نام‌های دیگر مکان

• امامزاده عبدالمومن (ع) حبیب آبادی
• امامزاده شاهزاده عبدالمومن (ع)

موقعیت جغرافیایی امامزاده عبدالمومن (ع)

در 18 کیلومتر شمال شرقی اصفهان، شهرستان برخوار، شهر حبیب‌آباد، خیابان مطهری، خیابان گلزار شهدا و در گلزار شهدای حبیب‌آباد بقعه‌ی امامزاده عبدالمومن (ع) قرار دارد.

سیر تاریخی و فرهنگی امامزاده عبدالمومن (ع)

یکی از شهرهای قدیمی استان اصفهان حبیب‌آبادِ شهرستان برخوار است که از جنوب به شهر اصفهان، از شمال به شهر کمشچه، از شرق به مناطق کوهستانی و از غرب به شهر دولت‌آباد محدود می‌شود. با توجه به نشانه‌های موجود در شهر حبیب آباد احتمال داده می‌شود که قدمت این منطقه به حدود بیش از چهار قرن یعنی قبل از سال یک هزار هجری می‌رسد. از برخی مشاهیر و مفاخر این شهر می‌توان معلم حبیب‌آبادی (فقیه و مورخ)، آیت‌الله شیخ عباسعلی ادیب حبیب‌آبادی و مرحوم دکتر عباس‌ ادیب حبیب‌آبادی (استاد دانشگاه و پدر علم فارماکولوژی ایران) و... را نام برد.

در گذشته شغل اکثر اهالی منطقه استخراج و فروش نمک به سایر شهرها بود. اما با گذر زمان شغل مردم حبیب‌ آباد به کشاورزی، دامپروری و کارمند اداری تغییر پیدا کرد. علاوه بر این، در گذشته برخی اهالی حبیب آباد هم‌چون مرحوم استاد نبی الله فقیه (به عنوان استاد تعزیه‌ی ایران) به تعزیه‌خوانی مشغول بودند. امروز نیز در این شهر نیز چهار تکیه به نام‌های تکیه‌ی امام حسین (ع) و حضرت ابولفضل (ع) واقع در محله‌ی بالا و دو تکیه در محله‌ي پایین و تکیه‌ی قائم (عج) در محله پاریس وجود دارد که در مناسبت‌های مذهبی در این مکان‌ها، آئین سنتی تعزیه خوانی برگزار می‌کنند.

از دیگر جاذبه‌های تاریخی این شهر می‌توان بقعه‌ی امامزاده عبدالمومن (ع) را نام برد. این امامزاده در جنوب شرقی حبیب آباد، در محله‌ی پایین و در قبرستان کهن آن قرار دارد. از شرح و حال زندگی و نحوه‌ی وفات ایشان اطلاعاتی در دسترس نیست و در مورد نسب ایشان گفته می‌شود که از نوادگان امام موسی کاظم (ع) است. بنای بقعه‌ی امامزاده عبدالمومن (ع) نیز به‌عنوان اثری متعلق به عهد صفوی در تاریخ 1377/01/12 به شماره‌ی 1972 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. اما با توجه به نشانه‌های موجود در بنا، احتمال داده می‌شود که بنای بقعه‌ی عبدالمومن در دوره‌ی ایلخانی ساخته شده و مانند بسیاری از بقاع متبرکه و امامزادگان، در دوره‌های صفوی (شاه عباس دوم) و قاجاری (ناصرالدین شاه) تعمیرات و ساختمان‌سازی‌هایی در آن صورت گرفته است. عمده‌ی فعالیت‌های انجام گرفته در دوره‌های صفوی و قاجاری، ایجاد تزئیناتی چون مقرنس‌کاری، کاربندی و نقاشی دیواری که به شیوه‌های رنگ و روغن و آب‌رنگ ایجاد شده و از انواع گره‌های هندسی، نقوش قهوه‌خانه‌ای، گل و مرغ، گل و بوته و منظره‌سازی فرنگی تشکیل شده است. مضامین نقوش و کتیبه‌های بنا در ارتباط مستقیم با اندیشه‌ی تشیع و مفهوم نمادین تعالی روح متوفی بوده است. قابل ذکر است که آثار نقاشی و ستون‌های یک سمت بقعه نیاز به بازسازی و مرمت دارد و در صورت عدم توجه و رسیدگی به آن این بنای تاریخی ارزشمند تخریب خواهد شد.

معماری امامزاده عبدالمومن (ع)

بنای امامزاده عبدالمومن (ع) از نوع مقابر چهارگوش گنبددار است و از یک صحن، یک اتاق مقبره با اتاق‌ها و ایوان‌های پیرامون و یک شبستان ستون‌دار و سه دهانه صفه در جبهه‌ی شمال و شمال غربی صحن، تشکیل می‌شده است. فضای داخلی صحن از گذشته تا به امروز به‌عنوان قبرستان مورد استفاده بوده و سردابه‌هایی جهت امانت‌گذاری جسد مردگان در سرتاسر آن وجود داشته است. اتاق مقبره از خارج، فضایی مربع شکل است که در داخل تبدیل به هشت ضلعی شده و هر یک از اضلاع هشت‌گانه‌ی داخلی آن به‌صورت تو رفتگی، تشکیل فضاهای صفه‌مانند داده‌اند. گنبدخانه‌ی این بقعه نیز دو ورودی داشته که در اضلاع جنوبی و غربی قرار دارد که به دو ایوان جنوبی و غربی راه داشته‌اند که امروز به جای ایوان‌ها، رواق‌هایی ساخته شده‌اند. در طرفین نمای خارجی ورودی غربی، دو سنگ قبر مرمر به تاریخ 1209 هجری قمری بر دیوار نصب شده است. در دو ضلع شرقی و شمالی گنبدخانه، اتاق‌هایی برای سکونت سیدهای محل احداث شده است.

بخش داخلی گنبدخانه فضایی است هشت ضلعی به ابعاد 7 در 7 متر که در هر ضلع آن یک تو رفتگی صفه‌مانند وجود دارد. صفه‌ها در اشکال مستطیل، ذوزنقه و اضلاع هشت‌گانه هستند. دو عدد از این صفه‌ها به ورودی غربی و جنوبی راه داشته و سطح داخلی صفه‌ی شرقی دارای تزئینات زیبای نقاشی دیواری است. از مجموع این صفه‌ها، هشت ضلعی ایجاد شده که گنبد بنا بر فراز آن قرار دارد. این گنبد از نوع گنبدهای دوپوش گسسته است. پوشش خارجی آن در اصل از نوع شبدری کند بوده و از تزئینات کاشی‌کاری بهره‌مند بوده است. درسال 1341 هجری خورشیدی در هنگام تجدید بنا و براساس طرح‌های کاشی‌کاری اولیه که در آن زمان تخریب گردیده بود، مجددا توسط حاج‌احمد مصدق؛ معرق‌کار معروف اصفهان کاشی‌کاری شد. این کاشی‌کاری‌ها از نوع کاشی‌کاری معرق بوده که شامل نقوش اسلیمی و ختایی سفید بر زمینه‌ی فیروزه‌ای است. در سال 1379 هجری خورشیدی پوشش خارجی گنبد به طور کامل تخریب و به جای آن گنبدی از نوع شبدری تند آوگون‌دار ایجاد شد. ازاره‌های فضای داخلی گنبدخانه در سالیان اخیر تا 1/50 متر با سنگ‌های مرمر پوشیده شده است. ضریح فعلی مقبره مستطیل‌شکل بوده و دارای ابعاد 1/80 در 2/35 متر است. این ضریح و سنگ قبر اخیرا ساخته شده‌ و در مورد ضریح و سنگ قبر اولیه اطلاعی در دسترس نیست. بر روی پشت‌بام مقبره در کنار گنبد، گلدسته‌ای چوبی وجود داشت که سطح خارجی گنبد آن با کاشی‌های تک رنگ فیروزه‌ای و آبی تزئین شده بود. قدمت این گلدسته به دوره‌ی قاجار می‌رسد. شبستان بنا نیز در اضلاع شمال غربی و غرب قرار داشت و به شکل مربع بود. در این قسمت نیز دو سنگ قبر به تاریخ 1271 و 1230 هجری قمری وجود داشت.

زیباترین تزئینات بنا در قسمت‌های داخلی اتاق مقبره به کار رفته است. با توجه به کتیبه‌های موجود، این تزئینات به دوران صفوی و قاجار تعلق دارد. قسمت‌های داخلی گنبد با نقوش دوره‌ی صفوی تزئین شده که به صورت نقوش گره‌ی هندسی است. در راس آن، درون یک شمسه‌ی هشت به صورت تودرتو ابتدا گل هشت پر، بعد دایره، بعد هشت ترنج، بعد هشت ضلعی و خارج از این هشت ضلعی، شانزده ترنج قرار دارد. پره‌های گل و ترنج‌های داخل دایره به رنگ طلایی بوده و زمینه‌ی هشت‌ضلعی با پوشش اخرایی رنگ‌آمیزی شده است. از اطراف این شمسه، شعاع‌هایی در محدوده‌ی هشت ضلعی دیگری منعشب شده و در اطراف این هشت ضلعی، نقوش اختر چلیپای گره‌بندی وجود دارد که تمام سطح داخلی گنبد تا پایه‌های آن را می‌پوشاند. داخل این تزئینات اسامی زیادی دیده می‌شود که بسیاری از آن‌ها محو و ناخوانا شده‌اند. این خطوط در بر دارنده‌ی اسامی خداوند، چهارده معصوم و کلماتی دیگر از قرآن و احادیث است. این جملات با خط ثلث به رنگ قرمز اخرایی بر زمینه‌ی سفید نوشته شده‌اند. در این نقوش نیز رنگ‌های طلایی، قرمز اخرایی و سبز متمایل به خاکستری به کار گرفته شده است. بر پایه‌ی گنبد و داخل آلت‌های گره، کتیبه تاریخ‌داری به خط ثلث بدین شرح وجود دارد: «غام شاه... العلی بنا تاریخ شهر... اول اولسنه 1056» دیگر کلمات اطراف این کتیبه، قابل خواندن نیست.

فضای داخلی صفه‌ی ضلع شرقی گنبدخانه که درست مقابل ورودی غربی آن قرار دارد، از طریق کمرپوش به دو قسمت تقسیم شده است. داخل هر دو قسمت آن نیز تماما با نقاشی دیواری دوره‌ی قاجار تزئین شده است. نقوش قسمت فوقانی شامل تصاویر چهارده فرشته‌ی بال‌دار است که بزرگ‌ترین آن‌ها در وسط و دیگران در اطراف آن هستند و در پایین در سه کادر مجزا حضرت علی (ع) با ذوالفقار و حضرت امام حسن (ع) و حضرت امام حسین (ع) با هاله‌های دور سر دیده می‌شوند. نقوش قسمت تحتانی شامل صحنه‌هایی از ظهر عاشورا در سه دیواره تو رفتگی است. هم‌چنین بر سطح داخلی گنبد، نقوش زیبای گل و گیاهی وجود دارد که در فواصل آن کادرهای سفید رنگ بیضی شکل با مناظر طبیعی ساختمان‌ها، افراد مختلف و صحنه‌هایی از جهش آهوان دیده می‌شود. باتوجه به کتیبه‌های موجود، نقوش فضای داخلی صفه ضلع شرقی گنبدخانه کار سید حسن امامی (1282 هجری قمری) است. این کتیبه بر زیر تاق کمرپوش قرار گرفته و معرفی کننده استاد نقاش و تاریخ ایجاد نقوش به خط نستعلیق نازیبا بدین شرح است: رقم کمترین سیدحسین امامی سنه 1282. در طرفین این صفه دو کتیبه‌ی هم شکل دیگر به خط نستعلیق وجود دارد، در یکی از آن‌ها عبارت «انا مدینه العلم» و در کتیبه‌ی سمت راست علاوه بر این حدیث پیامبر (ص)، کتیبه‌ای بدین شرح وجود دارد: هو الله تعمیر نمود گنبد منور اعلی علمت شاهزاده عبدالمؤمن ابن موسی بن جعفر صلوات الله و سام علیه را تراب اقدام مؤمنین محمد علی ابن مرحوم محمد صادق حبیب‌آبادی فی سنه ثانی و ثمانین و ماتین بعد الف ممن الهجرة النبویه صلی الله علیه و آله 1282». از دیگر تزئینات نقوش دیواری بنا می‌توان به شاخ و برگ، گل و پرندگان اشاره کرد که رنگ‌های آبی، سفید، قرمز و سبز بر زمینه سفید در آن‌ها به کار رفته است. دورتادور این نقوش حاشیه‌هایی از خطوط آبی و قرمز وجود دارد. همچنین قاب‌بندهایی به رنگ‌های قرمز ، آبی و ماشی با ته زمینه‌ی طلایی رنگ دیده می‌شود.

پیشنهاد برای دیدن امامزاده عبدالمومن (ع)

در شهرستان برخوار علاوه بر بقعه‌ی امامزاده عبدالمومن، مکان‌های تاریخی مذهبی دیگری چون امامزاده سید کمال‌الدین (سین)، امامزاده نرمی، مسجد دوازده امام و مسجد سین نیز وجود دارد که در صورت علاقه‌مند بودن، می‌توانید از آن‌ها بازدید نمایید.

امامزاده عبدالمومن (ع) امامزاده عبدالمومن (ع) 2023-04-17 15:59:31+3:30 2024-01-27 08:38:57+3:30 بقعه امامزاده عبدالمومن (ع) در جنوب شرقی حبیب آباد، در محله‌ی پایین و در قبرستان کهن آن قرار دارد. از شرح و حال زندگی و نحوه‌ی وفات ایشان اطلاعاتی در دسترس نیست و در مورد نسب ایشان گفته می‌شود که از نوادگان امام موسی کاظم (ع) است. مهری زاغی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10398 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com

Frequently Asked Questions(FAQ)

آدرس امامزاده عبدالمومن (ع)?

استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا

امامزاده عبدالمومن (ع) امامزاده عبدالمومن (ع) بقعه امامزاده عبدالمومن (ع) در جنوب شرقی حبیب آباد، در محله‌ی پایین و در قبرستان کهن آن قرار دارد. از شرح و حال زندگی و نحوه‌ی وفات ایشان اطلاعاتی در دسترس نیست و در مورد نسب ایشان گفته می‌شود که از نوادگان امام موسی کاظم (ع) است. استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا +98 استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل امامزاده عبدالمومن (ع) امامزاده عبدالمومن (ع) بقعه امامزاده عبدالمومن (ع) در جنوب شرقی حبیب آباد، در محله‌ی پایین و در قبرستان کهن آن قرار دارد. از شرح و حال زندگی و نحوه‌ی وفات ایشان اطلاعاتی در دسترس نیست و در مورد نسب ایشان گفته می‌شود که از نوادگان امام موسی کاظم (ع) است. استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا +98 استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل Adults Persian English.

امامزاده عبدالمومن (ع)

بقعه امامزاده عبدالمومن (ع) در جنوب شرقی حبیب آباد، در محله‌ی پایین و در قبرستان کهن آن قرار دارد. از شرح و حال زندگی و نحوه‌ی وفات ایشان اطلاعاتی در دسترس نیست و در مورد نسب ایشان گفته می‌شود که از نوادگان امام موسی کاظم (ع) است. استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا +98 استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا استان اصفهان- برخوار- حبیب‌آباد- خیابان مطهری- خیابان گلزار شهدا IR unknown

مکان‌های نزدیک

نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل

مکان     کارگاه صنایع دستی     غذا و خوردنی     محتوای فعلی     خدمات شهری     شما اینجا هستید     محل اقامت در خدمات سلامت و زیبایی     محل مرکز سلامت و زیبایی در خدمات سلامت و زیبایی     مرکز خدمات سلامت و زیبایی