نام های دیگر مکان

• نیایشگاه مند
• آتشکده مند
• کلات مند
• معبد کلات
• صومعه کلات
• کلات حیدری خورموج

موقعیت جغرافیایی کلات حیدری

کلات حیدری یکی از نقاط پر بازدید و دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران می‌باشد. این اثر تاریخی در شهرستان دشتی قرار دارد و در دامنه‌ی کوه مند در 60 کیلومتری بوشهر و 30 کیلومتری خورموج در قسمت غرب روستای حیدری و وراوی واقع شده است. لازم به ذکر است، کلات حیدری در نقطه‌ای بسیار ویژه در کوه مند جای گرفته است؛ این کوهستان دره‌ی خورموج را از کرانه‌ی خلیج فارس جدا می‌کند. این کوه خود دارای کلوت‌ها یعنی برجستگی‌های بین شیارهای نعلی شکل که نام دیگر آن‌ها یاردانگ است می‌باشد. نوک این برجستگی‌ها مسطح و طرف رو به باد آن‌ها پر شیب و طرف دیگر کم شیب است که از بزرگ‌ترین و زیبا‌ترین مجموعه‌های کلوت ایران به حساب می‌آید.

سیر تاریخی و فرهنگی کلات حیدری

کلات حیدری ابتدا برای اولین بار توسط احمد اقتداری معرفی گردید و سپس به وسیله‌ی واریک بال و دیوید وایت هاوس از گروه انگلیسی کاوش‌های باستان‌شناسی سیراف مورد بررسی قرار گرفت. این بنا با توجه به شیوه‌ی ساخت آن گفته می‌شود متعلق به دوره‌ی اشکانیان و ساسانیان است و سازندگان آن پیرو دین زرتشت (دین رسمی ساسانیان) و نیز اسلام (دین اکثریت مردم از سده‌ی نخست هجری به بعد) بوده‌اند.

این اثر تاریخی حدود 2000 سال قدمت دارد و به این دلیل بسیار با اهمیت و ارزشمند می‌باشد. متاسفانه این بنا توسط زلزله در طی سالیان طولانی دچار کمی تخریب شده است. کلات حیدری یا نیایشگاه مند در تاریخ 27 تیر 1377 با شماره‌ی ثبت 2095 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

معماری کلات حیدری

در ارتفاع سنگی مشرف به رودخانه‌ی خشکی که بستر رودخانه‌ی قدیمی است آثار حکاکی و کوه‌تراشی در دل صخره مشاهده می‌شود. از بستر رودخانه راهی به ارتفاع 60 متر به نخستین مدخل آتشکده کشیده شده است. نمای خارجی فعلی آتشکده از مدخل اصلی با سقف قوسی و دو دایره‌ای و ده حفره به شکل مدخل‌های طرفین سکوی شاه‌نشین مدخل اصلی و با اندازه‌های مختلف که احتمال داده می‌شود پنجره و نورگیرهای رواق‌های اصلی آتشکده بوده‌اند. با توجه به آثار آب انبار و بقایای درختانی از فاصله‌ی 200 متری پای کوه احتمال می‌رود در جلوی آتشکده میدانی وجود داشته است و دلیل آن جلوگیری از نفوذ سیلاب‌های شدید در اطراف تپه بوده است و بندهای بسیار زیادی از سنگ و گچ ساخته بوده‌اند. بیش از نیم قرن در قسمت شمالی نیایشگاه و پشت کوه آثار حفره‌ها و شاه‌نشین و درختانی وجود داشته است که از آن‌جا راهی به آتشکده ختم می‌شده است که به مرور زمان بر اثر ریزش کوه این آثار از بین رفته‌اند.

کلات حیدری، یک اثر صخره‌ای می‌باشد. این اثر صخره‌ای تعداد کثیری راهرو و دو اتاق را شامل می‌شود که از طریق شکاف‌هایی به سوی دره‌ی عمیقی راه دارد. عمق دره‌ی گفته شده بین 25 تا30 متر است. راه‌روها در چهار سطح قرار دارند که به ترتیب عبارتند از: «الف، ب، ج، د». این سطوح از طریق چاه‌ها یا تونل‌های عمودی به یک‌دیگر مرتبط می‌شوند. اتاق‌ها در سطوح «ب و ج» قرار دارند.

سطح «الف» ترکیبی از تعدادی تونل‌های کوتاه و شکاف‌هایی مشرف به بیرون صخره است.این سطح از طریق کانال‌هایی به سطوح «ب و ج» متصل می‌باشد.

مهم‌ترین قسمت سطح «ب» اتاق مستطیل شکل است. این اتاق توسط تیغه‌های خشتی به چند قسمت تقسیم شده و امکان دارد در ابتدا این اتاق متشکل از یک دهلیز و سه حجره‌ی مجزا و مستقل بوده باشد. سطح «ب» 6/4 متر بالاتر از قاعده‌ی صخره قرار گرفته است و شامل سه دریچه است که دو تا از آن دریچه‌ها به راه‌روهای اتاق مستطیل شکل متصل می‌شوند. این راه‌روها عرضی کمتر از 1 متر و ارتفاعی حدود 1/75 متر دارند و دارای سقف تقریبا نیم‌دایره یا شلجمی است. در سطح این راه‌روها پنج چاه وجود دارد که کاربری چاه فاضلاب را داشته‌اند. نکته‌ی جالبی در این باره وجود دارد. این چاه‌ها به تونل‌ها یا گودال‌های سر پوشیده‌ای راه دارد که تله یا دام به جهت غافلگیر کردن اشخاص غریبه و ناوارد بوده است.

سطح «ج» حدود 10 متر بالاتر از بستر دره برقرار است و مهم‌ترین قسمت این اثر صخره‌ای به حساب می‌آید و شامل اتاق صلیبی مانند است که گنبدی (مخروطی شکل) بر فراز آن قرار گرفته است. محور طولی این بنا (ناو اصلی) دارای امتداد تقریبا شمالی-جنوبی است. اتاق یاد شده سه ورودی به بیرون صخره دارد. در مرکز دهانه‌ی بیرونی، سکویی به عرض 2/2 متر و ارتفاع 1/6 متر وجود دارد. ناو دارای سقفی شلجمی شکل است که در قسمت شمال تقاطع ناو با بازوی شرقی و غربی، توسط دو پیش رفتگی صخره‌ای، ناو را به دو قسمت تبدیل کرده است. باید گفته شود کلات حیدری از نقطه نظر نماسازی با مجموعه‌ی معماری صخره‌ای قشم شباهت بسیار زیادی دارد.

سطح «د» که بالاتر از سطوح دیگر قرار گرفته است ترکیبی از یک سری تونل‌هایی است که از طریق وچاه‌ها و کانال‌های عمودی به سقف راهروهای ورودی سطح «ج» راه دارد. این تونل‌ها پنجره‌هایی در دیواره‌ی ناو و گنبد اتاق صلیبی شکل دارد. احتمال داده می‌شود این پنجره‌ها نقاط مناسبی برای تماشاچیانی بوده که می‌خواستند مراسم، اتفاقات و جریانات داخل اتاق صلیبی شکل را مشاهده نمایند. اتاق‌های گفته شده از سنگ و گچ ساخته شده‌اند.

طبق شایعه‌ی محلی که آقای اقتداری نقل کرده‌اند، در این بنا پیکره‌ای یافت شده بوده است! ولی به هر صورت امروز چیزی از آن بر جای نمانده است.

باید ذکر شود تعیین نقش این اثر به طور کلی مساله‌ای پیچیده می‌باشد و تصور می‌شود که اتاق صلیبی شکل، مکانی مناسب برای تماشاچیان بوده و برای برگزاری تشریفات و مراسم استفاده می‌شده است. اتاق مستطیل شکل سطح «ب» با حجره‌های جداگانه محلی برای سکونت ساکنین بوده است. موقعیت این اثر صخره‌ای و سختی دسترسی بدان این تصور را به وجود می‌آورد که سازندگان کلات حیدری، گوشه‌نشینی و انزوا را می‌پسندیده‌اند. هم‌چنین به دلیل این که ساکنان این مکان خواستار امنیت بوده‌اند، گودال‌های سر پوشیده را ساخته‌اند.

به طور کلی استنباطی که می‌شود: کلات حیدری نقش نظامی، صنعتی و خانگی نداشته است و مورد استفاده‌ی جامعه‌ی مذهبی بوده یعنی این بنا یک صومعه بوده است.

پیشنهاد برای دیدن کلات حیدری

تمام سعی خود را کنید که بازدید از این مکان تاریخی را به هیچ عنوان از دست ندهید؛ زیرا معماری پیچیده‌ی آن شما را جذب خود می‌کند و فکر شما را مشغول می‌نماید تا خود حدس و گمان بزنید که هر قسمت در حقیقت چه کاربری داشته است! باید بگوییم کلات حیدری که در شهرستان دشتی واقع شده است تقریبا در نزدیکی شهرستان اهرم قرار دارد و اگر شما عزیزان قصد بازدید از شهر تاریخی اهرم را داشتید می‌توانید در مسیر خود به امامزاده جعفر (ع) بروید و از امکانات این مکان بهره ببرید و هم‌چنین استراحت نمایید تا تجدید قوایی شود.

کلات حیدری - اثری تاریخی با قدمت 2000 ساله! کلات حیدری - اثری تاریخی با قدمت 2000 ساله! 2020-12-09 18:25:14+3:30 2021-11-09 13:26:29+3:30 کلات حیدری یکی از نقاط پر بازدید و دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران می‌باشد. این اثر تاریخی در شهرستان دشتی قرار دارد و در دامنه‌ی کوه مند در 60 کیلومتری بوشهر و 30 کیلومتری خورموج در قسمت غرب روستای حیدری و وراوی واقع شده است. لازم به ذکر است، کلات حیدری در نقطه‌ای بسیار ویژه در کوه مند جای گرفته است؛ این کوهستان دره‌ی خورموج را از کرانه‌ی خلیج فارس جدا می‌کند. این کوه خود دارای کلوت‌ها یعنی برجستگی‌های بین شیارهای نعلی شکل که نام دیگر آن‌ها یاردانگ است می‌باشد. نوک این برجستگی‌ها مسطح و طرف رو به باد آن‌ها پر شیب و طرف دیگر کم شیب است که از بزرگ‌ترین و زیبا‌ترین مجموعه‌های کلوت ایران به حساب می‌آید. ستایش نوروزی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10269 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com

Frequently Asked Questions(FAQ)

آدرس کلات حیدری?

استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند

کلات حیدری - اثری تاریخی با قدمت 2000 ساله! کلات حیدری - اثری تاریخی با قدمت 2000 ساله! کلات حیدری یکی از نقاط پر بازدید و دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران می‌باشد. این اثر تاریخی در شهرستان دشتی قرار دارد و در دامنه‌ی کوه مند در 60 کیلومتری بوشهر و 30 کیلومتری خورموج در قسمت غرب روستای حیدری و وراوی واقع شده است. لازم به ذکر است، کلات حیدری در نقطه‌ای بسیار ویژه در کوه مند جای گرفته است؛ این کوهستان دره‌ی خورموج را از کرانه‌ی خلیج فارس جدا می‌کند. این کوه خود دارای کلوت‌ها یعنی برجستگی‌های بین شیارهای نعلی شکل که نام دیگر آن‌ها یاردانگ است می‌باشد. نوک این برجستگی‌ها مسطح و طرف رو به باد آن‌ها پر شیب و طرف دیگر کم شیب است که از بزرگ‌ترین و زیبا‌ترین مجموعه‌های کلوت ایران به حساب می‌آید. استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند +98 استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل کلات حیدری - اثری تاریخی با قدمت 2000 ساله! کلات حیدری - اثری تاریخی با قدمت 2000 ساله! کلات حیدری یکی از نقاط پر بازدید و دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران می‌باشد. این اثر تاریخی در شهرستان دشتی قرار دارد و در دامنه‌ی کوه مند در 60 کیلومتری بوشهر و 30 کیلومتری خورموج در قسمت غرب روستای حیدری و وراوی واقع شده است. لازم به ذکر است، کلات حیدری در نقطه‌ای بسیار ویژه در کوه مند جای گرفته است؛ این کوهستان دره‌ی خورموج را از کرانه‌ی خلیج فارس جدا می‌کند. این کوه خود دارای کلوت‌ها یعنی برجستگی‌های بین شیارهای نعلی شکل که نام دیگر آن‌ها یاردانگ است می‌باشد. نوک این برجستگی‌ها مسطح و طرف رو به باد آن‌ها پر شیب و طرف دیگر کم شیب است که از بزرگ‌ترین و زیبا‌ترین مجموعه‌های کلوت ایران به حساب می‌آید. استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند +98 استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل Adults Persian English.

کلات حیدری - اثری تاریخی با قدمت 2000 ساله!

کلات حیدری یکی از نقاط پر بازدید و دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران می‌باشد. این اثر تاریخی در شهرستان دشتی قرار دارد و در دامنه‌ی کوه مند در 60 کیلومتری بوشهر و 30 کیلومتری خورموج در قسمت غرب روستای حیدری و وراوی واقع شده است. لازم به ذکر است، کلات حیدری در نقطه‌ای بسیار ویژه در کوه مند جای گرفته است؛ این کوهستان دره‌ی خورموج را از کرانه‌ی خلیج فارس جدا می‌کند. این کوه خود دارای کلوت‌ها یعنی برجستگی‌های بین شیارهای نعلی شکل که نام دیگر آن‌ها یاردانگ است می‌باشد. نوک این برجستگی‌ها مسطح و طرف رو به باد آن‌ها پر شیب و طرف دیگر کم شیب است که از بزرگ‌ترین و زیبا‌ترین مجموعه‌های کلوت ایران به حساب می‌آید. استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند +98 استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند استان بوشهر- دشتی- دامنه‌ی کوه مند IR unknown

مکان‌های نزدیک

نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل

مکان     کارگاه صنایع دستی     غذا و خوردنی     محتوای فعلی     خدمات شهری     شما اینجا هستید     محل اقامت در خدمات سلامت و زیبایی     محل مرکز سلامت و زیبایی در خدمات سلامت و زیبایی     مرکز خدمات سلامت و زیبایی