تپه ارسطو با نه هزار سال تمدن
نام های دیگر مکان
- تپه پیش از تاریخ ارسطو
- تپه ارسطو صفادشت
- تپه ارسطو ملارد
- تپه باستانی ارسطو
موقعیت جغرافیایی تپه ارسطو
تپهی باستانی ارسطو در استان تهران، شهرستان ملارد، شهر صفادشت و در روستای ارسطو واقع شده است.
سیر تاریخی و فرهنگی تپه ارسطو
در روستای ارسطو واقع در هشت کیلومتری جادهی صفادشت به شهر ملارد، بقایای تپهای با ارتفاع 10 متر و مساحت 22 هزار مترمربع به چشم میخورد که تپهی ارسطو نام دارد. این تپه یکی از کهنترین مکانهای باستانی شهرستان ملارد است که به تنهایی نشاندهندهی قدمت و پیشینهی سکونت و یکجانشینی انسان در این منطقه بوده و قدمت آن بین 8 تا 9 هزار سال تخمین زده شده است. در تنها کاوشی که به همت شهرداری صفادشت انجام شده، اشیای تاریخی ارزشمندی به دست آمده که از جمله میتوان به خمرهها و سفالهایی از عصر آهن با نقوش هندسی و اشکال گیاهان و حیوانات، انبار آذوقه، اسکلتهایی با قدمت حداقل 5 هزار سال، خشتهای مستطیلی، درفش، ابزارهای استخوانی، سردوک، بقایای اجاق و سنگ آسیاب، دیوار دفاعی و سفالهای کمیاب یانیک (کورا ارس) و... اشاره کرد.
سفالها عمدتا قرمز رنگ هستند و با تنوع طرح و نقوشی که دارند، از وجود فرهنگی غنی، تمدنی پیشرفته و صنعتگرانی ماهر حکایت میکنند. کشف اسکلتهای انسانی در کف فضاهای معماری تپه از دفن افراد در محل زندگی خود به شیوهی سنت پیش از تاریخ (دورهی روستانشینی) دلالت دارد. خشتهای کوچک به دست آمده از لایههای بالایی این تپه که دارای اشکال مکعب مستطیل منظم هستند، پیشرفت مهمی بعد از معماری چینهای پیشین به حساب میآید که نمونهی آن در محوطههای باستانی ازبکی هشتگرد و ساوجبلاغ نیز دیده شده است. استفاده از خشت، گام بسیار ارزشمندی در جهت تامین امنیت و حفاظت ساکنین در مقابل تغییرات آب و هوایی و حملات احتمالی حیوانات و... محسوب میشود. یک دیوار خشتی عظیم در سطح و قسمت قابل توجهی از یک سازهی آجری در سطحی عمیقتر قابل مشاهده است که بر دورهی گذار به شهرنشینی گواهی میدهد.
در کف بقایای خانههای خشتی کوچک این تپه، اجاقهایی به صورت یک قاب مستطیلشکل 1 در 1/5 متری با فرورفتگی مدور وجود دارد که صاف و صیقلی بوده و از نظم هندسی از فرم خاصی برخوردار است و مشابه آن در گزارشهای باستانشناسی دشت ری و تهران دیده نشده است. اخیرا یکی از باستانشناسان کشور از کشف یک جسد مومیایی 9 هزار ساله مربوط به دورهی نوسنگی خبر داده که در کنار یک اسکلت دیگر قرار داشته و روی آنها با «گل اخرا» پوشانده شده بود. جسد مومیایی شده با شیوهی «چمباتمه» یعنی پاها به سمت شکم و دستها به سمت صورت دفن شده است.
گفته میشود آغاز سکونت انسان در این تپه از دورهی نوسنگی کلید خورده و دورههایی مانند مسسنگی و دورهی مفرغ را پشت سر گذاشته و 4200 سال اسکان و زندگی بدون وقفه در این مکان وجود داشته است. سبک معماری مربوط به فرهنگ یانیک از این تپهی باستانی به دست آمده که در گذشته از شمالغربی و منطقهی آذربایجان تا فلات مرکزی ایران رایج بوده که امتیاز و ویژگی ارزشمندی برای این تپهی باستانی محسوب میشود.
تپهی ارسطو در تاریخ 12 شهریور ماه 1380 خورشیدی با شمارهی 3793 در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است و تلاشهایی جهت ثبت جهانی آن نیز در حال انجام است. همچنین جذب اعتبارات لازم برای انجام حداقل 5 سال کاوش باستانشناسی جدید و احداث سایت موزهی ارسطو از اولویتهای میراث فرهنگی شهرستان ملارد در جهت رونق بخشی به صنعت گردشگری منطقه عنوان شده است. تپهی دوم کوچکتری با نام تپهی دورهی اسلامی ارسطو که به شمارهی 2891 در فهرست آثار ملی قرار گرفته از دیگر محوطههای تاریخی شهرستان ملارد محسوب میشود.
به گفتهی رئیس هیات کاوش تپهی ارسطو، مالکیت خصوصی، سکونت انسانی، قاچاق و تجارت غیر قانونی عتیقه، نداشتن درک اقتصادی و هویتی از آثار ملی و فرهنگی و بهخصوص کشاورزی و باغداری از مهمترین چالشهای میراث فرهنگی در بحث حفاظت است. صاحبان باغهای مجاور، بخش قابل توجهی از تپه را برای تقویت خاک باغشان تخریب کردهاند و سوداگران اشیای عتیقه، گودال و چالههای عمیق و نیمهعمیق در سطح این تپه حفر کردهاند. به همین جهت در فصل جدید کاوش تعیین حریم و نردهکشی محوطه با همکاری شهرداری صفادشت و سازمان میراث فرهنگی در دستور کار قرار گرفته است.
پیشنهاد برای دیدن تپه ارسطو
هر مکان تاریخی و باستانی به مثابه شناسنامه و هویت فرهنگی و تمدنی است که در خود اسرار و رمز و رازهای بسیاری از فراز و فرودهای زندگی بشری نهفته دارد که با برنامهریزی مدون و ایجاد بسترها و زیر ساختهای مناسب میتوان از این ظرفیت فرهنگی جهت توسعهی صنعت گردشگری آن منطقه استفاده کرد و بر میزان اشتغالزایی و عمران و آبادانی و توسعه و بالندگی آن افزود.
در شهرستان ملارد حدود 45 اثر تاریخی و باستانی شناسایی شده که از این تعداد 23 اثر در فهرست میراث ملی کشور به ثبت نیز رسیده است. تپهی ارسطو صفادشت، یکی از این جاذبههای باستانشناسی ارزشمند ملارد است که اطلاعات گرانسنگی از 4200 سال زندگی نیاکانمان در اختیار میگذارد. به همین جهت دیدن این تپهی باستانی در کنار بازدید از سایر اماکن و آثار تاریخی و طبیعی شهرستان ملارد نظیر امامزاده بیبی سکینه، دشت شقایق، سنگنقوشهای کفترلو، قلعهی محمودآباد و تپهی بالکین و... توصیه میشود.
تپه ارسطو - با نه هزار سال تمدن
در روستای ارسطو واقع در هشت کیلومتری جادهی صفادشت به شهر ملارد، بقایای تپهای با ارتفاع 10 متر و مساحت 22 هزار مترمربع به چشم میخورد که تپهی ارسطو نام دارد. این تپه یکی از کهنترین مکانهای باستانی شهرستان ملارد است که به تنهایی نشاندهندهی قدمت و پیشینهی سکونت و یکجانشینی انسان در این منطقه بوده و قدمت آن بین 8 تا 9 هزار سال تخمین زده شده است. استان تهران- ملارد- شهر صفادشت- روستای ارسطو +98 استان تهران- ملارد- شهر صفادشت- روستای ارسطو استان تهران- ملارد- شهر صفادشت- روستای ارسطو IR unknownکلمات کلیدی: تپه ارسطو، تپه ارسطو صفادشت، تپه ارسطو ملارد، تپه باستانی ارسطو،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 5)
فرهنگ غذایی اصفهان، مرکزی، تهران، البرز، قزوین و چهارمحال و بختیاری2976
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.