روستای قلعه بالا نگین سبز توران شاهرود

افزودن دیدگاه

13 دقیقه

مناسب برای

مدت زمان بازدید
2 تا 4 ساعت

بهترین فصل

استان سمنان- شاهرود- بیارجمند

بازدید دارد

موقعیت جغرافیایی روستای قلعه بالا

قلعه بالا، روستایی کویری است که در 24 کیلومتری شهر بیارجمند و در 140 کیلومتری جنوب شهر شاهرود، استان سمنان واقع شده است. این روستا از سطح دریا 1250 متر ارتفاع دارد.

سیر تاریخی و فرهنگی روستای قلعه بالا

قدمت این روستا بر اساس منابع تاریخی به قرن چهارم هجری برمی‌گردد. اولین بار در کتاب محمد بن احمد شمس‌الدین المقدسی از آن نام برده شده است. در این کتاب قلعه بالا، روستایی با دژ، بارو و پر از مزارع و تاکستان معرفی‌شده است. علاوه بر این مردم روستا به پرورش دام مشغول بودند و از محصولاتی مانند روغن، لبنیات و گوشت دام‌ها استفاده می‌کردند. این روستا در کنار کویر بنا شده است و مانند اکثر روستاهای کویری ایران برای آب روستا از قنات استفاده می‌کردند.

همچنین در کتاب تاریخ قومس نوشته‌ی عبدالرفیع حقیقت در مورد این روستا صحبت شده است.

جهانگرد انگلیسی در کتاب سه سفرنامه درباره‌ی موقعیت جغرافیایی این روستا مطالبی ذکر کرده است. هم‌چنین طبق نقل‌قول‌های تاریخی روستای قلعه بالا دارای موقعیت سیاسی ویژه‌ای در دوره‌ی قاجار بوده و خوانین محلی مستقر در روستای قلعه بالا بر تمامی منطقه‌ی بیارجمند احاطه داشته‌اند. بناها و آثار باقیمانده از آن دوران گواه این واقعیت است. متاسفانه فقط خرابه‌هایی از بناهای تاریخی آن دوره به چشم می‌خورد.

روستای قلعه بالا بر اساس سرشماری که در سال 1375 انجام شده، 594 نفر جمعیت داشته که متاسفانه به دلیل مهاجرت به شهر این عدد تا سال 1395 به 412 نفر کاهش یافته است. روستا شامل دو گروه بزرگ خویشاوندی و هم‌خون کیقبادی‌ها (که به‌زعم اهالی روستا، عرب‌اند) و عجمی‌ها هستند.

روستای تاریخی قلعه بالا به دلیل این‌که در ارتفاع بالاتری از روستاهای اطراف قرار گرفته است. به‌طور کامل بر دشت بیارجمند اشراف دارد و از این جهت به نگین سبز توران مشهور است.

صنایع‌دستی این روستا عمدتا قالی‌هایی است که توسط بانوان هنرمند این روستا بافته می‌شود. تانه‌بافی یکی از بافتنی‌های است که در این روستا بافته می‌شود و مختص آن است. دوخت انواع لباس‌های محلی و سوزن‌دوزی از دیگر صنایع‌دستی این روستای زیباست. بیش‌تر مردم روستا پایبند به آداب‌ورسوم هستند و لباس محلی بر تن دارند.

در روستای قلعه بالا به فن پارچه‌بافی، تانه‌بافی می‌گویند و به‌تناسب آن به دستگاهی که با آن تانه بافته می‌شود، دار می‌گویند. دار تانه معمولا فاقد چارچوب است و بیش‌تر اجزای آن با تسمه و طناب به هم متصل می‌شوند و دار نیز با دو طناب از سقف آویخته می‌شود. پارچه به فرم متعارف تار و پودی ساده بافته می‌شود و به تناسب این فرم بافت، طرح پارچه مجموعه‌ای از نوارهای عمودی و افقی است که با به کار بردن رنگ‌های متفاوت به آن‌ها تنوع می‌بخشند.

پارچه‌ای که بافته می‌شود به تناسب جنس نخ به‌کار رفته در آن مصارف گوناگونی دارد. از پارچه‌ای که با نخ معمولی بافته می‌شود برای دوختن لباس، کیسه و دستمال استفاده می‌کنند و پارچه‌ای که با نخ کرک‌دار بافته می‌شود برای حوله مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوع مرغوب که با نخ ابریشمی بافته می‌شود و مورد اصلی استفاده از آن در دوختن لباس‌های مجلسی است.

مردم روستا هم‌چنین به پرورش کرم ابریشم، تولید محصولات کشاورزی و دام‌پروری مشغول هستند. از محصولات کشاورزی روستای قلعه بالا می‌توان زردآلو، گندم، جو، انگور، انار، گردو و...، از تولیدات دامی نیز گوشت، شیر و محصولات لبنی را می‌توان نام برد. از دیگر خوراکی‌های روستا می‌توان تخمه‌ی آفتابگردان، فلفل، زیره‌ی سبز، کنجد، گیاهان دارویی و... را نام برد.

یکی از جذابیت‌های این روستا، نغمه‌ها و سرودهای خاصی است که مردم آن در مراسم‌ها و مناسبت‌های مختلف مانند جشن عروسی و جشن‌های محلی دیگر می‌خوانند که گوش هر شنونده‌ای را نوازش می‌دهد.

الک‌دولک (چوکالسو بازو) و هفت‌سنگ از بازی‌های مهیج رایج در میان مردم این روستاست.

معماری روستای قلعه بالا

این روستا به دلیل این‌که در منطقه‌ی کوهپایه‌ای واقع شده، همانند روستای زیبای ماسوله در استان گیلان دارای معماری پلکانی است. به این صورت که سقف خانه‌هایی که در ارتفاع پایین‌تر ساخته‌شده‌اند، حیاط خانه‌هایی هستند که در ارتفاعی کمی بالاتر از آن‌ها قرار دارند. روستای قلعه بالا نسبت به شهر تاریخی ماسوله کمتر شناخته‌شده است و بافت قدیمی خود را حفظ کرده است، شلوغی و سروصدای کمتری نسبت به این شهر دارد. وجه تمایز این روستا با روستاهای پلکانی دیگر این است که در ساخت خانه‌ها از مصالح بومی استفاده شده است.

پیشنهاد برای دیدن روستای قلعه بالا

روستای قلعه بالا یکی از روستاهای زیبای ایران است که دیدنش خالی از لطف نیست. با سفر به این روستا می‌توانید با آداب، رسوم و فرهنگ مردم این ناحیه آشنا شوید. این روستا اقامتگاه‌های بومگردی بسیاری مانند قلعه‌ی مهر توران، بی‌بی زهرا، قلعه‌ی عمو حسین، توران گشت، قلعه‌ی امیرخان و... دارد و می‌توانید با خیال راحت شب را در آن‌جا سپری کنید. در شب‌های صاف و آفتابی تماشای آسمان پرستاره‌ی کویر را از دست ندهید، ستاره‌ها همانند چراغی آسمان کویر را نورباران کرده‌اند. در کنار دیگر خوراکی‌های خوشمزه‌ی روستا، از غذاهای محلی مانند آش‌ترش، ماست جوش، قوروتی (کشک بادمجان) و... غافل نشوید.

در هنگام سفر به روستای قلعه بالا و مناطق اطراف دوربین عکاسی به همراه داشته باشید. ساعاتی به پیاده‌روی مشغول شوید و از مناظر زیبای اطراف عکس یادگاری ثبت کنید. در هنگام برگشت به شهر و دیارتان عکس‌ها را به عزیزانتان نشان بدهید و تجربه‌ی سفرتان را با آن‌ها به اشتراک بگذارید.

اواخر زمستان تا اوایل بهار و فصل پاییز بهترین زمان برای سفر به این روستاست، به دلیل این‌که این روستا در منطقه‌ی کویری واقع شده در بقیه‌ی ماه‌های سال هوا گرم است، در این ماه‌ها سفر به این روستا توصیه نمی‌شود.

اگر می‌خواهید از هر لحاظ از سفر خود لذت ببرید، بهتر است در خلال جشنواره‌های گردشگری که در ماه‌های اردیبهشت و آبان در این منطقه برگزار می‌شود به این منطقه سر بزنید.

گروه‌های مختلف برای پرپایی گروه‌های موسیقی آیینی و رصد آسمان شب در این منطقه حضور دارند. در این جشنواره‌ها می‌توانید همراه آن‌ها به گشت‌وگذار در روستا بپردازید و سپس با همراهی آن‌ها به روستاهای هم‌جوار مثل گیور و دزیان نیز بروید. مردم مهربان و خونگرم این روستاها با آتش اسفند، خواندن اشعار سنتی، شربت انگور و نان پیازی از شما استقبال خواهند کرد. جشن سفر به توران و جشنواره‌ی سفر به زیستگاه زاغ بور در آبان ماه برگزار می‌شود.

با خرید محصولات روستا از اقتصاد آن حمایت کنید. با این کار از مهاجرت افراد روستا به شهر جلوگیری می‌شود.

ذخیره‌گاه زیست‌کره توران و پارک ملی توران که در نزدیکی این روستا قرار دارد از مهم‌ترین مناطق گردشگری این منطقه محسوب می‌شود که امروزه باعث شده گردشگران زیادی هم از پارک ملی و هم از روستا دیدن کنند. این روستای پلکانی زیبا به‌عنوان دروازه ورود به پارک ملی توران در بین گردشگران معروف است.

غار ملحدو نیز در حوالی ارتفاعات جنوب این روستا قرار دارد، برای افراد علاقه‌مند به کوه‌نوردی و غارنوردی مکان مناسبی است.

آدرس روستای قلعه بالا: استان سمنان- شاهرود- بیارجمند

کلمات کلیدی: روستای قلعه بالا، روستای قلعه بالا شاهرود، قلعه بالا، روستای قلعه بالا بیارجمند،

مکان‌های نزدیک

نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل

مکان

کارگاه صنایع دستی

غذا و خوردنی

محتوای فعلی

خدمات شهری

شما اینجا هستید

محل اقامت در خدمات سلامت و زیبایی

محل مرکز سلامت و زیبایی در خدمات سلامت و زیبایی

مرکز سلامت و زیبایی

فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 2)

فرهنگ غذایی خراسان، یزد، سمنان، کرمان و سیستان و بلوچستان

2670

دیدگاه‌ها

هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!

افزودن دیدگاه

English

بخش‌های مهم

راهنما و قوانین درباره ما شبکه‌های اجتماعی ما تماس با ما

یلدامدتور

یلدامدتور در حال حاضر تنها وب‌سایت داخلی است که تصمیم دارد به آرشیو خدمات سلامت و زیبایی ایران با رویکرد گردشگری تبدیل شود. کاربران می‌توانند با استفاده از یلدامدتور خدمات سلامت و زیبایی مورد نظر خود را جستجو کرده و آن‌ها را با هم مقایسه کنند. سپس با تماس مستقیم با مرکز ارایه‌دهنده خدمات سلامت و زیبایی، مشاوره‌های لازم جهت گرفتن خدمات را دریافت کنند. در کنار آن می‌توانند ببینند که در هر شهر، علاوه بر دریافت خدمات سلامت و زیبایی، از چه پتانسیل‌های گردشگری نیز بهره‌مند می‌شوند.

تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.

هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.