موقعیت جغرافیایی مسجد جامع فرومد

مسجد جامع فرومد در استان سمنان، شهرستان میامی، دهستان فرومد، روستای فرومد واقع شده است.

سیر تاریخی و فرهنگی مسجد جامع فرومد

دهستان فرومد در منتهی‌الیه شرقی استان سمنان و در نزدیکی استان خراسان رضوی واقع شده و یکی از روستاهای هدف گردشگری استان سمنان و شهرستان میامی محسوب می‌­شود. این دهستان در 20 کیلومتری شمال کاهک و داورزن قرار دارد و از آثار ارزشمند تاریخی متعددی برخوردار بوده که بر اهمیت این منطقه در قرون گذشته دلالت دارد. در دوره‌ی مغول فرومد مرکز ناحیه‌ی جوین از توابع خراسان و مبدا حرکت آزادی‌خواهانه‌ی قیام سربداران بوده است. یکی از آثار تاریخی بسیار ارزشمند به جا مانده از آن دوران، مسجد جامع فرومد است.

مسجد جامع فرومد با قدمت 900 ساله‌ی خود یکی از کهن­‌ترین بناهای تاریخی استان سمنان است که از لحاظ معماری دارای ارزش هنری بسیار است. این مسجد که ظاهرا بر روی آتشکده‌­ای قدیمی احداث شده، نقش­‌ها، گچ­بری­‌ها و کاشی­‌کاری‌­های کم­‌نظیری از قرن چهارم تا قرن هفتم هجری قمری را در خود جای داده است و از تزئینات منحصربه‌فرد گچی و آجری با تلفیق کاشی­‌های فیروزه­‌ای برخوردار است. این مسجد دارای کتیبه یا مستند تاریخی دیگری که بانی یا سال ساخت آن به صورت دقیق مشخص شود نیست. اما با توجه به ایوان­‌های مرتفع و عدم وجود مناره که از ویژگی­‌های سبک معماری خراسانی است، هم‌چنین مقایسه‌ی شیوه‌ی معماری آن با معماری سایر مساجد از جمله مسجد جامع تون، بنای آن را به اوایل قرن هفتم هجری قمری و دوره‌ی خوارزمشاهیان نسبت می­‌دهند و با همین عنوان نیز در 20 خرداد 1321 خورشیدی با شماره‌ی 345 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. هر چند گچ­‌بری‌­هایی مربوط به قرون اولیه‌ی اسلامی و دوره­‌های سلجوقی و ایلخانی نیز در آن دیده می‌­شود. تزئینات اولیه‌ی بنا که در زیر لایه­‌ای از آجرکاری دوره‌ی ایلخانی قرار دارد به همراه ساختار یکپارچه‌ی زبره و نما، تاریخ ساخت مسجد را حداقل به دوره‌ی سلجوقی می‌­رساند.

بنای این مسجد به عنوان نخستین بنای تاریخی استان سمنان، پیش از اجرای طرح‌‌های مرمت و احیا، مورد لیزر اسکن سه‌‌بعدی و مستندسازی قرار گرفته است. علاوه بر جداره‌‌سازی داخلی مسجد، اجرای کاه‌‌گل، بندکشی، اجرای رخ‌‌بام آجری، سامان‌‌دهی محوطه‌ی غربی شامل برداشت نخاله‌‌ها و آوارها و تسطیح محوطه، شیب‌‌بندی و هدایت آب‌‌های سطحی که در مراحل قبلی مرمت انجام گرفته به تازگی نیز اجرای سامان‌‌دهی حریم درجه‌ی یک این بنا شامل اجرای کف فرش سنگی، آب‌راه، دفع و اصلاح شیب معبر مجاور و اصلاح ناودان‌‌ها در دستور کار قرار گرفته است.

معماری مسجد جامع فرومد

مسجد جامع فرومد در مساحتی به وسعت 820 مترمربع و به صورت دو ایوانی ساخته شده است. بنای مسجد از دو ایوان شمالی و جنوبی، دو ایوانچه در دو طرف ایوان‌‌ها، یک شبستان در ضلع شرقی ایوان جنوبی و احتمالا شبستانی به قرینه‌ی آن در ضلع غربی تشکیل شده است. هم‌چنین دو رشته رواق در دو طرف صحن و یک اتاق گنبددار چهارگوش در ضلع غربی ایوان شمالی قرار گرفته‌‌اند. شبستان غربی کاملا تخریب شده اما برخی تزئینات آن در بقایای به جا مانده کاملا مشهود است. این مسجد گنبدی بزرگ داشته که حدود 100 سال پیش فرو ریخته است.

در این مسجد صحن میانی به عنوان عنصر اصلی فضاساز و سایر بخش‌­ها در پیرامون آن طراحی شده است. ورودی مسجد، در ضلع شمالی بنا قرار گرفته و مزین به تزئینات غنی و زیبای آجرکاری، گچبری و چند کتیبه است. این سردر به‌صورت ایوانی با قوس شکسته است که در حاشیه‌ی داخلی آن، دو ستون‌نمای آجری اجرا شده است. این ستون‌‌ها در پایین، روی سکوی طرفین سردر قرار گرفته و در بالا به سرستونی مکعب‌شکل پایان می‌‌پذیرد. در طرفین این ستون‌نماها نیز تزئینات آجرتراش به شکل هشت ضلعی منتظم است که در فضای خالی داخل شعاع‌‌های آن‌ها سفال مهری با نقش گیاهی قرار گرفته‌‌اند و گچبری‌‌هایی با نقوش هندسی وجود داشته که بخش اعظم آن از بین رفته است. دیواره‌‌های داخلی سردر با تزئینات گچبری به شکل مربع‌‌های کوچک و پوشش طاقی سردر با گچبری و مقرنس تزئین شده است.

در پاکار طاق سردر، کتیبه‌‌ای سرتاسری به خط نسخ و در زمینه‌ی تزئینی گچبری شده است که مضمون آیات قرانی آن به شدت آسیب دیده است. در انتهای سردر ورودی درگاه کوتاهی به ارتفاع 1/5 متر قرار دارد. پس از سردر، دالانی به عرض حدود 2/5 متر و طول 6 متر قرار دارد که از طریق آن به صحن و شبستان جانبی می‌‌توان راه یافت. قنات بازار و وجود دو راه آب در دیواره‌‌های غربی و شرقی نشان می‌‌دهد که در این بخش وضوخانه‌ نیز بوده است. در حال حاضر، پوششی از یک طاق خشتی، که بخش زیادی از آن فرو ریخته است، فضا را پوشانده است. صحن مسجد به شکل مربع مستطیل، در جنوب و شمال با دو ایوان بزرگ و در غرب و شرق با بقایای رواق‌‌های جانبی محدود می‌‌شود. ایوان بزرگ و جنوبی مسجد به عرض 6/62 و طول 11/25 متر، از ایوان مقابل بزرگ‌تر و مرتفع‌‌تر است.

در شرق و غرب صحن بنا، بقایای رواق‌‌هایی را می‌‌بینیم که باز هم با نقوش گیاهی و اسلیمی تزیین شده‌‌اند. در دو سمت ایوان‌‌های جنوبی و شمالی بر پیشانی ایوانچه‌‌ها و پایه‌‌های ایوان‌‌ها شکل‌‌هایی دوازده‌وجهی شبیه خورشید طراحی شده است. در انتهای ایوان جنوبی و در رواق دوم شرقی ایوان، دو محراب با نقش و نگار بسیار ساخته شده که داخل نیم‌گنبد آن، طرح­‌هایی اسلیمی با ویژگی‌­های دوره‌ی ایلخانی به چشم­ می‌خورد. در بدنه‌‌های داخلی و جداره‌‌‌های خارجی ایوان جنوبی، لایه‌‌‌های تزئینی متعددی وجود دارد که از تغییر و تحول در ساختار معماری بنای سلجوقی اولیه تا دوره‌ی متاخر ایلخانی دلالت دارد. این تغییرات، یا به دلیل بلایای طبیعی نظیر زلزله یا به سبب تکمیل و اضافه کردن قسمت‌‌های جدید به بنا صورت گرفته است. کتیبه‌ی موجود در بالای محراب ایلخانی ایوان جنوبی، شخصی به نام «علی ابن محمد المحمود الجامی الشهرستانی» را به عنوان سازنده‌ی ایوان جنوبی و تزئینات آن معرفی می‌­نماید.

پیشنهاد برای دیدن مسجد جامع فرومد

روستای فرومد که در گذشته در امتداد جاده‌ی ابریشم قرار داشته و امروز در مسیر مواصلاتی شاهرود-سبزوار واقع است، میراث ارزشمندی از تاریخ گذشته‌ی کشور را در خود جای داده که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است. مسجد جامع و پر نقش و نگار فرومد که تزئینات آن هر بیننده‌ای را مجذوب هنر معماری اصیل ایرانی می­‌نماید در امتداد جاده‌ی اصلی روستا و در نزدیکی آرامگاه ابن یمین طغرایی واقع شده است و ابهت و عظمت بنای آن شاهدی بر قدمت این منطقه تاریخی است. هر چند بخش‌هایی از این مسجد تخریب شده اما هنوز از ارزش تاریخی بسیار برخوردار است و دیدن آن به همراه بازدید از سایر اماکن تاریخی فرومد از جمله آرامگاه ابن یمین، سد خاکی و آرامگاه شیخ حسن جوری، زیارتگاه امامزاده سید احمد، کاروانسرای شاه عباسی، تپه‌ی شهرستان، چنارهای 500 ساله، آسیاب قدیمی و حسینیه‌ی روستا و... به گردشگران توصیه می‌­شود.

مسجد جامع فرومد مسجد جامع فرومد 2022-11-12 14:50:25+3:30 2024-06-08 21:41:21+3:30 مسجد جامع فرومد با قدمت 900 ساله‌ی خود یکی از کهن­‌ترین بناهای تاریخی استان سمنان است که از لحاظ معماری دارای ارزش هنری بسیار است. این مسجد که ظاهرا بر روی آتشکده‌­ای قدیمی احداث شده، نقش­‌ها، گچ­بری­‌ها و کاشی­‌کاری‌­های کم­‌نظیری از قرن چهارم تا قرن هفتم هجری قمری را در خود جای داده است و از تزئینات منحصربه‌فرد گچی و آجری با تلفیق کاشی­‌های فیروزه­‌ای برخوردار است. مهری زاغی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10398 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com مسجد جامع فرومد مسجد جامع فرومد مسجد جامع فرومد با قدمت 900 ساله‌ی خود یکی از کهن­‌ترین بناهای تاریخی استان سمنان است که از لحاظ معماری دارای ارزش هنری بسیار است. این مسجد که ظاهرا بر روی آتشکده‌­ای قدیمی احداث شده، نقش­‌ها، گچ­بری­‌ها و کاشی­‌کاری‌­های کم­‌نظیری از قرن چهارم تا قرن هفتم هجری قمری را در خود جای داده است و از تزئینات منحصربه‌فرد گچی و آجری با تلفیق کاشی­‌های فیروزه­‌ای برخوردار است. استان سمنان- میامی- روستای فرومد +98 استان سمنان- میامی- روستای فرومد استان سمنان- میامی- روستای فرومد IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل مسجد جامع فرومد مسجد جامع فرومد مسجد جامع فرومد با قدمت 900 ساله‌ی خود یکی از کهن­‌ترین بناهای تاریخی استان سمنان است که از لحاظ معماری دارای ارزش هنری بسیار است. این مسجد که ظاهرا بر روی آتشکده‌­ای قدیمی احداث شده، نقش­‌ها، گچ­بری­‌ها و کاشی­‌کاری‌­های کم­‌نظیری از قرن چهارم تا قرن هفتم هجری قمری را در خود جای داده است و از تزئینات منحصربه‌فرد گچی و آجری با تلفیق کاشی­‌های فیروزه­‌ای برخوردار است. استان سمنان- میامی- روستای فرومد +98 استان سمنان- میامی- روستای فرومد استان سمنان- میامی- روستای فرومد IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل Adults Persian English.

مسجد جامع فرومد

مسجد جامع فرومد با قدمت 900 ساله‌ی خود یکی از کهن­‌ترین بناهای تاریخی استان سمنان است که از لحاظ معماری دارای ارزش هنری بسیار است. این مسجد که ظاهرا بر روی آتشکده‌­ای قدیمی احداث شده، نقش­‌ها، گچ­بری­‌ها و کاشی­‌کاری‌­های کم­‌نظیری از قرن چهارم تا قرن هفتم هجری قمری را در خود جای داده است و از تزئینات منحصربه‌فرد گچی و آجری با تلفیق کاشی­‌های فیروزه­‌ای برخوردار است. استان سمنان- میامی- روستای فرومد +98 استان سمنان- میامی- روستای فرومد استان سمنان- میامی- روستای فرومد IR unknown

مکان‌های نزدیک

نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل

مکان     کارگاه صنایع دستی     غذا و خوردنی     محتوای فعلی     خدمات شهری     شما اینجا هستید     محل اقامت در خدمات سلامت و زیبایی     محل مرکز سلامت و زیبایی در خدمات سلامت و زیبایی     مرکز سلامت و زیبایی