خاک، خون و برکت میراث کشاورزی؛ میراث ناملموس

کشاورزی یکی از مهمترین اعمال بشر برای تولید غذا و یک‌جانشینی است. بنابراین بررسی میراث کشاورزی از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و نشان از رفتار اولیه‌ی انسان است. کشاورزی به تداوم حیات انسان بسیار کمک کرد. بنابراین اهمیت آن برای تولید غذا از سال‌های نخست ابتدای بشریت پیدا شد. یونسکو سال 2010 را سال میراث کشاورزی اعلام کرد و هدف از این نام‌گذاری اهمیت این میراث ناملموس در زندگی امروز و گذشته‌ی انسان است که ثروت بشری و ملی نامیده می‌شود. برای آشنایی بیشتر با میراث کشاورزی با یلدامدتور همراه باشید.

اسطوره در کشاورزی

آیین کشاورزی در ایران با اسطوره‌ در هم آمیخته شده است. برای آشنایی بیشتر با آیین‌های کشاورزی باید در اسطوره‌های همسایه‌ی فرهنگی خود؛ یعنی چین و هند جستجو کرد. مطالعه در فرهنگ‌های هم‌جوار کمک بسیاری در پیدا کردن ریشه‌ی آیین‌ها و اسطوره‌ها می‌کند و آن‌چه که مقدس می‌شود محصول کشاورزی است. در ایران این تقدس در احترام به گندم دیده شده است. از آبیاری گندم، خاک و خود محصول، همگی مورد تقدس ایرانیان بوده است. در حوزه‌ی آسیای شرقی، چین و ژاپن، برنج این جایگاه را دارد. شاید این سوال به وجود بیاد در هر منطقه از ایران یک محصول بارز دارد که مورد تقدس است. مانند برنج و انگور! ولی در درجه‌ی اول گندم در تمام سرزمین ایران از مقدس‌ترین محصولات به حساب می‌آمده است. وقتی خدایان گیاهی شهید می‌شوند خون آن‌ها برکت‌بخش زمین کشاورزی‌ می‌شود. سیاوش در ایران یک خدای گیاهی است که شهید شده است. ماجرای عزاداری سیاوش یا همان سوگ سیاوش در ایران به ماجرای عزاداری‌های عمومی تبدیل شد. این فرهنگ و آیین از ایران تا بین النهرین رواج داشته است.

کهن‌الگوهای اساطیری می‌توانند از شرایط طبیعی، اقلیمی، معیشتی و جهان‌بینی افراد هر سرزمین به کشاورزی پیدا شده باشد و این به این معنا نیست که در همه‌ی جوامع به صورت یکسان پدید آمده باشد. ولی می‌تواند زاییده‌ی مجموعه‌ی آداب و رسوم باشند. رقص و سرودهایی که در اجرای مراسم کشاورزی انجام شده در حوزه‌ی اسطوره و آیین قرار می‌گیرد که هنوز در روستاهای هند برای برکت بخشی به محصول کشاورزی انجام می‌شود.

باستان شناسی در کشاورزی

در مسیر باستان‌شناسی کشاورزی شواهد نمادی، عینی و تجربی در دست داریم. باستان‌شناسی هم در بحث اقلیمی و جغرافیایی و هم نقطه‌ای وارد می‌شود. مطالعه‌ی آثار، معماری، یافته‌های منقول و غیرمنقول، بقایای گیاهی، ابزار آلات کشاورزی، آبیاری زمین، کاشت و برداشت محصول و نگهداری و انبارداری مورد بررسی قرار می‌گیرد. برای بررسی دقیق درباره‌ی میراث کشاورزی بقایای حیوانی نیز مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته می‌شوند. بخش عظیم باستان‌شناسی کشاورزی خارج از حوزه‌ی خود محصول یعنی در فرآوردهای کشاورزی انجام می‌شود. انتخاب محل برای کشت و برداشت برای این میراث ارزشمند طالب مهندسی دامی و کشاورزی است. میراث کشاورزی با تمام ابعاد دور و نزدیک از یک سو مجموعه‌ای از داده‌ها، اطلاعات و مدارکی است که در اندام فسیل شده‌ی بقایای موجود در آثار پیدا می‌شود و پُلی بین گذشته و آینده است. در کاوش‌های باستان‌شناسی در شوشتر نشان از امر کشاورزی و مهندسی پیدا شده است. قنات، کانال‌ها و استفاده از سفره‌های آب زیر زمینی همه نشان از اهمیت کشاورزی در ایران باستان است. 

کلام آخر

مباحث مربوط به میراث کشاورزی بسیار گسترده و حایز اهمیت است و بسیاری از حوزه‌ها را درگیر کرده است. حوزه‌ی گیاه باستان شناسی و باغ‌های ستنی در ایران مبحث مهم و جدیدی است که بسیار جای کار و پژوهش دارد. برای مطالعه‌ی بیشتر مقالات با یلدامدتور همراه باشد.

خاک، خون و برکت - میراث کشاورزی؛ میراث ناملموس خاک، خون و برکت - میراث کشاورزی؛ میراث ناملموس 2020-07-05 15:52:57+3:30 2024-06-08 21:41:21+3:30 کشاورزی یکی از مهمترین اعمال بشر برای تولید غذا و یک‌جانشینی است. بنابراین بررسی میراث کشاورزی از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و نشان از رفتار اولیه‌ی انسان است. کشاورزی به تداوم حیات انسان بسیار کمک کرد. بنابراین اهمیت آن برای تولید غذا از سال‌های نخست ابتدای بشریت پیدا شد. کشاورزی, گردشگری کشاورزی, میراث ناملموس, پریسا همایونی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10210 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com