نام های دیگر مکان

• پارک توران
• پارک ملی خارتوران
• پارک ملی توران
• منطقه حفاظت شده خارتوران
• منطقه حفاظت شده توران

موقعیت جغرافیایی ذخیره گاه زیست کره توران

ذخیره‌گاه زیست‌کره‌ی توران در ضلع جنوبی جاد‌ه‌ی تهران-مشهد، حدفاصل خروجی جاد‌ه‌ی بیارجمند تا صدرآباد، شمال شرقی دشت کویر، غرب منطقه‌ی خارتوران و شرق منطقه‌ی طرود قرار د‌ارد. این منطقه در منتهی‌الیه شرق استان سمنان و در جنوب شرقی شهرستان شاهرود واقع‌شده است. قسمت کوچکی از بخش شرقی آن در سبزوار استان خراسان رضوی قرار گرفته‌ است.

منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی توران یا خارتوران دارای 1470640 هکتار مساحت است و به‌عنوان بزرگ‌ترین ذخیره‌گاه زیست‌کره‌ی ایران محسوب می‌شود. این منطقه سه محدوده‌ی حفاظت‌شده دارد که شامل 75 درصد منطقه‌ی حفاظت‌شده، 17 درصد پناهگاه حیات‌وحش و 8 درصد پارک ملی است. این ذخیره‌گاه به آفریقای ایران مشهور شده است و بعد از سرنگتی آفریقا؛ واقع در کشور تانزانیا، دومین منطقه‌ی زیست‌کره‌ی جهان محسوب می‌شود. هم‌چنین توران پس از پناهگاه حیات‌وحش نایبندان در طبس به‌عنوان دومین مجموعه‌ی حفاظت‌شده‌ی وسیع ایران شناخته‌شده است. پارک ملی و پناهگاه حیات‌وحش توران با وسعت 1000000 هکتار، به‌عنوان یکی از 13 ذخیره‌گاه زیست‌کره در ایران محسوب می‌شود. هم‌چنین پارک ملی و پناهگاه حیات‌وحش توران در فهرست یونسکو به ثبت جهانی رسیده است. این منطقه از 3 دشت بسیار وسیع تشکیل شده‌ است و در واقع مجموعه‌ای از 3 رشته‌کوه است که شامل قله‌ی 2281 متری شترکوه در غرب، 2265 متری قلعه‌بالا در شمال غرب و 2411 متری پیغمبر می‌شود.

این منطقه در سال 1351 هجری خورشیدی به‌عنوان منطقه‌ی حفاظت‌شده تحت مدیریت سازمان محیط زیست درآمد و در سال 1355 هجری خورشیدی قسمتی از آن به‌عنوان پناهگاه حیات‌وحش انتخاب گردید در همان سال مجموعه‌ی توران از طرف یونسکو عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره را نیز دریافت کرد؛ سپس در سال 1381 قسمت‌های مرکزی این مجموعه به پارک ملی ارتقا یافت.

پارک ملی سرنگتی در ناحیه‌ی سرنگتی در کشور تانزانیا واقع شده است. معروفیت این منطقه به خاطر مهاجرت سالانه‌ی بیش از یک و نیم میلیون گاو وحشی آفریقایی و دویست و پنجاه هزار گورخر در آن ‌است. این پارک اغلب به‌عنوان بهترین اندوخته‌ی طبیعی در قاره‌ی آفریقا شناخته می‌شود. علت آن به خاطر وسعتش و تعداد زیاد جانوران و درندگان در آن است. از مهم‌ترین جانداران این پارک می‌توان شیر، فیل آفریقایی، کرگدن سیاه، کفتار و... را نام برد.

خارتوران را می‌توان به‌عنوان منطقه‌ی زندگی یوزپلنگ ایرانی دانست. هم‌چنین علاوه بر یوزپلنگ ایرانی، این منطقه یکی از بهترین مکان‌ها برای دیدن گورخر ایرانی است. این روزها گورخر ایرانی تنها در خارتوران و منطقه‌ی حفاظت‌شده بهرام گور استان فارس دیده می‌شود. این در حالی است که در گذشته تقریبا در دو سوم خاک ایران و چند کشور همسایه، گورخر ایرانی زندگی می‌کرد.

منطقه‌ی توران د‌ارای آب‌وهوای خشک و نیمه‌خشک بود‌ه، در ناحیه‌ی فلا‌ت ایران-آناتولی واقع‌شده که یک منطقه با تنوع زیستی زیاد در اوراسیا است و از سوی سازمان بین‌المللی حفاظت (Conservation International) به‌عنوان یکی از مناطق حساس تنوع زیستی بین‌المللی شناخته‌شده است. این مناطق شامل کشورهای ایران، گرجستان، ترکیه، ارمنستان، عراق، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان است.

توران از نظر منطقه‌ی رویشی رستنی‌ها، در ناحیه‌ی ایران-تورانی قرار می‌گیرد. زیستگاه آن از نواحی پست با خاک‌های رسی-گچی-شنی-سنگی تا نواحی کوهستانی با ارتفاعی بیش از 2200 متر تشکیل گردید‌ه است.

ناحیه‌ی رویشی ایرانی-تورانی بخش وسیعی از ایران را دربرمی‌گیرد. این ناحیه برحسب ارتفاع از سطح دریا به دو بخش کوهستانی و دشتی تقسیم می‌شود. بخش دشتی دارای ارتفاع بین 800 تا 1500 متر است. متوسط بارندگی در این منطقه 250 میلی‌متر بوده، در حالی‌که در برخی نقاط حداکثر بارندگی 50 میلی‌متر گزارش شده است. متوسط دمای حداکثر گرم‌ترین ماه سال بین 30 تا 40 درجه‌ی سانتی‌گراد و متوسط دمای حداقل سردترین ماه سال تا 5 درجه‌ی سانتی‌گراد متغیر است. هر چند که شرایط جوی منطقه موجب پراکندگی و فاصله‌ی زیاد درختان شده اما به دلیل وسعت زیاد دارای گونه‌های گیاهی متنوع است به‌نحوی‌که 69 درصد فلور ایران در این ناحیه قرار گرفته است. از گونه‌های اصلی منطقه‌ی کوهستانی می‌توان بنه، بادام و ارس و گونه‌های اصلی منطقه‌ي جلگه‌ای گز، تاغ، قیچ و اسکنبیل را نام برد.

ارتفاعات مهم منطقه‌ی خارتوران عبارت‌اند از کوه­‌های ماجراد، سوخته‌کوه، کوه پیغمبران، کوه غریبه، پر و بال، الکم، تنگه تاریک و شوراب. هم‌چنین از شهرها و روستاهای مهم که بر ذخیره‌گاه زیست‌کره می‌توانند تاثیر بگذارد می‌توان به شهر بیارجمند که در 49 کیلومتری غرب منطقه واقع است و روستاهای قلعه بالا، رضاآباد، زمان‌آباد، ‌احمدآباد،‌ دستجرد،‌ عباس‌آباد و... اشاره نمود.

بیش از بیست چشمه در منطقه‌ی توران وجود دارند. رودخانه‌ی کال شور به‌عنوان مهم‌ترین رودخانه‌ی این منطقه است که در اکثر فصل‌های سال آب د‌ر آن جریان دارد و به خاطر وجود املاح بسیار زیاد نمک، غیرقابل‌شرب است. از چشمه‌های مهم این منطقه می‌توان چشمه‌ی عزیز، سی تل، چشمه‌ی ماجراد، لکم، تلخاب، پرو بال، پونیدر، افغانی‌ها، نیستانه، چشمه‌ی غریبه، چشمه‌ي پریه، ابوالیحیی، بغلو و... را نام برد.

به بعضی از دشت‌ها در این منطقه دَق یا دَغ می‌گویند. کلمه‌ی دق به معنای زمین خشک است که علف و گیاه در آن نمی‌روید. نام‌گذاری بیش‌تر این دق‌ها ریشه‌ی‌ تاریخی د‌ارد. دق‌های مهمی که د‌ر د‌اخل این منطقه قرار د‌ارند عبارت‌اند از: دق اسب انداز، دق بیارجمند و دق دوشاخ.

این منطقه از تنوع جانوری زیاد‌ی برخورد‌ار است. در منطقه‌ی توران 41 گونه پستاندار، 167 گونه پرنده، 42 گونه خزنده، 2 گونه دوزیست و 72 گونه مار زندگی می‌کنند. این منطقه میزبان یکی از نادرترین گونه‌های جانوری یعنی یوزپلنگ آسیایی است ‌که در حال حاضر تنها در مناطق خاصی از ایران به چشم می‌خورد. این‌گونه تحت حمایت صندوق تسهیلات جهانی محیط‌زیست (GEF) قرار د‌ارد. از گونه‌های جانوری شاخص دیگر این منطقه، گورخر ایرانی است.

در کل از جانوران این منطقه می‌توان به گورخر ایرانی (از آن‌جایی که در حال انقراض است توجهی ویژه‌ای به آن شده است)، یوزپلنگ آسیایی (احتمالا این منطقه بیش‌ترین یوزپلنگ را در بین مناطق ایران دارد)، کفتار، پلنگ، جبیر، غزال ایرانی (آهو)، کل، بز، میش، قوچ، کاراکال، جربیل، شغال زرد، گربه پالاس و... انواع پرندگان از قبیل عقاب طلایی، شاهین بحری، شاه بوف، انواع ‌سارگپه، باقرقره، سهره‌ی صورتی، سنگ‌چشم دم‌سرخ، د‌لیجه، حواصیل، دم‌جنبانک ابلق، هوبره و... اشاره کرد. هم‌چنین این منطقه از بهترین زیستگاه‌های زاغ بور که تنها پرنده‌ی بومی انحصاری ایران است که در کنار بوته‌های قیچ زندگی می‌کند، نیز به شمار می‌رود. انواع خزندگان مانند مار جعفری، آگاما، سوسمار، بزمجه، مار شاخد‌ار ایرانی، کفچه‌ مار، گرزه مار و از حشرات هم می‌توان به پروانه‌های ‌روز پرواز مهاجر از خانواد‌ه‌ی Papilionidae اشاره‌ کرد.

به دلیل این‌که این منطقه در دشت قرار گرفته تنوع پوشش گیاهی آن نسبت به تنوع جانوری آن کمتر است. از پوشش گیاهی آن می‌توان خارشتر، گون، قیچ، درمنه، تاغ، گز و کاروان کش را نام برد.

متاسفانه منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی خارتوران در اثر عوامل متعددی در معرض خطر قرار گرفته است. عواملی مانند:

• کاهش بارندگی و افزایش خشک‌سالی
•  چرای دام‌ها (به‌خصوص شتر)
•  عبور سگ‌های ولگرد
• عدم آموزش به بومیان و مردم محلی
•  شکار غیرمجاز افراد سودجو
• تصادفات جاده‌ای
• عدم تخصیص بودجه‌های زیست‌محیطی و...

مرکز علمی تحقیقاتی پارک ملی توران در سال 1389 آماده‌ی بهره‌برداری شد. این مرکز برای انجام تحقیقات و احیای جانوران در حال انقراض، به‌ویژه گورخر آسیایی و یوزپلنگ آسیایی تاسیس شده است. این مرکز شامل ساختمان نگهبانی، منبع آب 12 هزار لیتری، ایجاد 9 دهنه‌ی آبشخور و 5900 مربع حصار کشی است و برق موردنیاز آن از طریق انرژی خورشیدی تامین شده است.

پیشنهاد برای دیدن ذخیره گاه زیست کره توران

شاید شما هم از آن دسته از افرادی هستید که با تماشای حیات‌وحش به وجد می‌آیند. منطقه خارتوران مکان مناسبی است برای این‌که این تجربه‌ی لذت‌بخش را امتحان کنید.

برای بازدید از این منطقه نیاز به مجوز ورود دارید. برای گرفتن مجوز باید با یک محلی هماهنگی کنید. تا در زمان بازدید از این منطقه برایتان مشکلی ایجاد نشود.

به دلیل اینکه حیوانات وحشی در پارک حضور دارند. بسیار مراقب خود باشید تا باعث بروز مشکل برای شما و عزیزانتان نشود. سعی کنید به‌تنهایی به این منطقه سفر نکنید.

در این منطقه از ریختن زباله جدا خودداری کنید و با ریختن زباله‌ها محیط زندگی حیوانات را آلوده نکنید. از ایجاد سروصدا و خشونت نسبت به حیوانات بپرهیزید. همواره این نکته را در ذهن داشته باشید که شما وارد قلمروی حیوانات شده‌اید و آن‌ها از دیدن شما خوشحال نمی‌شوند، حتی باعث ترساندن آن‌ها می‌شوید.

می‌توانید ساعاتی به پیاده‌روی بپردازید و عکس‌های زیبا ثبت کنید. بهتر است لباس‌های همرنگ طبیعت منطقه بپوشید تا باعث جلب‌توجه حیوانات نشوید.

اگر علاقه داشتید که شب را در این منطقه به سر ببرید، می‌توانید به روستاهای رضاآباد یا قلعه بالا بروید و شب را در آن‌جا به استراحت بپردازید.

روستای تاریخی قلعه بالا خود نیز از جاهای دیدنی این منطقه است که در منطقه‌ی کوهپایه‌ای بنا شده و معماری روستا به شکل پلکانی و بسیار زیبا است. اما این روستا به علت این‌که آن‌چنان‌که باید شناخته‌شده نیست کاملا بافت قدیمی خود را حفظ کرده و خبری از هیاهو و شلوغی ماسوله‌ي گیلان در آن نیست.

روستای کویری رضاآباد نیز یکی دیگر از جاهای دیدنی منطقه است. شیوه‌ی ساخت روستای رضاآباد به‌شکلی است که نام ماسوله‌ی کویر را به آن داده‌اند. در این روستا خانه‌ها متمرکز ساخته‌شده‌اند و حیاط یکی از آن‌ها، بام خانه دیگر است. این روستا یکی از روستاهای عشایرنشین است. دیدن سیاه‌چادرها وزندگی عشایری خالی از لطف نیست. می‌توانید شب به نظاره‌ی آسمان پرستاره‌ی کویر بنشینید. از نان و غذاهای خوشمزه‌ی محلی روستای رضاآباد تهیه کنید و میل کنید. امکان شترسواری نیز در این منطقه وجود دارد. می‌توانید از افراد روستا پرس‌وجو کنید تا شما را راهنمایی کنند. از صنایع‌دستی و محصولات محلی روستا هم به‌عنوان سوغاتی برای خانواده و دوستانتان می‌توانید تهیه کنید. کویر دوشاخ عباس‌آباد و کویر مزینان از دیگر مناطق زیبا این روستاست که امکان رالی و موتورسواری بر روی تپه‌های ماسه‌ای وجود دارد. به این روستاها سفر کنید و لذت سفرتان را کامل کنید.

ذخیره گاه زیست کره توران - آفریقای ایران در دل شاهرود ذخیره گاه زیست کره توران - آفریقای ایران در دل شاهرود 2022-10-06 12:36:20+3:30 2024-06-08 21:41:21+3:30 منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی توران یا خارتوران دارای 1470640 هکتار مساحت است و به‌عنوان بزرگ‌ترین ذخیره‌گاه زیست‌کره‌ی ایران محسوب می‌شود. این منطقه سه محدوده‌ی حفاظت‌شده دارد که شامل 75 درصد منطقه‌ی حفاظت‌شده، 17 درصد پناهگاه حیات‌وحش و 8 درصد پارک ملی است. این ذخیره‌گاه به آفریقای ایران مشهور شده است و بعد از سرنگتی آفریقا؛ واقع در کشور تانزانیا، دومین منطقه‌ی زیست‌کره‌ی جهان محسوب می‌شود. ساره پزشک Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10391 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com ذخیره گاه زیست کره توران - آفریقای ایران در دل شاهرود ذخیره گاه زیست کره توران - آفریقای ایران در دل شاهرود منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی توران یا خارتوران دارای 1470640 هکتار مساحت است و به‌عنوان بزرگ‌ترین ذخیره‌گاه زیست‌کره‌ی ایران محسوب می‌شود. این منطقه سه محدوده‌ی حفاظت‌شده دارد که شامل 75 درصد منطقه‌ی حفاظت‌شده، 17 درصد پناهگاه حیات‌وحش و 8 درصد پارک ملی است. این ذخیره‌گاه به آفریقای ایران مشهور شده است و بعد از سرنگتی آفریقا؛ واقع در کشور تانزانیا، دومین منطقه‌ی زیست‌کره‌ی جهان محسوب می‌شود. استان سمنان- شاهرود- روستای قلعه بالا +98 استان سمنان- شاهرود- روستای قلعه بالا استان سمنان- شاهرود- روستای قلعه بالا IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل ذخیره گاه زیست کره توران - آفریقای ایران در دل شاهرود ذخیره گاه زیست کره توران - آفریقای ایران در دل شاهرود منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی توران یا خارتوران دارای 1470640 هکتار مساحت است و به‌عنوان بزرگ‌ترین ذخیره‌گاه زیست‌کره‌ی ایران محسوب می‌شود. این منطقه سه محدوده‌ی حفاظت‌شده دارد که شامل 75 درصد منطقه‌ی حفاظت‌شده، 17 درصد پناهگاه حیات‌وحش و 8 درصد پارک ملی است. این ذخیره‌گاه به آفریقای ایران مشهور شده است و بعد از سرنگتی آفریقا؛ واقع در کشور تانزانیا، دومین منطقه‌ی زیست‌کره‌ی جهان محسوب می‌شود. استان سمنان- شاهرود- روستای قلعه بالا +98 استان سمنان- شاهرود- روستای قلعه بالا استان سمنان- شاهرود- روستای قلعه بالا IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل Adults Persian English.

ذخیره گاه زیست کره توران - آفریقای ایران در دل شاهرود

منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی توران یا خارتوران دارای 1470640 هکتار مساحت است و به‌عنوان بزرگ‌ترین ذخیره‌گاه زیست‌کره‌ی ایران محسوب می‌شود. این منطقه سه محدوده‌ی حفاظت‌شده دارد که شامل 75 درصد منطقه‌ی حفاظت‌شده، 17 درصد پناهگاه حیات‌وحش و 8 درصد پارک ملی است. این ذخیره‌گاه به آفریقای ایران مشهور شده است و بعد از سرنگتی آفریقا؛ واقع در کشور تانزانیا، دومین منطقه‌ی زیست‌کره‌ی جهان محسوب می‌شود. استان سمنان- شاهرود- روستای قلعه بالا +98 استان سمنان- شاهرود- روستای قلعه بالا استان سمنان- شاهرود- روستای قلعه بالا IR unknown

مکان‌های نزدیک

نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل

مکان     کارگاه صنایع دستی     غذا و خوردنی     محتوای فعلی     خدمات شهری     شما اینجا هستید     محل اقامت در خدمات سلامت و زیبایی     محل مرکز سلامت و زیبایی در خدمات سلامت و زیبایی     مرکز سلامت و زیبایی