کاخ سرهنگ آباد
نامهای دیگر مکان
- عمارت چهلستون اردستان
- کاخ چهلستون سرهنگ آباد
- کوشک سرهنگ آباد
- کاخ سرهنگ آباد
- شکارگاه سرهنگ آباد
- کاخ سرخان آباد
موقعیت جغرافیایی کاخ سرهنگ آباد
کاخ چهلستون در روستای خوش آبوهوای سرهنگ آباد از توابع دهستان سفلای زواره، در 76 کیلومتری شرق اردستان از شهرستانهای استان اصفهان واقع شده است.
روستای سرهنگ آباد، در دامنهی کوههای دهستان کچو واقع شده و سرسبزی و زیبایی آن همواره زبانزد خاص و عام بود تا آنجا که از دیرباز به عنوان منطقهای ییلاق نشین در شهرستان اردستان مورد توجه قرار میگرفته است. به همین علت در سالهای قبل این روستا از روستاهای پر جمعیت و حاصلخیز شهرستان اردستان به شمار میرفت.
سیر تاریخی و فرهنگی کاخ سرهنگ آباد
کاخ چهلستون روستای سرهنگ آباد، زیباترین کاخ تاریخی در مناطق کویری ایران، مربوط به دوران قاجار است. این کاخ ترکیبی از کاخ چهلستون در اصفهان و باغ عفیف آباد در شیراز استان فارس است که توسط سهام السلطنه عرب عامری در حدود سال 1299 هجری قمری بنا شده است. این مجموعه بیشتر جنبهی تفریحی داشت و جهت پذیرایی از شاهزادگان قاجار در دوران سلطنت ناصرالدین شاه ساخته شده بود. همچنین به دلیل کوهستانی بودن منطقه، برای شکارگاه نیز استفاده میشد.
این عمارت بهعنوان کوشک و شکارگاه به فرمان سهامالسلطنه بنا شد، ولی هیچگاه مورد استفادهی وی قرار نگرفت.
معماری این مجموعه تلفیقی از معماری دورهی قاجار و دورهی صفویه است. ایوان عمارت اصلی با ستونهای چوبی شبیه ایوان چهلستون اصفهان ساخته شده و از قوسهای نیمدایرهای شکل و تزئینات که در دوران قاجار رایج بوده استفاده شده است.
در گذشته کاخ سرهنگ آباد دارای دو فضای باز اصلی بوده که امروز بقایایی از آنها به چشم میخورد که یکی از آن دو فضا به فرم حیاط مرکزی بود و ورودی اصلی، اتاقهای اندرونی، حمام مجموعه و اصطبل و یکی از وجوه عمارت چهلستون در اطراف آن قرار داشت و در وسط آن یک حوض و دو باغچه بر زیبایی کاخ افزوده بود. دومین فضای باز، باغ مجموعه بوده که در دو طرف آن، عمارت بادگیر و چهلستون قرار داشته است.
این اثر تاریخی در سال 1355 به شمارهی ثبت 1278 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد.
کاخ سرهنگ آباد که عملیات مرمت آن از آبان ماه سال 1396 هجری خورشیدی آغاز شده بود، چندی پیش در آتش سوخت (لینک) و متاسفانه در این آتشسوزی بخش زیادی از سازهی چوبی عمارت چهلستون این کاخ باشکوه از بین رفت.
معماری کاخ سرهنگ آباد
این کاخ شامل مجموعهی کوشک، آسیاب، حمام ، قراولخانه، اصطبل و برج دیدبانی است.
عمارت سرهنگ آباد در مساحتی حدود 600 مترمربع بنا شده و کوشک اصلی آن دارای 3 طبقه و 1500 متر زیربنا است. در منتهیالیه شرقی مجموعهی حمام، سکونتگاه خدمه و اصطبل قرار دارد. در منتهیالیه غربی نیز بادگیرخانه و شاهنشین دیده میشود. در این مجموعه همچنین جریان آبی که از کنار آن عبور میکند وجود دارد.
شاهنشین این مجموعه تاریخی در 3 طبقه ساخته شده و در ایوان جنوبی آن نیز یک استخر بزرگ با پوشش فلزی وجود دارد. تنها سقف کاخ و شاهنشین دارای پوشش فلزی بوده و دیگر بخشهای عمارت از خشت ساخته شده است. کاخ سرهنگآباد دارای 2 بادگیر است که حالت قرینه دارد. قاعدهی بادگیر موجود در کاخ تاریخی سرهنگ آباد 2 متر و ارتفاع آن 10 متر است. بادگیرها به گونهای ساخته شدهاند که در ارتفاع 7 متری، شکل دایرهای بادگیر تبدیل به یک 8 ضلعی شده و از همانجا بادگیر به 2 طبقه تقسیم میشود.
در این کاخ سقفهای چوبی و تزئینات سنگی شبیه به آنچه در عالیقاپو و چهلستون است، دیده میشود. این کاخ از گچبریهای نفیسی برخوردار است. آیینهکاریهای مجموعه و نقاشیهای موجود و نقش چوبها و... در کاخ سرهنگ آباد بسیار هنرمندانه صورت گرفته بود. همچنین این عمارت دارای 20 ستون سنگی است. 3 ایوان جنوبی، شرقی و غربی این بنا با نمای سنگی به ترتیب مشرف به رودخانه و چمنزار و کوهستان است.
یکی از زیباییهای این عمارت سقفهای آن است که با استفاده از تیرکهای چوبی که دارای روکش فلزی هستند پوشانده شده و حجاریهای دلربایی نیز روی سنگهای مرمر این مجموعهی باشکوه انجام شده است.
در این مجموعه، برای شرب، آبیاری درختان و چرخش آسیاب، از آب قنات سرهنگ آباد که از وسط باغ عبور میکرده استفاده میشده است. آب آن در حوضها (وسط حیاط خلوت و حوض ایوان عمارت چهلستون) جای میگرفته است.
برخی مصالح به کار رفته در این سازه مانند سنگ مرمر شفاف، ستونهای رنگی و پایههای چوبی ستونها با قاطر، الاغ و شتر از فرسنگها دورتر به روستای سرهنگ آباد آورده شدهاند. ستونهای رنگی و مرمرهای دلربای آن را از معادن اطراف یزد استخراج و به این محل آوردهاند. ستونهای چوبی آن از قصبات شهرستان اردستان، به آنجا حمل شده است. همچنین از خاک و سنگ موجود در محل استفادهی زیادی در ساخت بنا شده است.
بناهای این مجموعه به ترتیب قرارگیری بر دامنهی کوه به صورت زیر است:
- آسیاب که ساختمان مشرف بر استخر بوده و شاهنشینی به نام عمارت بادگیر داشته و از قسمتهای دیگر باغ قدیمیتر بوده است و متاسفانه امروز حالت نیمهمخروبه دارد و تنها بادگیر آن باقی مانده است.
- عمارت چهلستون که به عنوان بنایی ییلاقی و تابستانی مورد استفاده قرار میگرفت، مهمترین ساختمان در این مجموعه است که از سبک معماری چهلستون اصفهان بهرده برده شده و در دو طبقه ساخته شده است. این سازه دارای دو بخش نیمهباز (ایوان با 16 ستون چوبی شبیه ستونهای چهلستون) و بسته (اتاقها، شامل یک تالار بزرگ در وسط که در هر طرف آن دو اتاق وجود دارد) است. در ایوان چهلستون حوض آبی مرمرین تعبیه شده بود که امروز تنها بقایایی از آن دیده میشود. در سراسر سقف آن نقاشیهای زیبایی کشیده شده بود و سرستونهای ایوان چوبی، مقرنس شکل است و بر روی آنها آینهکاری و نقاشی شده است. زیر سقف دور ایوان کتیبهای از آیات قرآنی به خطر زرین بر زمینهی لاجوردی وجود داشت.
- حیاط خلوت، حوض بزرگ و زیبایی در وسط دو باغچه در طرفین آن وجود داشته و اتاقهای اندرونی در دو ضلع این حیاط قرار گرفته بودند. از این قسمت هم جز بقایای اندی چیزی باقی نمانده است.
- سردر بنا، تشکیلات ورودی شامل سر در ورودی، هشتی، راهرو بوده است.
- در گذشته حمام بزرگی متصل به قسمت اندرونی وجود داشته که قسمت سربینهاش نقش و نگار داشت و همچنین تمام بدنهی آن دارای کاشی بود. حمام مجموعه شامل قسمتهایی همچون سربینه، گرمخانه، دالان و خزینه و حوض مرمر بوده است.
- اصطبل برای نگهداری حیوانات.
- دو برج که دارای کاربری نگهبانی بوده در این مجموعه وجود داشته است.
پیشنهاد برای دیدن کاخ سرهنگ آباد
علیرغم اینکه استان اصفهان یکی از استان های بسیار گردش پذیر ایران است و گردشگران زیادی از داخل و خارج کشور از آثار تاریخی و طبیعی باشکوهش دیدن میکنند، اما کاخ چهلستون اردستان طی این سال ها، اسیر دست حادثهها شده و این پیر جهاندیده شکوه اولیهی خود را از دست داده و به دست فراموشی سپرده شده است.
امید است مسئولان مربوطه این عمارت را مورد مرمت و بازسازی قرار دهند تا دوباره این بنا پذیرای گردشگران و علاقهمندان مکانهای تاریخی شود.
پادشاهان در جاهای خوش آبوهوا و منحصربهفرد کاخهای خود را میساختند. مطمئنا این کاخ که روزگاری توسط قاجاریان ساخته شده نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. با مرمت و بازسازی کوشک اردستان هم گردشگران از این کاخ تاریخی و آبوهوای خوب و... استفاده میکنند و هم رونق اقتصادی به این روستا بر میگردد.
کاخ سرهنگ آباد
کاخ سرهنگ آباد، زیباترین کاخ تاریخی در مناطق کویری ایران، مربوط به دوران قاجار است. این کاخ ترکیبی از کاخ چهلستون در اصفهان و باغ عفیف آباد در شیراز استان فارس است که توسط سهام السلطنه عرب عامری در حدود سال 1299 هجری قمری بنا شده است. استان اصفهان- اردستان- زواره- روستای سرهنگ آباد +98 استان اصفهان- اردستان- زواره- روستای سرهنگ آباد استان اصفهان- اردستان- زواره- روستای سرهنگ آباد IR unknownکلمات کلیدی: کاخ سرهنگ آباد اردستان، کاخ سرهنگ آباد، عمارت سرهنگ آباد، عمارت چهلستون اردستان، کاخ چهلستون سرهنگ آباد، کوشک سرهنگ آباد،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 5)
فرهنگ غذایی اصفهان، مرکزی، تهران، البرز، قزوین و چهارمحال و بختیاری2958
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.