استان البرز

اطلاعات آماری

نام استان: استان البرز	مرکز استان: کرج
مساحت: 5142 کیلومتر مربع	جمعیت: 1973470 نفر
تعداد شهرستان ها: 6	سال تاسیس: 1389

اطلاعات جغرافیایی

استان البرز سی و یکمین استان ایران و به مرکزیت کرج است. این شهر در 20 کیلومتری غرب تهران و در حوزه استحفاظی استان تهران قرار گرفته بود که با جمعیتی بالغ بر 1973470 نفر، چهارمین شهر پرجمعیت ایران پس از شهرهای تهران، مشهد و اصفهان محسوب می‌گردد.

استان البرز با مساحت 5142 کیلومترمربع در شمال ايران قرار دارد و 3/65 درصد از مساحت کل کشور را از آن خودکرده است. این استان از شمال به استان مازندران، از جنوب به استان مرکزی، از غرب به استان قزوین و از شرق به استان تهران محدود می‌شود.

این استان متشکل از6 شهرستان است. شهرستان کرج، ساوجبلاغ، نظرآباد، طالقان، اشتهارد و فردیس شهرستان‌های این استان است.

اطلاعات تاریخی و فرهنگی

قدمت استان البرز با توجه به آثار به دست آمده از محوطه ازبکی و تپه چگینی نظرآباد و همچنین تپه مردآباد و حسین‌آباد کرج، به 9000 سال قبل بازمی‌گشت، اما اکنون پناهگاه‌های صخره‌ای سرهه از تاریخ 40 تا 50 هزار سال پیش یعنی دوران پارینه سنگی میانه و جدید این استان حکایت می‌کند.

این استان از دوران پیش از تاریخ و باستان نیز سرزمینی پرجاذبه و مرکز آب و آبادانی بوده است. استعدادهای طبیعی و منابع آبی فراوان سلسله جبال البرز، همچنین خاک حاصلخیز دامنه‌های البرز و دشت منتهی به آن زمینه را برای سکونت انسان‌ها مهیا کرده بود. در تپه‌های آق تپه، مراد تپه و تپه مرادآباد، قلعه‌های تاریخی تنگ گسیل و شهرستانک و آثار دوران اسلامی همچون برج میدانک مغولی، پل و کاروانسرای صفوی، کاخ‌های قاجاری و کاخ‌های رضاشاهی و محمدرضا شاهی می‌توان سکونت جوامع بشری را درک کرد.

در مورد کرج گفتنی است که این منطقه مدتی جزء مازندران و زمانی قسمتی از ری بود و گاهی از روستاهای طالقان یا شهرستانک به شمار می‌رفته است. رفت و آمد کاروان‌ها تا پیش از حمله مغول بیشتر از راهی بوده که از طریق سگزآباد و شهریار به ری می‌رفته است. از این دوره به بعد راه قزوین-کرج-ری به قبلی ترجیح داده شده، ولی کرج به علت قرار گرفتن بر سر راه قزوین به تهران و تبریز در دوره صفوی دارای ارزش بیشتری بوده و کاروانسراها، پل‌ها و قلعه‌های ایجاد شده در حاشیه این جاده به آن هویت بخشیده است.

استان البرز به دلیل مهاجرت بالای خود همواره زادگاه انواع اقوام بوده و نقطه قوت آن ترکیب قومیتی است و در زمره یکی از قطب‌های فرهنگی کشور قرار دارد و هر کدام از قومیت‌ها به زبان یا لهجه خود سخن می‌گویند. قوم‌هایی نظیر لر، کرد، ترک و مازندرانی به‌صورت غیر متمرکز در نقاط مختلف استان ساکن هستند و به این زبان‌ها یا گویش‌ها نیز صحبت می‌کنند.

مردم ترک در نظرآباد و کرج، تات‌ها در اشتهارد، طالقان و آسارا زندگی می‌کنند. همچنین در کرج عده‌ای از کرد، لر، شمالی و عرب ساکن هستند.

اطلاعات زیست محیطی

نام این استان از رشته‌کوه البرز گرفته شده‌است که بخش مهمی از آن از شمال این استان می‌گذرد.

0/81 درصد از سطح استان را جنگل‌ها تشکیل می‌دهند همچنین مراتع 72/3 درصد از وسعت استان را شامل می‌شود و 0/8 درصد وسعت استان نیز بیابانی است  50/5 درصد مراتع دارای پوشش خوب، 33/8 درصد مراتع دارای پوشش متوسط و 15/6 درصد مراتع دارای پوشش فقیر است.

مساحت حوزه‎‎‎‎های آبخیز و اراضی کشاورزی، شهری و سطوح بیابان استان البرز 534809 هکتار است که در تقسیم‎بندی کلی شامل حوزه آبخیز سدهای موجود (سد امیرکبیر)، حوزه آبخیز سد سفیدرود و حوض آبخیز داخلی است. حوزه آبخیز سدهای استان با مساحت 308064 هکتار شامل حوزه آبخیز سد امیرکبیر (کرج) و سد سفیدرود معادل 39/17 درصد مساحت حوزه‎های آبخیز استان است. مساحت حوزه آبخیز سد کرج 84894 هکتار بوده و مساحت حوزه آبخیز سد سفیدرود در استان البرز 123172 هکتار است که 0/69 درصد از مساحت کل حوزه سد سفیدرود بوده و شامل سد طالقان به مساحت 94402 هکتار و زیر حوزه‎های پایین‎دست طالقان به مساحت 28770 هکتار است. حوزه‎های آبخیز داخلی به انضمام اراضی کشاورزی، شهری و سطوح بیابان با وسعت 326745 هکتار شامل حوزه‎های داخلی و شهری است که 60/83 درصد مساحت حوزه‎های آبخیز استان را شامل می‎شود.

اقلیم استان البرز متاثر از ارتفاعات البرز است. بارندگی‌های این منطقه از ماه‌های آبان و آذر آغاز شده و تا اواسط اردیبهشت‌ماه ادامه می‌یابد.

استان البرز از نظر اقلیمی متنوع است به گونه‌ای که از اقلیم بیابانی در قسمت‌های جنوبی (به دليل مجاورت با دشت) شروع و تا اقلیم‌های نیمه مرطوب و مرطوب در قسمت‌های شمالی ادامه پیدا می‌کند. متوسط میزان بارندگی البرز 250 میلی‌متر در سال است. بیشتر بارندگی استان به شکل برف بوده و در اواخر زمستان و اوایل بهار بیشترین میزان بارش و در مرداد ماه نیز کمترین میزان بارش را دارد. دی و مرداد به ترتیب سردترین و گرم‌ترین ماه‌های سال هستند.

استان البرز در دامنه‌های جنوبی سلسله جبال البرز واقع شده است. این بخش از ارتفاعات البرز مرتفع‌ترین قلل البرز را دارد. ارتفاعات کندوان و کوه‌های طالقان در شمال و شمال غربی استان تا محل تلاقی رودخانه الموت به رودخانه طالقان کشیده شده و همچون دیواری عظیم دو اقلیم شمال و جنوب ارتفاعات البرز را از یکدیگر جدا کرده است. منطقه بیابانی استان (زمین‌های دشتی و هموار) نیز از جنوب شرق منطقه یعنی از جنوب شرق شهریار شروع شده و در حد فاصل جاده شهریار، اشتهارد و بزرگراه تهران-قزوین تا غرب نظرآباد و آبیک (سه راهی زیاران و طالقان) امتداد می‌یابد که بخش اعظم آن از جنس رسوبات آبرفتی و بخش کمی هم از جنس رسوبات آهکی و نیکل و زمین‌های شوره‌زار است.

این استان در یک ناحیه تقریبا کوهستانی قرار دارد، طوری که بیش از دو سوم آن را منطقه کوهستانی و کمتر از یک سوم آن را دشت و زمین‌های خشک و شوره‌زار، تپه‌ها و کوه‌های کم‌ارتفاع، رشته‌کوه‌هایی با ارتفاع متوسط، اراضی تراس گونه، زمین‌های هموار، نیمه هموار پای کوهی یا میان کوهی، ارتفاعات و قلل مرتفع تشکیل داده است.

اختلاف ارتفاع استان 3559 متر است که این امر یکی از دلایل تنوع اقلیمی و زیستگاهی و … در این استان است. دره‌های عميق و دشت‌های وسيع همراه با طبیعت سرسبز و دیدنی، حاصل وجود ناهمواری‌های طبيعی در این استان است.

نمادهای استان

محوطه ازبکی یا دژ مادها نماد استان البرز است. محوطه ازبکی که به آن دژ مادها نیز گفته می‌شود، در شهرستان نظرآباد استان البرز واقع‌شده است.

جاذبه های گردشگری

• تپه ازبکی
• روستای تاریخی سیرود
• روستای زیبا سیبان دره
• باغ لاله‌های گچسر
• جاده چالوس
• طالقان
• سد امیرکبیر
• پیست دیزین
• روستای تاریخی ورده
• روستای برغان
• تپه‌های رنگین کمانی{اشتهارد}
• کاروانسرای شاه عباسی
• کاخ سلیمانیه
• کاخ شمس
• باغ‌های جهان شهر
• رود کرج
• باغ پرندگان کرج
• غار یخ‌مراد
• سنقرآباد (ساوجبلاغ)
• قلعه احمدآباد (مصدق)
• تپه مردآباد (ماهدشت)
• کاخ شهرستانک

مشاهیر

• جلال ذوالفنون
• سید محمود طالقانی
• ملا نعیمای طالقانی
• آقا حکمی طالقانی
• ابراهیم بوذری
• پرویز کلانتری
• غلامحسین درویش خان
• درویش عبدالمجید طالقانی
• صنیع همایون مرجانی
• سیدحسن میرخانی
• سید حسین میرخانی
• جمشید امینی
• مهرانه مهین ترابی
• علیرضا حیدری

صنایع دستی

• شیشه‌گری
• سنگ‌تراشی
• مصنوعات چرمی
• منت کاری
• چلنگری
• معرق چوب
• کوزه سازی
• گلدان سازی

آداب و رسوم

• تعزیه‌خوانی
• هاموتن
• آش باران خواهی
• نوعید
• پخت آش پشت پا

استان البرز استان البرز 2019-09-27 22:46:05+3:30 2020-07-23 10:58:06+3:30 استان البرز سی و یکمین استان ایران و به مرکزیت کرج است. این شهر در 20 کیلومتری غرب تهران و در حوزه استحفاظی استان تهران قرار گرفته بود که با جمعیتی بالغ بر 1973470 نفر، چهارمین شهر پرجمعیت ایران پس از شهرهای تهران، مشهد و اصفهان محسوب می‌گرد فرزانه قوام پور Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/452 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com