آرامگاه جوانمرد قصاب
مناسب برای
مدت زمان بازدید
0/5 تا 1 ساعت
بهترین فصل
استان تهران- ری- محله جوانمرد قصاب
بازدید دارد
نام های دیگر مکان
- بقعه جوانمرد قصاب
- مقبره ابوالعباس قصاب آملی
- آرامگاه ابوالعباس قصاب جوانمرد
- آرامگاه نصیر قصاب اصفهانی
موقعیت جغرافیایی آرامگاه جوانمرد قصاب
آرامگاه جوانمرد قصاب در استان تهران، شهر ری، محلهی جوانمرد قصاب واقع شده است.
سیر تاریخی و فرهنگی آرامگاه جوانمرد قصاب
شهر ری واقع در استان تهران یکی از قدیمیترین و کهنترین شهرهای ایران است که پیشینهی تاریخی آن به چند هزار سال قبل باز میگردد. این شهر 8000 ساله در دورههای مختلف مورد توجه بسیاری از حکومتهای وقت بوده و از رونق و شکوه فراوان برخوردار بوده است. از همین رو دارای آثار تاریخی و باستانی متعددی است که یکی از آنها بقعه یا آرامگاه جوانمرد قصاب است.
جوانمرد قصاب پیر افسانهای صنف قصابان است. شخصیتی نیمهتاریخی، نیمهافسانهای که آرامگاهش در محلهای که به نام خود او؛ جوانمرد قصاب نام گرفته قرار دارد. برخی معتقدند این مکان مقبرهی ابوالعباس قصاب آملی معروف به ابوالعباس قصاب جوانمرد یا جوان آملی است. هر چند دربارهی شخصیت و زندگی جوانمرد قصاب روایتهای متفاوتی نقل شده اما در بسیاری از منابع تاریخی و جغرافیایی گذشته از بقعهی جوانمرد قصاب شهر ری نام برده شده است. در برخی کتابهای مقتل از جمله طریقالبکا از محمد حسین بن عبدالله گریان شهرابی، از او بهعنوان یکی از قصابان هواخواه و طرفدار حضرت علی (ع) یاد شده است. حمدالله مستوفی در نزههالقلوب مدفن این شخصیت ناشناخته را در شهر ری و عبدالرزاق سمرقندی مقبرهی او را در شهر سرخس میداند. اما محمد قزوینی آن را مربوط به دو شخصیت جداگانه دانسته است.
در رسالهای که مربوط به صنف قصابان است دربارهی او چنین گفته شده که: «کنیزکی از جوانمرد قصاب گوشت خواست، اما به هر گوشتی که جوانمرد به او میداد، راضی نمیشد. جوانمرد خشمگین شد و پول او را پس داد. کنیزک که از ملامت و آزار آقای خود میترسید، گریه آغاز کرد. شاه مردان، علی بن ابیطالب (ع)، که از آنجا میگذشت مشکل کنیز را دریافت و به جوانمرد گفت که به کنیز گوشت بدهد. جوانمرد که علی (ع) را نمیشناخت، دست خود را به علامت امتناع از قبول فرمان آن حضرت تکان داد. پس از آنکه حضرت رفت، قنبر به جوانمرد گفت: تو شاه مردان را نشناختی؟ جوانمرد دو چشم خود را با کارد بیرون آورد و دست خود را با ساطور از تن جدا کرد و به قنبر گفت که او را نزد علی (ع) ببرد. حضرت علی (ع) فرمود چشمان و دست وی را در موضع خود بنهند، سپس فاتحهای خواند و بر جوانمرد دمید، فورا چشمان و دست او درست شد.»
برخی دیگر او را قصابی میدانند که از امام علی (ع) میخواهد فکری برای تیز کردن چاقویش بنماید و حضرت فولادی را بین قبضهی شمشیرش و تیغهی آن میشکند و با دست مبارک خود فولاد را لمس میکند و سپس به جوانمرد قصاب میدهد و میفرمایند هر وقت چاقویت کند شد از این تکه فولاد برای تیز کردنش استفاده کن. در روایتهای دیگر گفته شده که حضرت علی (ع) شمشیر خود را میشکند و قسمتی از شمشیر خود را به جوانمرد قصاب میدهد. بعدها حضرت علی (ع) درِ خیبر را از جای در میآورد و سه حلقهی در را به قنبر؛ غلامش میدهد تا آنها را به دست جوانمرد قصاب در بغداد برساند، جوانمرد قصاب نیز این حلقهها را که نشانهی حقیقت، عدالت و طریقت بوده است را به چاقوتیزکنش میآویزد.
ملاحسین کاشفی در فتوتنامه سلطانی نام جوانمرد قصاب را عبداللّه و نام پدرش را عامر بصری ذکر کرده و او را یکی از «هفده کمر بسته»ی حضرت علی (ع) و از ملازمان محمد حنفیه دانسته است که قصابان باید سند رسمیت و اعتبار پیشهی خود را با انتساب به او درست کنند. چنانکه در روز غدیر خم، حضرت علی (ع) گوسفند کشت و جوانمرد قصاب آن را سلاخی کرد. محمد علی شریف یزدی از درویشان خاکسار دورهی قاجار در رسالهی مربوط به اصناف خود نام جوانمرد قصاب را «نصیر قصاب اصفهانی» بیان میکند. اما هر دو نام ذکر شده از نظر تاریخی ناشناخته است. در فتوتنامهی سلطانی جوانمرد قصاب، سازندهی برخی از جامهها و ابزارهای خاص قصابان معرفی شده است، نظیر پیشآویز؛ که ابزاری شبیه قَناره بوده، کاردمال؛ که ظاهرا کارد را با آن تیز میکردهاند و تنوره؛ که گونهای پیشبند است. با این حال، در برخی از فتوتنامههای کهنتر مانند فتوتنامهی مولانا ناصری، قصابان از اصنافی بر شمرده شدهاند که شایسته فتوتداری نیستند. عبدالحسین زرین کوب داستان جوانمرد قصاب را نمونهای از کوشش حرفههای مکروه برای انتساب به فتوت دانسته است.
لوحهی قبر داخل بقعه، صاحب مرقد را جوانمرد قصاب، همان شخصیت افسانهای و ناشناخته صنف قصابان معرفی میکند. وجود زیارتگاههای دیگر به همین نام میتواند نشانی از شخصیتی تاریخی باشد که آوازهاش زمانها و مکانها را درنوردیده است و مردم برای تبرک به نام وی و تمسک به او مکانهایی را به نامش نامگذاری کردهاند. همچنین افسانههایی حول این شخصیت ساختهاند که طی سالها سبب از میان رفتن نشانههای شخصیت اصلی شده است.
در گذشته شخصیت نیکو و فداکار او زبانزد خاص و عام بود تا جایی که در قهوهخانهها مانند شاهنامهی فردوسی داستانهای او را نقل میکردند و دکاندارها و کاسبهای محلههای مختلف به نشانهی الگوبرداری از رفتار جوانمرد قصاب، بهخصوص منصف بودن او، تصویر نقاشی شده او را روی دیوارها و یا سردر دکانهای خود آویزان میکردند.
این بقعه تا قبل از دههی 30 خورشیدی مورد توجه محلهی جوانمرد قصاب بود و اهالی این منطقه هر روز صبح قبل از شروع کار به زیارت این آرامگاه میرفتند و سپس روزشان را آغاز میکردند. اما در دههی 50 و 60 به فراموشی سپرده شد و با مرور زمان تخریب شد. بعد از افتتاح مترو، این محله و همچنین بازسازی این بقعه توسط میراث فرهنگی، بار دیگر زیارت آرامگاه جوانمرد قصاب رونق یافت و همچنین امکاناتی مانند حیاط، سرویس بهداشتی و آبخوری نیز اضافه شد و مکانی برای نگهداری و استفاده از موقوفات مردم که برای حاجتروایی به جوانمرد قصاب متوسل شدهاند، ساخته شد که از این موقوفات جهت نگهداری، حفظ و خرید لوازم مورد نیاز بقعه استفاده میشود. گفته میشود قصابان افغانستان شبهای جمعه به نام جوانمرد قصاب نذری میدهند و در حین مراسم، یکی از پیران خانواده قصهی جوانمرد قصاب را نقل میکند.
بقعهی جوانمرد قصاب که بنای اصلی آن مربوط به دورهی فتحعلی شاه قاجار است در تاریخ 11 اردیبهشت 1377 با شمارهی 2002 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
معماری آرامگاه جوانمرد قصاب
آرامگاه جوانمرد قصاب در محوطهای محصور به صورت بسیار ساده از خشت و کاهگل و گچ ساخته شده است و مساحت بنای آن 100 مترمربع است. قسمتهایی از دیوارهی خشتی را با سیمان بندکشی و تزیین کردهاند و گنبدی کوچک بر فراز بنا ساختهاند. اخیرا ایوان کوچکی با دو ستون به مدخل بقعه افزوده شده و اطراف آن بهسازی و گلکاری شده است. داخل بقعهی جوانمرد قصاب یک اتاق چهار ضلعی با طول و عرض 10 متر وجود دارد که در وسط آن یک سنگ قبر مرمر سیاه با فاصلهی یک متر از زمین قرار دارد که روی آن با خط زیبای نستعلیق جملهای در مدح او با عبارت «جوانمرد قصاب این شیردل، کمربستهی شیر یزدان بود» نوشته شده است. در نمای شرقی و جنوبی بقعه قاببندیهایی زیبا به چشم میخورد و درِ ورودی واقع در ضلع غربی با تبعیت از قوس تیزهدار درگاه به صورت چوبی بوده که اکنون تخریب شده است.
پیشنهاد برای دیدن آرامگاه جوانمرد قصاب
محلهی جوانمرد قصاب یکی از محلههای قدیمی شهر ری است که بقعهی تاریخی جوانمرد قصاب در آن قرار دارد. در گذشته باغات و زمینهای کشاورزی زیادی در اراضی این منطقه قرار داشت اما به تدریج از سال 1350 خورشیدی با افزایش مهاجرتها و ساختوسازهای گسترده، محلهی فعلی شکل گرفت. قرار گرفتن یکی از ایستگاههای متروی تهران در این محله و تکرار مداوم نام آن از بلندگوهای مترو باعث معروفیت بیشتر محلهی جوانمرد قصاب شده است. دسترسی بسیار آسان و امکانات مطلوب و نزدیکی به سایر آثار تاریخی شهر ری مانند حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، برج طغرل و چشمه علی باعث شده که بازدید از محله و بقعهی جوانمرد قصاب به علاقمندان توصیه شود.
آرامگاه جوانمرد قصاب
جوانمرد قصاب پیر افسانهای صنف قصابان است. شخصیتی نیمهتاریخی، نیمهافسانهای که آرامگاهش در محلهای که به نام خود او؛ جوانمرد قصاب نام گرفته قرار دارد. برخی معتقدند این مکان مقبرهی ابوالعباس قصاب آملی معروف به ابوالعباس قصاب جوانمرد یا جوان آملی است. هر چند دربارهی شخصیت و زندگی جوانمرد قصاب روایتهای متفاوتی نقل شده اما در بسیاری از منابع تاریخی و جغرافیایی گذشته از بقعهی جوانمرد قصاب شهر ری نام برده شده است. استان تهران- ری- محله جوانمرد قصاب +98 استان تهران- ری- محله جوانمرد قصاب استان تهران- ری- محله جوانمرد قصاب IR unknownکلمات کلیدی: آرامگاه جوانمرد قصاب، جوانمرد قصاب، آرامگاه جوانمرد قصاب ری، بقعه جوانمرد قصاب، بقعه جوانمرد قصاب ری،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 5)
فرهنگ غذایی اصفهان، مرکزی، تهران، البرز، قزوین و چهارمحال و بختیاری2792
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.