موقعیت جغرافیایی آب‌انبار چاله سی

از آن‌جایی که ایران در منطقه‌ی گرم‌وخشک قرار گرفته و در بخش وسیعی از کشور باران کافی در بیش از شش ماه از سال باریده نمی‌شود، در نتیجه آب رودخانه‌ها فصلی بوده و دسترسی به آب کافی وجود ندارد. بشر از زمان‌های دور از روش‌های گوناگونی برای تامین آب، مخصوصا آب آشامیدنی در فصول خشک استفاده می‌کرده است. احداث بند، قنات، آب‌انبار و... از این جمله‌اند. آب‌انبارها علاوه بر این‌که محلی برای ذخیره‌ی آب برای فصل‌های کم‌آبی بودند، امکان استفاده از آب‌خنک در تابستان را برای مردم فراهم می‌کردند.

آب‌انبار چاله‌سی در استان اصفهان، شهرستان آران و بیدگل و در شهر نوش‌آباد، جنب مسجد جامع تاریخی این شهر قرار دارد.

سیر تاریخی و فرهنگی آب‌انبار چاله سی 

آب‌انبار چاله سی نوش آباد که یادگاری از دوره‌ی قاجاریه است با شماره‌ی ثبت 9019 در تاریخ 10 خرداد 1382 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خوشبختانه این آب‌انبار در سال‌های مختلف مورد مرمت قرار گرفته است.

معماری آب‌انبار چاله سی

در ساخت این آب‌انبار بزرگ از ساروج استفاده شده است. ساروج از ابتکارات معماران ایرانی است و نوعی ملات سنتی و ضدآب به شمار می‌رود و معمولا در ساخت آب انبارها، پل‌ها و یخچال‌ها استفاده می‌شده است. ساروج ملاتی است شامل سفیده‌ی تخم‌مرغ، آهک، خاکستر، خاک رس، ماسه و الیاف گیاهی به نام لویی (تخم و پرزهای نوعی نی است) یا پشم شتر، موی بز یا موی انسان است. بسته به کاردبرد ممکن است مواد دیگری نیز استفاده شود. این نوع ملات در اثر رطوبت محکم‌تر می‌شود؛ از این رو در گذشته از آن به‌جای سیمان و بتن استفاده می‌کردند.

آب انبار از قسمت‌هایی مانند گنبد، سردر، پلکان، پاشیر، مخزن و بادگیرها تشکیل شده است. در زمان‌های قدیم در پاشیر آب انبار لوله‌ی سفالی و یک شیر آب جهت برداشت آب وجود داشته اما امروز برای ورود به فضای آب‌انبار ورودی کوچکی تعبیه شده است. هم‌چنین لوله‌ی سفالی دیگری نیز در بالای مخزن آب انبار و در سطح زمین قرار داشته که محل ورود آب قنات بوده است. معمولا در فصل زمستان و در شب، آبگیری‌ها انجام می‌شد تا آب، کاملا سالم و بهداشتی و خنک باشد. سقف این آب انبار بسیار زیبا و هنرمندانه ساخته شده که هر بیننده‌ای را به تحسین وا می‌دارد. در دو طرف آب‌انبار، باد‌گیر‌هایی وجود دارند. کاربرد این این باد‌گیر‌ها با سقف گنبدی‌شکل برای خنک‌شدن آب و ایجاد حرکت آب در سطح آب‌انبار بوده است. محیط آب انبار کاملا تاریک بوده که این باعث می‌شد میکروب و باکتری درون آب رشد و تکثیر پیدا نکند. برای تمیز کردن آب انبار یکی از بادگیرها به عنوان ورودی استفاده می‌شد.

در سال‌های دور این آب انبار منبعی برای تامین آب مردم نوش آباد بود. آبِ آب‌انبار چاله‌سی از قناتی در شهر تامین می‌شده است. در آن زمان‌ها بعد از آبگیری آب انبار، از آب نمک و آهک برای گند‌زدایی آب استفاده می‌شد. هم‌چنین برای گرفتن بوی بد آب، چند کیسه‌‌ی زغال در بالای بنا آویزان می‌کردند.

ظرفیت آب انبار چاله سی نوش آباد هشتصد هزار لیتر و ارتفاع آبگیری تا زیر بادگیرها حدود 9 متر و تا گنبد حدود 12 متر است. ضخامت دیواره‌ی این سازه حدودا به 4 متر می‌رسد، یک متر ابتدا و انتهای این ضخامت آجر و ساروج بوده و در بین این دو جداره فقط خاک وجود دارد. قطر این آب انبار به صورت پلکانی افزایش می‌یابد. به گونه‌ای که در عمق پایین‌تر که فشار آب بیش‌تر است ضخامت دیواره‌ها نیز بیش‌تر است و هر چه قدر به سطح نزدیک تر از ضخامت آن کاسته می‌شود.

چند سال پیش، این آب انبار ارتباطی با شهر زیر‌زمینی نوش آباد نداشت؛ اما بعد‌ها برای این‌که بازدیدکنندگان دسترسی راحت‌تری به این شهر تاریخی داشته باشند از طریق پله‌های آب انبار دسترسی به شهر اویی امکان‌پذیر شد.

پیشنهاد برای دیدن آب‌انبار چاله سی

اگر برای سفر، شهر نوش آباد آران و بیدگل را انتخاب کنید، می‌توانید در کنار بازدید از دیگر آثار تاریخی آن از دو آب انبار ارزشمند این شهر نیز دیدن نمایید، یکی از این آب انبارها (مرکزی) درست در کنار ورودی دوم شهر زیرزمینی (اویی) نوش‌آباد واقع شده است.

پس از ورود به کوچه‌ی اصلی شهر اویی، اگر به جای حرکت به سمت راست که گردشگران را به سمت شهر زیرزمینی هدایت می‌کند راه مستقیم را در پیش بگیرید به آب انبار چاله سی در کنار مسجد جامع این محله، درست در انتهای مسیر خواهید رسید.

جالب این‌که دو آب انبار در نزدیکی هم هستند ولی از نظر معماری متفاوت هستند. ضخامت دیوارهای آب‌ انبار با توجه به شکل هندسی آن‌ها تفاوت دارند، آب انبار چاله سی به شکل گرد کنده شده بوده و فشار آب به دیواره‌های آن بیش‌تر است. ضخامت دیواره‌های آن بیش‌تر از آب انبار ورودی دوم (آب انبار مرکزی) است. آب انبار ورودی دو به شکل چند ضلعی بوده و این علت باعث شکسته شدن فشار آب می‌شود، پایین مخزن آب انبارها لوله‌ای دیده می‌شود که برای نظافت از آن استفاده می‌کردند.

شهر زیرزمینی نوش آباد بزرگ‌ترین سازه‌ی دستکند جهان، قلعه‌ی خشتی سیزان، مسجد امام علی (ع)، مسجد جامع نوش آباد و... از جاذبه‌های گردشگری این شهر تاریخی است که ارزش صرف وقت و دیدن را دارند.

در سفر به نوش آباد قهوه‌های مخصوص این شهر را فراموش نکنید. در ورودی شماره‌ی 2 شهر اویی می‌توانید قهوه‌ی انوشه که ویژه‌ی نوش‌آباد است را نوش‌جان کنید. این قهوه را با ادویه‌های شرقی و شکر مخلوط کرده و به ‌مدت سه تا پنج ساعت و گاهی هم بیش‌تر دم می‌کنند.

آب انبار چاله سی آب انبار چاله سی 2023-03-15 09:26:27+3:30 2024-06-08 21:41:21+3:30 آب انبار چاله سی نوش آباد که یادگاری از دوره‌ی قاجاریه است با شماره‌ی ثبت 9019 در تاریخ 10 خرداد 1382 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خوشبختانه این آب‌انبار در سال‌های مختلف مورد مرمت قرار گرفته است. ساره پزشک Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10391 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com آب انبار چاله سی آب انبار چاله سی آب انبار چاله سی نوش آباد که یادگاری از دوره‌ی قاجاریه است با شماره‌ی ثبت 9019 در تاریخ 10 خرداد 1382 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خوشبختانه این آب‌انبار در سال‌های مختلف مورد مرمت قرار گرفته است. استان اصفهان- آران و بیدگل- نوش آباد- جنب مسجد جامع نوش آباد +98 استان اصفهان- آران و بیدگل- نوش آباد- جنب مسجد جامع نوش آباد استان اصفهان- آران و بیدگل- نوش آباد- جنب مسجد جامع نوش آباد IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل آب انبار چاله سی آب انبار چاله سی آب انبار چاله سی نوش آباد که یادگاری از دوره‌ی قاجاریه است با شماره‌ی ثبت 9019 در تاریخ 10 خرداد 1382 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خوشبختانه این آب‌انبار در سال‌های مختلف مورد مرمت قرار گرفته است. استان اصفهان- آران و بیدگل- نوش آباد- جنب مسجد جامع نوش آباد +98 استان اصفهان- آران و بیدگل- نوش آباد- جنب مسجد جامع نوش آباد استان اصفهان- آران و بیدگل- نوش آباد- جنب مسجد جامع نوش آباد IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل Adults Persian English.

آب انبار چاله سی

آب انبار چاله سی نوش آباد که یادگاری از دوره‌ی قاجاریه است با شماره‌ی ثبت 9019 در تاریخ 10 خرداد 1382 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خوشبختانه این آب‌انبار در سال‌های مختلف مورد مرمت قرار گرفته است. استان اصفهان- آران و بیدگل- نوش آباد- جنب مسجد جامع نوش آباد +98 استان اصفهان- آران و بیدگل- نوش آباد- جنب مسجد جامع نوش آباد استان اصفهان- آران و بیدگل- نوش آباد- جنب مسجد جامع نوش آباد IR unknown

مکان‌های نزدیک

نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل

مکان     کارگاه صنایع دستی     غذا و خوردنی     محتوای فعلی     خدمات شهری     شما اینجا هستید     محل اقامت در خدمات سلامت و زیبایی     محل مرکز سلامت و زیبایی در خدمات سلامت و زیبایی     مرکز سلامت و زیبایی