آرامگاه چهل دختران
نام های دیگر مکان
- برج چهل دختر
- برج چهل دختران
- مقبره چهل دختران
موقعیت جغرافیایی آرامگاه چهل دختران
شهرستان دامغان شهری تاریخی است که در شمال شرق ایران و در فاصلهی 118 کیلومتری استان سمنان واقع شده است. این شهر یکی از کهنترین و باستانیترین شهرهای ایران به شمار میآید. از جملهی اماکن مهم و دیدنی شهرستان دامغان که در زمرهی آثار تاریخی استان سمنان قرار میگیرد، آرامگاه چهل دختران میباشد که درست در مرکز شهر دامغان و پشت آرامگاه امامزاده سید جعفر (ع) و در نزدیکی جادهی دامغان به سمنان قرار گرفته است.
سیر تاریخی و فرهنگی آرامگاه چهل دختران
خانیکوف؛ دانشمند و جغرافیدان روسی، در یکی از کتابهایش برج چهل دختر دامغان را از آثار اوایل دوران حکومت سلجوقیان معرفی کرده و معتقد است که این برج در سال ۴۴۶ هجری قمری ساخته شده است.
مطمینا اسم چهل دختر یا چهل دختران مربوط به دورههای قبل از اسلام است و بعید به نظر نمیرسد که این ساختمان نیز مانند ساختمان چهل دختر سمنان از خشت خام ساخته شده باشد، چون به مرور زمان قسمتی از آن که فرو ریخته، در قرن چهارم یا پنجم به دستور ابوشجاع که هویتی نامعلوم دارد، مجددا با در نظر داشتن طرح سابق آن، منتهی با آجر و سقف مخروطی شکل بنا گردیده است. این بنای زیبا در تاریخ 15 دی 1310 خورشیدی با شماره 82 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
معماری آرامگاه چهل دختران
محیط بیرونی این بنا 32 متر است. اگرچه از نظر مساحت برج کوچکی به حساب میآید اما چیزی که باعث معروفیت این بنا شده نحوهی آجرکاری، کتیبه، معماری و نوع مصالح به کار رفت در ساخت آن است. آرامگاه چهل دختران دامغان برج آجری با بلندای تقریبی 15 متر و محیط بیرونی 23 متر و قطر درونی 5/5 متر است. شیوه و سبک ساخت این برج تقریبا مشابه شیوه و سبک ساخت برج طغرل ری و میل رادکان است که به دستور ابوشجاع اصفهانی در سال 446 هجری قمری (1054 میلادی) ساخته شده است. تمام تز یینات از طریق آجرکاری بر روی بدنهی برج نقش بسته است.
در بیرون این برج کتیبهای به خط کوفی قرار دارد که البته خواندن آن بسیار سخت و دشوار است. فقط «امر ببناء هذا لقبة الامیر الجلیل ابوشجاع» و در آخر کتیبه «ثلثما یه» از آن خوانده میشود و همین بخش از کتیبه مشخص می کند که این برج از بناهای متعلق به قرن چهارم هجری است. نقشهی کلی برج به صورت دایرهای است، بدنهی استوانهای به صورت دقیق ساخته شده است و تا به امروز استحکام و دوام خوبی داشته است. بطوریکه هیچ گونه آثار خرابی در بنا مشاهده نمیشود. در بالای در کوچک این برج که به طرف جنوب باز میشود کتیبه ای وجود دارد که از جنس گچ میباشد و به خط کوفی گویا نام بانی آن را نوشتهاند.
در مرکز فضای دخلی آرامگاه چهل دختران، قبر سادهای است از جنس گچ با ارتفاع 30 سانتیمتر از سطح زمین قرارگرفته است و دارای هیچگونه تزییناتی نیست و همچنین صاحب آن معلوم نیست و از شواهد پیداست که تا چندی قبل، سطح داخلی برج مرتفعتر از زمان کنونی بوده است زیرا با اندکی دقت، قسمتی را که در زیر خاک قرار داشته و بعدا خاکبرداری شده است میتوان تشخیص داد.
آنچه از بازسازی کتیبهها بر می آید این است که میتوان فهمید کتیبه یک متن پایهای است. بنابراین مقایسهی آنها این امکان را به ما میدهد که اجزای و ترکیبات جملههای آن را مشخص نماییم. کتیبهی این برج چهل دختران با این جمله آغاز می شود: «امر بنای این گنبد» این جمله ویژگی همهی متنهای پایهای است که در ابتدای همهی جملات قرار میگیرد. این جمله در این بقعه با «امیر متعالی» و چند کلمهی دیگر در جهت دعای بخشش گناهان ادامه پیدا میکند. با اسامی «ابوشجاع» و «اسفر بن شیراویه» و سه کلمهی دیگر که معنای گدا یا گدایی میدهند و دو کلمهی دیگر که به دنبالش میآیند، اشاره به بخشی از اسم و مشخصات بانی این برج دارد. کلمهی آخری که به وضوح نوشته شده «اصفهان» و «ابو شجاع اسفر بیگی، پیر اصفهان» که نام این بانی و مشوق با دعایی زاهدانه در درگاه مقبرهی چهل دختران که می نویسد: سلطنت و حکم فرمایی مخصوص خداست، همراه میشود.
جملهای که به دنبال این ذکر و دعا نوشته شده، مشخص میکند که هدف از ساخت این بنا چه بوده است. این فرد در واقع مقبرهای برای زندگی ابدی خود و پسرانش مهیا کرده، به امید این که خداوند آنها را ببخشد و به پیامبر گرامی (ص) ملحق کند. در اغلب موارد هدف از ساخت بنا هم در کتیبه آمده است که اغلب برای رضای خداوند و برای در امان ماندن از عذاب و شفاعت بوده است.
در ساخت برج از آجرهای ظریف استفاده شده است، آجرها به گونهای هنرمندانه و ظریف کنار هم قرار گرفتهاند که هر بینندهای تصور میکند در ساخت آنها، از هیچ نوع ملاطی استفاده نشده است. برج دارای مدخل ورودی است که دارای 2/5 متر ارتفاع و حدود 2 متر عرض است. این مدخل به صورت یک دالان کوچک در بدنهی برج، قرار دارد. هم چنین طاقی هلالی شکل در درگاه وجود دارد که روی ستونهای کوچکی به شکل استوانهای و باریک که در دو طرف قرار دارد، قرار گرفته شده است. ستونچههایی نیز روی یک قاعدهی چهارگوش به ارتفاع 25 سانتیمتر قرار گرفته است. بر ستونچهها تزیینات بسیار زیبایی حک شده است که هر کدام با استفاده از آجرپارههای کوچکی که درون ملاط اصلی فرو رفته است، صورت گرفته است. در نمای اصلی مقبره به خوبی میتوان تغییر قطر بدنه را که از پایین به بالا کمتر میشود به وضوح مشاهده کرد.
پیشنهاد برای دیدن آرامگاه چهل دختران
سمنانیها باور جالبی در رابطه با برج چهل دختر سمنان دارند. آنها بر این باورند برای باز شدن بخت، دختران باید 3 تا 7 سنگ را از داخل برج به بیرون پرتاب کنند، اگر در این کار موفق شدند بخت آنان باز خواهد شد. حالا که با این جاذبهی جالب تاریخی آشنا شدید، به شما توصیه میکنیم که در سفر به دامغان از آن دیدن کنید. بعد از دیدن این بنای زیبا به زیارت بارگاه مطهر امامزاده سید جعفر (ع) که در مجاورت اینا قرار دارد مشرف شوید.
آرامگاه چهل دختران
از جملهی اماکن مهم و دیدنی شهرستان دامغان که در زمرهی آثار تاریخی استان سمنان قرار میگیرد، آرامگاه چهل دختران میباشد که درست در مرکز شهر دامغان و پشت آرامگاه امامزاده سید جعفر (ع) و در نزدیکی جادهی دامغان به سمنان قرار گرفته است. استان سمنان- دامغان- بلوار امام خمینی- خیابان نیروی انتظامی- خیابان شهید فلاحی +98 استان سمنان- دامغان- بلوار امام خمینی- خیابان نیروی انتظامی- خیابان شهید فلاحی استان سمنان- دامغان- بلوار امام خمینی- خیابان نیروی انتظامی- خیابان شهید فلاحی IR unknownکلمات کلیدی: آرامگاه چهل دختران، آرامگاه چهل دختران دامغان، برج چهل دختر، برج چهل دختر دامغان، برج چهل دختران، برج چهل دختران دامغان، مقبره چهل دختران، مقبره چهل دختران دامغان،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 2)
فرهنگ غذایی خراسان، یزد، سمنان، کرمان و سیستان و بلوچستان2671
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.