سد کرخه بزرگ ترین سد خاکی ایران و خاورمیانه
نام های دیگر مکان
- دریاچه سد کرخه
- سد مخزنی کرخه
موقعیت جغرافیایی سد کرخه
استان خوزستان در جنوب غربی ایران، جاذبهها و مناظر خاصی از جنبههای تاریخی و طبیعی را در دل خود جای داده است که علاوه بر جانبخشیدن به زیباییها و شگفتیهای چشمنواز این استان، یکی از قطبهای اقتصادی و منابع تامین انرژی ایران و استان خوزستان محسوب میشود و سبب رونق روزافزون این نقطه از کشور شدهاند. از جملهی این مکانها و جاذبههای طبیعی خوزستان، در قلب شهرستان اندیمشک جریان دارد. شهرستان اندیمشک در فاصلهی 158 کیلومتری مرکز استان قرار دارد که بهواسطهی دو دریاچهی عظیم ایران یعنی دریاچهی سد دز و سد کرخه، یکی از مهرههای اصلی منابع آبی کشور بهشمار میرود.
دریاچهی سد کرخه در فاصلهی 22 کیلومتری شمال غربی شهرستان اندیمشک، با مساحت 47 کیلومتر مربع و طولی برابر با 60 کیلومتر مربع، طلایهدار و سرآمد تمام سدهای خاکی ایران و خاورمیانه میباشد و در مقطع جهانی نیز، در فهرست بزرگترین سدهای خاکی دنیا قرار دارد. (سد خاکی یا سد سنگریزهای، نوعی سد است با هستهی رسی، که برای احداث و ساخت آن از مصالح همان منطقه یا نواحی نزدیکتر استفاده میشود.) سد کرخه از مناطق میانی و رشتهکوههای زاگرس در نواحی غرب و شمال غربی ایران سرچشمه میگیرد و پس از پشت سر گذاشتن مسافتی بالغ بر 900 کیلومتر از ناحیهی شمالی به جنوبی کشور، به مرداب هورالعظیم (مرز مشترک ایران و عراق) سرریز میشود.
سیر تاریخی و فرهنگی سد کرخه
ایدهی احداث سد بر روی رودخانهی کرخه، حدود 25 سال قبل از شروع ساخت بنای آن، مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته بود. بهطوری که مطالعه و تحقیقات لازم جهت شناخت توسعهی آبیاری اراضی بالادست رودخانهی کرخه در سال 1345 خورشیدی آغاز شد و مطالعات تکمیلی آن، در سال 1347 توسط دو شرکت ایرانی و ایتالیایی به انجام رسید. پس از این بررسیها، در سال 1358 مطالعات و تحقیقات لازم بهلحاظ امکانپذیر بودن احداث سد مخزنی کرخه، توسط مهندسان عمران و منابع آب ایران صورت گرفت و نهایتا شروع ساخت این سد خاکی عظیم در سال 1370 کلید خورد و فروردین ماه سال 1380 بنای آن تکمیل و به بهرهبرداری رسید.
معماری سد کرخه
سد غولپیکر کرخه، با ارتفاعی بالغ بر 127 متر و طولی برابر با 3030 متر از جهت حجم بدنه، بزرگترین سد خاکی تاریخ ایران و خاورمیانه شناخته میشود. همچنین این سد با مخزنی به حجم 7 میلیارد و 300 میلیون متر مکعب، پدید آوردندهی بزرگترین دریاچهی مصنوعی ایران میباشد. هزینهی ساخت این سازهی عظیم مهندسی، مبلغی در حدود 4900 میلیارد ریال بوده است.
سد کرخه با اهداف بسیاری در جهت آبادانی و حیاتبخشی به چرخهی تامین منابع آبی استان و بهرهبرداریهای اقتصادی کشور، پیریزی شده است. شماری از این اهداف و مقاصد شامل موارد زیر میشود:
- تامین و تنظیم حجم آب به منظور آبیاری 320 هزار هکتار از اراضی پاییندست رودخانه (دشتهای پای پل یعنی: اوان، ارایض، دوسالق و باغه، دشتهای حمیدیه و قدس در نواحی غرب و شمال غربی استان، دشتها و و مناطق واقع در جنوب غربی استان ایلام به نامهای دشت عباس، دشت آزادگان، عین خوش و فکه) که همین امر و صد البته خاک مرغوب و زرخیز این مناطق، از دلایل اصلی تبدیل استان خوزستان به قطب کشاورزی ایران شده است.
- تولید و بهرهبرداری 934 گیگاوات ساعت انرژی برق-آبی در سال (انرژی برق-آبی یا هیدروالکتریسیته اصلاحی است که به انرژی الکتریکی تولیدی از نیروی آب اطلاق میشود.). بهطوری که نیروگاه سد کرخه از آغاز بهرهبرداری در سال 1381 تا سال 1387 توانسته با ظرفیت 400 مگاوات، بیش از 4941 میلیون کیلووات بر ساعت برق تولید کند.
- کنترل سیلابهای مخرب رودخانهی کرخه، حفاظت از اراضی پایین دست و جلوگیری از خسارتهای ناشی از وقوع سیل
موضوع مهمتر اینکه در کنار پروژهی سد کرخه جهت انتقال آب مورد نیاز بهمنظور آبیاری اراضی دشت عباس، تونلی با نام تونل دشت عباس بهصورت تحت فشار به طول 6097 متر و قطر 5/5 متر احداث شد تا زمینهای این منطقه از نعمت وجود این جریان عظیم، در قلب تپندهی شهرستان اندیمشک بیبهره نمانند.
پیشنهاد برای دیدن سد کرخه
جالب است بدانید که رودخانهی کرخه از نظر میزان حجم آبدهی بعد از رودهای دز و کارون، بزرگترین رودخانهی ایران محسوب میشود و از چندین سرشاخهی اصلی تشکیل شده است. این سرشاخهها شامل رودخانههای سیمره، قرهسو، گاماسیاب، کشکان و چرداول میباشد و همین جریانهای تشکیلدهندهی رودخانهی کرخه، استانهای همدان، کردستان، کرمانشاه، لرستان، ایلام و خوزستان را در بر میگیرد که این گویای عظمت و بزرگی این رودخانهی فوقالعاده زیبا میباشد.
رودخانهی کرخه بهموجب آب فراوانی که در دل آن جریان دارد، زیبایی و جلوهای خارقالعاده به طبیعت بکر منطقه هدیه داده است و دشتها و پهنههای چشمنوازی را در حاشیهی خود و در دل کوهها و درهها، پرورانده که هر بینندهای را مات و مبهوت خود میسازد و بهشتی غیرقابل وصف به چشمان آنها عرضه میدارد. استان خوزستان و شهرستان اندیشمک از نظر آثار باستانی و طبیعی، از جمله نقاط ایران زیبا و شکوههمند است که میتواند جلوههای بسیار حیرتآوری از این آثار را به دیده همگان برسانند.
سد کرخه - بزرگ ترین سد خاکی ایران و خاورمیانه
سد غولپیکر کرخه، با ارتفاعی بالغ بر 127 متر و طولی برابر با 3030 متر از جهت حجم بدنه، بزرگترین سد خاکی تاریخ ایران و خاورمیانه شناخته میشود. همچنین این سد با مخزنی به حجم 7 میلیارد و 300 میلیون متر مکعب، پدید آوردندهی بزرگترین دریاچهی مصنوعی ایران میباشد. هزینهی ساخت این سازهی عظیم مهندسی، مبلغی در حدود 4900 میلیارد ریال بوده است. استان خوزستان- اندیمشک +98 استان خوزستان- اندیمشک استان خوزستان- اندیمشک IR unknownکلمات کلیدی: دریاچه سد کرخه، سد کرخه، سد مخزنی کرخه، رود کرخه، رودخانه کرخه،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 4)
فرهنگ غذایی کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان، هرمزگان، کرمان و فارس2766
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.