانی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
پیشنهاد برای دیدن قلعه بابک
این دژ علاوه بر نمادی از تاریخ مقاومت ایران، در منطقه بسیار خوش آب و هوا بنا شده است. به ویژه در فصول گرم سال برای بازدید مناسب است. همچنین این قلعه در نزدیکی جنگل های ارسباران قرار دارد و می توانید علاوه بر دیدن این دژ مستحکم و تاریخی از فضای طبیعت و زیبایی های پیرامون آن نیز بهره ببرید. اگر در تابستان به قلعه بابک بروید علاوه بر زیبایی پوشش گیاهی مسیر، عشایر شاهسون و چادرهایشان را میبینید و وقتی به بالای قلعه برسید، جنگل ارسباران زیر پاهایتان خواهدبود.
بهترین زمان بازدید فروردین تا مهرماه است و بهتر است لباس و کفش مناسب کوهپیمایی، کلاه و عینک آفتابی نیز به همراه داشته باشید.
قلعه بابک - باشکوه ترین قلعه سنگی ایران
قلعه بابک بر فراز قله کوه بنا شده، به ساکنان و سربازان این امکان را میداد که تنها با 20 نفر نیرو بتوانند از هجوم سپاهی بزرگ جلوگیری کنند و تلفاتی ندهند. چرا که بلندی مکان ساخت بنا امکان پرتاب تیر و کمان را به مهاجان نمی داد. آذربایجان شرقی- 55 کیلومتری شمال اهر- سه کیلومتری جنوب غربی کلیبر +98 آذربایجان شرقی- 55 کیلومتری شمال اهر- سه کیلومتری جنوب غربی کلیبر آذربایجان شرقی- 55 کیلومتری شمال اهر- سه کیلومتری جنوب غربی کلیبر IR unknown Rated 4 based on 2 customer reviews 1 5 کاربر مهمان, 2019-09-11 14:30:28 1 3/ 5stars آقا من رفتم اینجا امسال حدودای وسطای خرداد. بهشت بودااااا عالی. یعنی واقعا جای با صفایی قلعه ساختن عین عقاب میشه همه چیز رو دید از اون بالا کاربر مهمان, 2023-11-29 19:15:48 1 5/ 5stars واقعا جای عجیب و باشکوه و جذابیهکلمات کلیدی: قلعه بابک، بابک خرمدین، قلعه تاریخی، جنگل های ارسباران، قلعه بابک کلیبر، قلعه بابک تبریز، قلعه بابک آذربایجان، قلعه بابک خرمدین در کلیبر، دژ بابک، دژ بابک خرمدین، دژ بابک کلیبر، دژ بابک خرمدین کلیبر، قلعه بذ، قلعه بذ بابک، قلعه بذ کلیبر، گذرگاه هتل بابک، رقص لزگی،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 3)
فرهنگ غذایی آذربایجان، اردبیل، همدان، کردستان، ایلام، لرستان و کرمانشاه5735
0
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.
کاربر مهمان
14:30:28 2019/09/11
آقا من رفتم اینجا امسال حدودای وسطای خرداد. بهشت بودااااا عالی. یعنی واقعا جای با صفایی قلعه ساختن عین عقاب میشه همه چیز رو دید از اون بالا