نویسنده: مهری زاغی
بازدید: 183
ایجاد: 14:34:09 2022/12/07
بررسی: 12:04:54 2023/04/18

مناسب برای

کودکان بزرگسالان سالمندان

مدت زمان بازدید
1 تا 2 ساعت

بهترین فصل

بهار تابستان پاییز زمستان

استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین

بازدید دارد

نام های دیگر مکان

  • تپه بالکی
  • تپه باله کین

موقعیت جغرافیایی تپه بالکین

تپه‌ی بالکین در استان تهران، شهرستان ملارد، بخش مرکزی و در روستایی به نام مهرچین واقع شده است.

سیر تاریخی و فرهنگی تپه بالیکن

در 400 متری جنوب روستای مهرچین و 500 متری شرق روستای حصار شالپوش، بخش مرکزی شهرستان ملارد و در میان دشتی صاف و هموار و در مجاورت زمین­‌هایی بایر، محوطه‌­ای باستانی با بیش از 10 هکتار مساحت وجود دارد که به تپه‌ی بالکین معروف است. این تپه که پیشینه‌ی آن به 2 تا 3 هزار سال پیش از میلاد باز می­‌گردد، یکی از محوطه­‌های وسیع و بسیار مهم استقراری عصر آهن بوده و نقش بسیار مهمی در مطالعات مربوط به فرهنگ­‌های عصر آهن ایفا می‌­نماید. سفال­‌ها و یافته­‌های سطحی به دست آمده موید آن است که این محوطه در تمام دوران عصر آهن مسکونی بوده و فرهنگ عصر آهن 1، 2 و 3 در آن استقرار داشته است.

زمین‌­های کشاورزی اطراف تپه قبلا دایر و آباد بوده. اما به تدریج بایر و غیر قابل استفاده شده است. به نظر می‌­رسد در گذشته این منطقه شامل محوطه‌ی باستانی وسیعی بوده که در طول زمان با خاک­برداری‌­ها، کاوش­‌های غیر مجاز و تخریب و تسطیح­‌های انجام شده، تنها دو برجستگی شمالی و جنوبی از آن باقی مانده است. محوطه تقریبا بیضی‌شکل بوده و در شمال دارای شیب تند و در دیگر قسمت‌ها از شیبی ملایم‌­تر برخوردار است. در همه‌ی نقاط تپه به­‌خصوص آبراهه­‌ها و قسمت­‌های فروریخته و تخریب شده، حجم بسیار زیادی از قطعات شکسته‌ی سفال قابل رویت است. در قسمت‌­های شمالی تپه پوشش گیاهی متراکم­‌تری از بوته­‌های خار و اسفند نمایان است.

برداشت­‌ها و تخریبات انجام شده بخش‌­های وسیعی از غرب و مرکز محوطه را از بین برده که به نظر می­‌رسد این روند هم‌‌چنان ادامه دارد. بخش اعظم این تخریبات در اواخر سال 1384 خورشیدی صورت گرفته و خاک محوطه به مصرف کوره‌ی آجرپزی که در ظلع جنوبی تپه وجود دارد رسیده است. در گذشته‌­های دور برخی کشاورزان از خاک تپه به عنوان کود و خاک کهنه در مزارع خود استفاده می­‌کردند که این امر باعث از بین رفتن دامنه­‌ها و حاشیه‌­های تپه شده است. خاکبرداری­‌های ناشی از حفاری­‌های غیر مجاز نیز سبب شده، شیب­‌ها و دیوارهای عمود و برش­‌های صاف در سطح تپه نمایان شود. 

در این محوطه چندین نوع سفال مربوط به دوره­‌های مختلف به­‌خصوص عصر آهن یافت شده که سفال­‌های خاکستری-سیاه قدیمی­‌ترین شواهد فرهنگی به دست آمده از تپه‌ی بالکین است. اما اثری از دوره­‌های بسیار کهن‌­­تر یافت نشده است. این قطعات سفالی دارای خمیره‌ی خاکستری تیره و پوشش گلی خاکستری-سیاه هستند و در آن‌ها برای چسبندگی ذرات خاک از ماسه‌ی نرم به‌عنوان شاموت استفاده شده ‌است. از محوطه‌ی غربی تپه که به‌عنوان ارگ از آن استفاده می‌­شده، سفال‌های خاکستری‌رنگ دیگری با کیفیت بالا همراه با دستگیره‌های تزئینی متصل به بدنه یافت شده است. این قطعات سفالی در قسمت بالا با نوارهایی به صورت زیگزاگ و موجی‌شکل و در بخش پایین به شکل موازی آراسته شده­‌اند. از ارگ تپه‌ی بالکین کوزه‌های بزرگ ذخیره‌سازی که با خطوط زیگزاگ تزئین شده‌اند کشف شده است. تمامی سفال‌­ها چرخ­‌ساز بوده و در حرارت بسیار مناسب پخته شده‌اند. تزئین بدنه‌ی ظروف با استفاده از تکنیک داغدار و نقوش کنده به صورت خطوط موازی صورت گرفته ‌است. تنها یک قطعه سفال دست‌ساز دیده شده که سر و گردن حیوانی به شکل مار یا پرنده بوده که به طول 10 سانتی­‌متر با گردن کشیده و چشمان گرد، برجسته است. احتمالا این قطعه دسته‌ی ظرف یا بخشی تزئینی مربوط به ظرفی سفالی است که با تکنیک بند زدن به بدنه‌ی ظرف متصل شده ‌بوده است. سطح برخی از قطعات نیز اندکی صیقل داده شده ‌است. این نوع ظروف سفالی به دست آمده، شامل خمره‌های بزرگ، سبو‌های کروی، قدح‌ها، کاسه‌های کم عمق با بدنه کروی، ظروف با پایه تخت و آبخوری‌های کوچک است.

علاوه بر سفال­‌های خاکستری، تعداد کمی سفال با خمیره‌ی خشن و ماده‌ی چسباننده‌ی شن به دست آمده که دارای پوشش گلی قرمز تیره (چرک) یا قهوه‌ای و در یک مورد دارای نقوش سیاه هندسی است. این قطعات دست‌سازند و اکثرا در حرارت مناسب پخته شده‌اند. این ظروف کاسه، قدح و ظروف دیزی مانند را شامل می‌­شود و مربوط به عصر آهن 2 است. سفال­‌های دیگری مربوط به عصر آهن با خمیره‌ی نارنجی و پوشش گلی به رنگ خمیره تا کرم روشن (نخودی بسیار روشن) یافت شده که شاموت آن­‌ها را ماسه‌ی نرم و ماسه‌بادی تشکیل می‌دهد. تمامی قطعات دارای ساختی ظریف و همگی چرخ‌­ساز هستند. پخت تمامی قطعات کامل و مناسب بوده ‌است. بیش‌تر قطعات ساده و بدون تزئین هستند و تنها بر سطح یک نمونه تزئینات کنده و استامپی توام به صورت خطوط کوتاه و دایره‌های کوچک دیده می‌شود. این ظروف شامل خمره‌های کوچک و بزرگ، کاسه‌های کم عمق و یک نوع ظرف با دهانه‌ی باز و لبه به بیرون برگشته است. تعداد کمی از ظروف که با دهانه‌ی باز و ارتفاع کم هستند، دسته‌های عمومی و در مواردی زائده‌ی کوچکی در بالای آن دارند.

قطعه‌ای از یک ظرف سبو مانند با بدنه‌ی کروی و خمیره‌ای به رنگ قهوه‌ای روشن نیز یافت شده که شاموت آن را شن متراکم و ذرات آهک تشکیل می‌دهد. این سفال چرخ‌ساز و بدون تزئینات است و در حرارت نامناسب پخته شده‌ است. علاوه بر این قطعه، تکه‌­ای از یک ظرف نسبتا خشن با ضخامتی در حدود یک سانتی‌متر به دست آمده که خمیره‌ی آن به رنگ نخودی متمایل به نارنجی با شاموت فراوان ماسه است.

سفال­‌های یافت شده‌ی تپه‌ی بالکین، مجموعه‌ی هم‌گنی از عصر آهن بوده و به هزاره‌ی دوم و اول قبل از میلاد باز می‌­گردد. سفال­‌های خاکستری-سیاه صیقل داده شده مربوط به عصر آهن 1 و سفال­‌های خاکستری که به وفور در سطح تپه دیده می­‌شود، مربوط به عصر آهن 2 ذکر شده است. تعداد کمی سفال و یک قطعه‌ی کاشی مربوط به قرون میانی اسلام نیز یافت شده است. تخریب‌­های متعدد صورت گرفته سبب شده در شمال و شمال غربی محوطه، دیوار­هایی خشتی به ارتفاع 2 متر و تعدادی ستون خشتی نیز نمایان شود که متاسفانه حجم این تخریبات به گونه‌­ای است که امکان بررسی معماری سازه­‌های تپه میسر نیست. این اثر باستانی در تاریخ 16 اردیبهشت 1356 خورشیدی با شماره‌ی 1416 در فهرست میراث ملی کشور به ثبت رسیده است.

پیشنهاد برای دیدن تپه بالکین

بر اساس سفال­‌ها و سایر شواهد گردآوری شده، تپه‌ی بالکین از دوره­‌های بسیار کهن یعنی هزاره‌ی پنجم قبل از میلاد تا قرون میانی اسلامی، مسکونی و آباد بوده است که این امر تپه‌ی بالکین را به یکی از شاخص‌­ترین و ارزشمند­ترین محوطه­‌های باستانی جهت مطالعه‌ی استقرار­های عصر آهن تبدیل می­‌نماید. علاوه بر بالکین، تپه­‌های بسیار قدیمی دیگری نیز در شهرستان ملارد وجود دارد که هر یک گویای قدمت سکونت و یک­جانشینی انسان در سطح این منطقه است. هر چند در بسیاری از این تپه‌­ها کاوش چندانی صورت نگرفته و سطح برخی از آن‌­ها نیز به شدت آسیب دیده است اما هنوز می­‌تواند جذابیت‌­های خاص خود را برای گردشگران داشته باشد. به همین دلیل دیدن تپه‌ی بالکین در کنار بازدید از سایر جاذبه­‌های طبیعی و تاریخی شهرستان ملارد از جمله تپه‌ی ارسطو، سنگ‌­نگاره‌ی کفترلو، دشت شقایق و... توصیه می‌­شود.

تاریخ ثبت ملی: 1356/02/16
شماره ثبت ملی: 1416
آدرس تپه بالکین: استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین
تپه بالکین تپه بالکین تپه بالکین - 2023-04-18 12:04:54+3:30 در 400 متری جنوب روستای مهرچین و 500 متری شرق روستای حصار شالپوش، بخش مرکزی شهرستان ملارد و در میان دشتی صاف و هموار و در مجاورت زمین­‌هایی بایر، محوطه‌­ای باستانی با بیش از 10 هکتار مساحت وجود دارد که به تپه‌ی بالکین معروف است. تپه بالکین - تپه بالکین - YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com

Frequently Asked Questions(FAQ)

آدرس تپه بالکین?

استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین
تپه بالکین تپه بالکین تپه بالکین - در 400 متری جنوب روستای مهرچین و 500 متری شرق روستای حصار شالپوش، بخش مرکزی شهرستان ملارد و در میان دشتی صاف و هموار و در مجاورت زمین­‌هایی بایر، محوطه‌­ای باستانی با بیش از 10 هکتار مساحت وجود دارد که به تپه‌ی بالکین معروف است. تپه بالکین - تپه بالکین - استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین +98 استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل تپه بالکین تپه بالکین تپه بالکین - در 400 متری جنوب روستای مهرچین و 500 متری شرق روستای حصار شالپوش، بخش مرکزی شهرستان ملارد و در میان دشتی صاف و هموار و در مجاورت زمین­‌هایی بایر، محوطه‌­ای باستانی با بیش از 10 هکتار مساحت وجود دارد که به تپه‌ی بالکین معروف است. استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین +98 استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل Adults Persian English.

تپه بالکین

تپه بالکین - در 400 متری جنوب روستای مهرچین و 500 متری شرق روستای حصار شالپوش، بخش مرکزی شهرستان ملارد و در میان دشتی صاف و هموار و در مجاورت زمین­‌هایی بایر، محوطه‌­ای باستانی با بیش از 10 هکتار مساحت وجود دارد که به تپه‌ی بالکین معروف است. استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین +98 استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین استان تهران- ملارد- بخش مرکزی- روستای مهرچین IR unknown
img

مکان‌های نزدیک

blue-dotمکان     green-dotکارگاه صنایع دستی     red-dotغذا و خوردنی     black-x-dotمحتوای فعلی     purple-dotخدمات شهری     black-dotشما اینجا هستید     staying-placeمحل اقامت در خدمات سلامت و زیبایی     health-companyمحل مرکز سلامت و زیبایی در خدمات سلامت و زیبایی     medical-placeمرکز خدمات سلامت و زیبایی

img

دیدگاه‌ها

هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!