مسجد جامع بردستان قدیمی ترین بنای دوره اسلامی در بوشهر
نام های دیگر مکان
- مسجد بردستان
- مسجد بردستون
- مسجد اعظم بردستان
موقعیت جغرافیایی مسجد جامع بردستان
مسجد جامع بردستان یکی از مکانهای تاریخی و کهن شهرستان دیر، در استان بوشهر است. استان بوشهر با توجه به آثار تاریخی و طبیعی شگفتانگیزی که در خود جای داده است، در طول تاریخ و گذر زمان از مناطق حیاتی و استراتژیک ایران عزیز بهحساب میآمد و نقشی اساسی در دورههای مختلف از تاریخ ایران باستان و قرون اسلامی ایفا کرده است. مسجد جامع بردستان سندی بر این ادعاست که بنا به نظر مورخان و باستانشناسان، بهعنوان قدیمیترین بنای دوره اسلامی در استان بوشهر شناخته میشود.
سیر تاریخی و فرهنگی مسجد جامع بردستان
قدمت مسجد جامع بردستان به سدهی اولیهی ادوار اسلامی برمیگردد. طبق تحقیقات و بررسیهای باستانشناسان و مورخان، کاشف بهعمل آمده است که بنای نخست این مسجد بهصورت مستطیلشکل بوده و توسط عمر بن عبدالعزیز، پایهگذاری شده است. اما بهدلیل گذشت زمان زیادی از ساخت مسجد جامع بردستان، بارها پس از ساخت، این بنای مذهبی مورد ترمیم و بازسازی قرار گرفته است. بهطوری که وجود کتیبهای به زبان عربی در یکی از اتاقهای این مسجد، حاکی از این است که:
قال اللّه انما یعمراللّه و من آمن باللّه ئ الیوم الاخر و اقام الصلوه و آتی الزکاه و لم یخشی اللّه وفق بتجدبد عمارت هذا المسجد المبارک الصحاب الاعظم حاجی فخرالدین ابوبکر شاه فی سنه الثنین و خمسین و ثما
سال 825 هجری قمری یکی از زمانهای تعمیر و بازسازی مسجد بردستان عنوان میشود، که بهواسطهی فردی بهنام حاجی ابوبکر شاه به سرانجام رسیده است. همچنین بارها توسط خانهای منطقه یعنی خانین دشتی مورد مرمت قرار گرفته است و از بانیان این موضوع حیدرخان دشتی در سال 1273 هجری قمری بوده است که در ورودی مسجد بر روی لوحی مرمرین حکاکی و ثبت شده است. مسجد بردستان در میان مردم بومی منطقه از اهمیت و احترام خاصی برخوردار است، چرا که این مسجد در نظر همگان از لحاظ تاریخی و مذهبی، سرآمد خیل عظیمی از مساجد استان بوشهر میباشد. جالب است بدانید که بهدلیل ارزش والای این مسجد کهن، در میان مردم منطقه با نام مسجد اعظم بردستان یا مسجد بردستون نیز یاد میشود.
این اثر کهن در سال 1377/04/29 با شمارهی 2060 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
معماری مسجد جامع بردستان
همانطور که گفته شد مسجد بردستان از یک عمارت مستطیلشکل ساخته شده است و شامل یک مدخل کوچک، محراب، دو اتاق جانبی و شبستانی بزرگ (شبستان ورودی) میباشد. عمده مصالحی که در ساخت و احداث این مسجد مذهبی بهکار رفته لاشهسنگها و قلوهسنگهای مرجانی است و همچنین گچ و ملات ساروج نیز در مصالح بهکار رفته در آن بهچشم میخورد. شبستان مسجد اعظم بردستان (قسمتی از مساجد بزرگ است که دارای فضاهای سرپوشیده و ستونهایی یک شکل و موازیاند که از یک طرف به صحن مسجد راه دارند) برای ایجاد روشنایی و گردش هوا ایجاد شده است، و فضاهای درگاهمانندی دارد که از قسمت بیرونی و داخلی بهواسطهی گچبریهای زیبا و چشمگیر تزیین شده است. خالی از لطف نیست بدانید بر فراز شبستان این مسجد، بادگیر بزرگی بهشکل بادگیرهای خانههای جنوب ایران ساخته شده است تا سبب مطبوع و خنکی هوای مسجد شود. همچنین شبستان مسجد در خلاف جهت قبله و در مساحتی بالغ بر 750 مترمربع بنا شده است.
آثار و شواهد نشان میدهد که معماران و سازندگان این مسجد، بنای آن را بر روی تپهای بهصورت پلانی چلیپایی (صلیبی شکل) احداث کردهاند و ارتفاع مسجد از سطح زمین تا راس آن نزدیک 5 متر است. ورودی مسجد بردستان از ضلع شرقی دارای سه قوس ناهمگون است که از لحاظ طول، عرض و ارتفاع هیچ تناسب و هماهنگی با یکدیگر ندارند، اما در بخش جنوبی چلیپای مسجد قوسها بهشکل متقارن ساخته شدهاند. گنبد مسجد بردستان نیز دارای شیب و قوس کمی است، اما در قسمتهای داخلی آن تزئیناتی مقرنسکاری شدهای بهچشم میخورد که از مناظر و چشماندازهای خارقالعاده معماری است.
مسجد بردستان بر خلاف بسیاری از مساجد دیگر، تزئینات و گچبریهای زیادی ندارد اما در نهایت سادگی، دارای شکوه و جلال خاصی است که هنوز پس از گذشت سالها از ساخت آن، جلوهگری میکند و هر بازدیدکنندهای را مبهوت قدمت و زیبایی خود میسازد. جالب است بدانید، در فضای ورودی مسجد مقبرهای وجود دارد که بر روی آن کتیبهای با نوشتههایی با مضمون آیه الکرسی حکاکی شده است و همینطور در مجاورت مسجد اعظم بردستان، گورستانی کهن وجود دارد که بر اساس نظریهی مورخان و باستانشناسان، وجود قبور و سنگ نبشتههایی با خط کوفی و عربی، قدمت آن به حدود قرن سوم و چهارم هجری بر میگیردد.
پیشنهاد برای دیدن مسجد جامع بردستان
اگر به تاریخ و آثار باستانی ایران زیبا و متمدن علاقه دارید، مسجد جامع بردستان و قلعهی بردستان در دل روستا، میتواند مکان مناسبی برای درک هرچه بیشتر این موضوع برای شما باشد و شما را با نمونههایی از آثار کهن نهفته در خود اعم از نوع معماری گذشتگان، کتیبهها و سنگ نبشتههای تاریخی و... نهفته در دل خود، به وجد بیاورد.
توجه داشته باشید که این اماکن تاریخی، میراث گذشتگان و نیاکان ما هستند و گویای هویت و تمدن ما در طول تاریخ میباشند، پس قبل از سفر و بازدید از این اماکن ابتدا روش و نحوهی درست نگهداری و حفاظت از این هویت و شناسنامههای ملی خود را بیاموزید تا آسیبی به این آثار نرسانید. چرا که متاسفانه در بسیاری از مناطق و اماکن قدمتدار، شاهد آثار و نوشتههایی با مضمون یادگاری بر روی دیوارهها و پیکرهی آنها هستیم که بسیار رنجآور است و باعث آزار چشمان هر بینندهای میشود. بیایید خودمان مراقب و محافظ آثار و تمدن ایران شکوهمند باشیم.
مسجد جامع بردستان - قدیمی ترین بنای دوره اسلامی در بوشهر
مسجد جامع بردستان یکی از مکانهای تاریخی و کهن شهرستان دیر، در استان بوشهر است. استان بوشهر با توجه به آثار تاریخی و طبیعی شگفتانگیزی که در خود جای داده است، در طول تاریخ و گذر زمان از مناطق حیاتی و استراتژیک ایران عزیز بهحساب میآمد و نقشی اساسی در دورههای مختلف از تاریخ ایران باستان و قرون اسلامی ایفا کرده است. مسجد جامع بردستان سندی بر این ادعاست که بنا به نظر مورخان و باستانشناسان، بهعنوان قدیمیترین بنای دوره اسلامی در استان بوشهر شناخته میشود. استان بوشهر- دیر- بردستان +98 استان بوشهر- دیر- بردستان استان بوشهر- دیر- بردستان IR unknownکلمات کلیدی: مسجد جامع بردستان، مسجد بردستان، مسجد بردستون، مسجد اعظم بردستان،
مکانهای نزدیک
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.