نظریه پردازان مرمت

همان طور که در مقاله تاریخچه مرمت در جهان در ایران‌نگری گفته شد، نظریات مختلف در باب مرمت را باید در نیمه دوم قرن هجدهم میلادی جستجو کرد. زمانی که اولین سنگ بنای دانش و نقد معماری با هم کار گذاشته شدند. بحث و انتقاد درباره سبک‌ها و معیارهای هنری با استفاده از تحرک اجتماعی و اندیشمندان، هر روز بیشتر گسترش می‌یافت. در این دوره، نوشته‌ها و بررسی‌های تحلیلی روی بناهای کلاسیک بیشتر می شد. از این رو نظریات در این زمینه بسیار مهم و حایز اهمیت هستند و به همین دلیل باید به بررسی نظریه های این نظریه پردازان پرداخته شود.

از میان نظریه پردازان این دوره پنج تن هستند که تحرک فکری بیشتری ارایه می دهند که ‌ویولت لودوک فرانسوی، جان راسکین انگلیسی، لوکا بلترامی ایتالیایی، کامیلو سیت اتریشی و کامیلو بو یی تو ایتالیایی را می توان نام برد. برای مطالعه مقاله نظریه پردازان مرمت با یلدامدتور همراه باشید.

یوهان یواخیم وینکِلمن (1717 - 1768)

وینکلمن آلمانی در راس نظریه‌پردازان و تاریخ‌نویسان معماری کلاسیک «سبک اصالت» قرار گرفته است. نظریات وینکلمن به عنوان بهترین منتقد معماری قرن هجدهم میلادی هیچ گاه به صورت مستقیم در امر مرمت و معماری دخالت نداشته است، اما در زیر ساخت‌های فکری که بر پایه تحلیل است تاثیر به سزایی گذاشته است. در این برهه زمانی که باستان شناسی، معماری، نقد هنر و تاریخ نگاری به عنوان دانش مطرح می‌شوند و از یکدیگر تمیز داده شده‌اند و به تدریج، بر حسب این که کاربرد آن ها در کدام نقطه از سطح زمین است، نظریات او زمینه‌هایی را به مطالعه، طرح و اجرای خود اختصاص داده است.

اوژن ویولت لودوک (1814 - 1879)

اوژن ویولت لودوک معمار و نظریه پرداز فرانسوی بود که احیاگر معماری سبک گوتیک نیز می‌باشد. تعریف سبک از دستاوردهای وی می‌باشد. لودوک به «مرمت سبکی» یعنی یافتن روح و خصوصیات اثر هنری معتقد است. دستورالعمل های لودوک در زمینه باز زنده سازی بناهای تاریخی به این شکل می‌باشد:

• وحدت، خلوص و یکپارچه بودن در بنا باید رعایت شود.
• در صورت تخریب بنا توسط عوامل طبیعی، مرمتگر باید بنا را به شکل اولیه خود بازسازی کند.
• در صورت دخالت در کالبد بنا، مرمتگر و یا معمار باید خود را به جای سازنده اصلی اثر بگذارد و اصالت را در توجه قرار دهد.

لودوک در مورد بناهای تاریخی یونان می نویسد:

بناهایی که روی تخته سنگ‌ها ساخته شده است و عوامل اصلی سازه عبارتند از پایه سنگی و تیر افقی روی پایه و یا ستون. در این بناها از طاق استفاده نمی شود تا سازه مخفی نشود. ساختمان و اسکلت هر اثر رابطه مستقیم با فرم آن دارد.

جان راسکین (1819 - 1900)

یکی از تاثیرگزارترین و مهمترین نظریه‌پردازان انگلیسی در باب هنر و مرمت است. نظریات او تاثیر به سزایی بر روی هنرمندانی همچون موریس، کاندیسکی، رایت و... گذاشته است. اولین اصل مهم در نظریات جان راسکین کمترین دخالت ممکن در بناهای تاریخی به خاطر حفظ ارزش‌های موجود در بناها و محوطه‌های تاریخی است. در عقاید او طبیعت‌گرایی و اصل‌گرایی مشاهده می شود و در نوشته‌های او در کتاب‌هایش به جمله زیر برمی‌خوریم:

ما حق قانونی دست بردن در آثار هنری را نداریم، مردگان مالک اصلی این بناها هستند و باید مالک حق خود باشند و ما حق از بین بردن آثار آن ها را نداریم. مگر نه اینکه ما حقوق خود را از تصرف دیگران حفظ می نماییم. پس همین مسولیت را در مورد حقوق و آثار دیگران نیز باید احساس نماییم.

با توجه به آن چه درباره جان راسکین گفته شد او مرمت را  وسیله‌ای برای توجه، نگهداری و حفظ آثار هنری دانسته است و نه دخالت های بی‌جا و نامناسب تحت عنوان مرمت. از اصول جان راسکین به موارد زیر می‌توان اشاره کرد.

• اصل و اعتبار: آثار گذشتگان تنها برای یک نسل نبوده و مبتنی بر اصل جاودانگی است. ولی انسان معاصر به تنها چیزی که نمی اندیشد اصالت و جاودانگی است. همچنین ساخت بناها با عناصری که استحکام کمتری دارد، مانند خشت، دارای ارزش بیشتری می‌باشند، زیرا در معرض آسیب جدی‌تری هستند، نسبت به بناهایی که از جنس سنگ و آجر هستند و دارای مقاومت و ماندگاری بیشتر هستند.
• عدم دخالت: آن چه در طول تاریخ ساخته شده است، میراثی است که از گذشتگان به ما به ارث رسیده است و این وظیفه ماست که آن را به آیندگان تحویل دهیم. هر نسلی فقط نسبت به آن چه در دوره تاریخ خود ساخته می‌شود حق اظهار نظر دارد.
• مرمت آیینی: مرمتی که همیشه انجام می‌شود و همواره زنده است.

کامیلو بو یی تو (1836 - 1914)

کامیلو بو یی تو ایتالیایی بیشتر به عنوان شخصیت فرهنگی و هنری شناخته می شود. وی به روح بخشیدن و بازگرداندن فعالیت به بناهای تاریخی علاقه داشت. از نظر وی بناهای تاریخی همیشه باید زنده و فعال باشد و می توان او را اولین نظریه پرداز و پایه گذار مرمت شهری دانست. تفکر وی در زمینه باز زنده سازی به شکل گیری اولین منشور معماری تبدیل شد. او از اولین نظریه‌پردازان بود که تفکر جدید مرمت شهری را در قرن 20 پایه گذاری کرد. با توجه به نظریات مرمتی کامیلو می‌توان دریافت که، هدف از مداخله در بناها و مجموعه‌های تاریخی بهبود کارکرد کالبدی بناها است. کنگره آتن که در سال 1931 تبدیل به اولین بیانه جهانی مرمت شد، تحت تاثیر تفکرات کامیلو بوده است.

کامیلو سیت (1843 - 1903)

کامیلو سیت اتریشی یکی از معماران و مورخان هنر بود. یکی از دستاورد های وی در زمینه معماری و شهرسازی تدوین آیین نامه شهرسازی در اروپا بود که تاثیر زیادی در زمینه شهرسازی و معماری داشت. در کتاب خود فضاهای شهری را یکی از دغدغه های خود نام برد. وی به زیبایی هایی که در معماری شهری قرون وسطی و رنسانس بود توجه ویژه ای داشت و این امر باعث توجه وی به بافت تاریخی شد. برای شناخت تفکر وی بهتر است که به محیط فرهنگی و روابط وقایع تاریخی در رابط با تجارب شهرسازی در شرایط تحول آن دوره اروپا جستجو کرد. تفکرات مرمتی وی را می توان در این موارد خلاصه کرد.

• ارزش هر بنا به محیط آن بستگی دارد.
• ارزش هر بنا با بناهای اطراف آن تعریف می شود.
• میادین و فضاهای عمومی شهرهای قدیمی یکی از ویژگی مهم هر بافت به حساب می آیند.

لوکا بلترامی (1854 - 1933)

«مرمت تاریخی» روش پیشنهادی لوکا بلترامی ایتالیایی بود که در این روش اسناد، مدارک و شواهد تاریخی به منظور برگشت دادن شکل بنا به صورت اولیه آن، بعد از تخریب بناها در اثر جنگ، زلزله و پس از گذشت زمان و تاثیرهای ناشی از فرسودگی در بنا و... مبدا بررسی و یکی از شرایط اتخاذ هر تصمیم به شمار می‌آید. شکل‌گیری مجدد بنا نیز به طور دقیق با پیروی از نقشه‌های به دست آمده باید بازسازی و مرمت شود، یعنی برابر با شکل و ترکیب اولیه بنا.

یکی از کارهایی که وی در زمینه مرمت انجام داد روش مرمت تاریخی و اهمیت به موجودیت مدارک جهت مداخله در بناها تاریخی بود.

اگر فقط بخواهیم وی را توسعه دهنده تفکر در ترویج مرمت و اصالت گرایی به بناهای مرمتی بدانیم، کمی ناقص و اغراق آمیز است. زیرا که نمی‌توان منکر تخریب نقاط حساس شهر توسط لوکا بلترامی، برای به وجود آوردن میدان دید و جلوه بیشتر نماها در بناهای مهم‌تر شد که این کار وی باعث بروز انتقادات و مخالفت‌های بسیاری شد.

گستاو جوانونی (1873 - 1947)

گستاو جوانونی ایتالیایی در سال 1925 ریاست کمیته حفظ آثار هنری و باستانی ایتالیا را به عهده داشت. در این دوره دستورات و قوانینی را در حوزه مرمت تدوین نمود که بعدها در کنفرانس آتن تصویب و در دنیا منتشر گردید. با توجه به نظریات جوانونی نباید در کنار یک بنای تاریخی یک ساختمان مدرن بسازیم، زیرا با این کار به اصالت بنا خیانت کرده ایم.

پنج اصل مهم و کاربردی جوانونی عبارتند از:

1. محکم‌کاری
2. دوباره چینی یا آناستیلوز
3. آزاد سازی
4. تکمیل کردن
5. نوآوری

چزاره براندی (1906 - 1988)

چرازه براندی مرمت‌گر و معمار و توریستن معروف ایتالیایی است. که نظریات وی را در کتاب‌هایی با نام‌های، تیوری مرمت 1963، ساختمان و معماری 1957، بودامی خنده 1973 و تیوری عمومی انقاد 1974 می‌توان جستجو کرد. وی اعتقاد داشت که مرمت باید قابل برگشت باشد و به حفظ حریم (حرمت) بناهای تاریخی و محوطه اصرار زیادی داشت. سرچشمه افکار براندی را می توان در هایدگر و آلویس ریگل جستجو کرد. او یکی از نظریه پردازانی است که اندیشه‌های وی به صورت مستقیم در امر مرمت به کار برده شده است و تاثیر به سزایی در مرمت مدرن داشته است.

کلام آخر

نظریه پردازان در این دوره بسیار حایز اهمیت هستند زیرا که با تفکرات جامعه قبلی خود به مبارزه پرداخته و نظریات جدیدی را در ذهن و تفکر هنرمندان جامعه خود جای داده اند. البته تعداد نظریه پردازان در حوزه مرمت زیاد است ولی می توان از افرادی که در این مقاله به آن ها اشاره شد به عنوان تاثیرگذارترین ها یاد کرد.

نظریه پردازان مرمت نظریه پردازان مرمت 2019-08-18 15:15:02+3:30 2023-01-16 12:33:10+3:30 نظریات مختلف در باب مرمت را باید در نیمه دوم قرن هجدهم میلادی جستجو کرد. زمانی که اولین سنگ بنای دانش و نقد معماری با هم کار گذاشته شدند. بحث و انتقاد درباره سبک‌ها و معیارهای هنری با استفاده از تحرک اجتماعی و اندیشمندان، هر روز بیشتر گسترش می‌یافت. در این دوره، نوشته‌ها و بررسی‌های تحلیلی روی بناهای کلاسیک بیشتر می شد. جان راسکین, راسکین, اوژن ویولت لودوک, لودوک, یوهان یواخیم وینکلمن, یوهان وینکلمن, وینکلمن, لوکا بلترامی, بلترامی, کامیلو سیت, کامیلو سیته, کامیلو بویی, نظریه پردازان مرمت, نظریه های مرمت, تاریخچه مرمت, اهمیت مرمت, مرمت و بازسازی, مرمت و بازسازی بناهای تاریخی, مرمت و بهسازی, مرمت و احیا, مرمت و احیای ابنیه, مرمت جهان, تاریخچه مرمت جهان, تاریخچه مرمت در جهان, مرمت و نوسازی, مرمت خانه های قدیمی, مرمت آثار تاریخی, مرمت بناهای تاریخی, پریسا همایونی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10210 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com