انواع گچ بری در معماری ایرانی

گچ‌بری یکی از زیباترین هنرها و تزیینات در معماری ایران است که همراه با مصالح دیگر مانند آینه و... ترکیب می‌شود و زیبایی را در بناهای تاریخی به اوج خود می‌رساند. گچبری از قرون اولیه‌ی اسلام برای تزیین بناهای تاریخی استفاده و به دلیل حرمت در دین اسلام، به جای پیکره‌سازی از نقوش اسلیمی و ختایی در قالب انواع خطوط مختلف اجرا می‌شده است و روش‌های مختلفی را برای اجرای گچ‌بری در بناها به کار می‌گرفتند. برای آشنایی با انواع گچ بری در معماری با یلدامدتور همره باشید.

انواع گچ بری در معماری

گچ‌بری در معماری بر اساس میزان ضخامت یا نوع اجرا انواع مختلفی دارد و نام‌های مختلفی در تنوع گچ‌بری وجود دارد.

 ﮐﻠﻮﮎ ﺑﻨﺪ گچی

ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﺰﻳﻴﻦ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﮔﭻ ﺑﻴﻦ ﺑﻨﺪﻫﺎی ﻋﻤﻮﺩی ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺁﺟﺮی انجام می‌شود ﺑﻪ ﮐﻠﻮﮎ‌ ﺑﻨﺪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﻡﻫﺎی ﺩﻳﮕﺮی مثل ﺗﻮپی‌ﻫﺎی ﺗﻪ ﺁﺟﺮ نیز شناخته می‌شود. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﺑﻨﺪﻫﺎی ﻋﻤﻮﺩی ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺁﺟﺮی ﻋﺮﻳﺾ‌ﺗﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ می‌شود ﻭ ﻳﺎ قسمتی ﺍﺯ ﺁﺟﺮ ﺩﺭ ﺍﻣﺘﺪﺍﺩ ﺑﻨﺪ ﻋﻤﻮﺩی ﺭﺍ ﺗﺮﺍﺷﻴﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ ﻃﺮﺡ‌ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ گچی ﺑﻴﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺰﻳﻴﻦ می‌کنند. این روش ﺩﺭ ﺩﻭﺭه‌ی ﺍﻳﻠﺨﺎﻧﻴﺎﻥ ایجاد شد ﻭ ﺳﻄﻮﺡ ﺯﻳﺎﺩی از بناهای تاریخی ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩ ولی ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﮑﻨﻴﮏ ﮔﭻ‌ﺑﺮی ﺷﺒﻪ‌ﺁﺟﺮی که ﺑﺎﺯﺳﺎﺯی ﻃﺮﺡ ﺁﺟﺮ بود ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻧﻘﻮﺵ ﻣﻬﺮ گچی ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﺁﺟﺮ ﮔﺮﻓﺖ. 

گچ بری زبره

در این شیوه با عمقی حدود دو سانتی متر و با حرکات عمودی قلم‌ها گچ بری انجام می‌گیرد و نقش حاصل از آن نسبت به سطح و روی کار، زاویه‌ی 90 درجه دارد. اطراف این نقوش پس از برش پرداخته نمی‌شود. از این رو به آن زبره می‌گویند. این نوع گچ بری روش مناسبی برای اجرای کتیبه‌نگاری در نقوش هندسی است. برای نمونه می‌توان به کتیبه‌ی کوفی ایوان شمال شرقی مسجد جامع اصفهان و زیر ایوان مسجد جامع اردستان اشاره کرد.

 ﮔﭻ ﺑﺮی ﻣﺴﻄﺢ 

گچ بری مسطح یا نقوش شبه‌آجری به صورت ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﮔﭻ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻧﺪﻭﺩ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣی ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭی ﺍﺳﻼمی ﺭﻭﺍﺝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺗﺰﻳﻴﻦ ﺍﺯ ﺩﻭﺭه‌ی ﺳﻠﺠﻮقی ﺩﺭ بناهایی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺍﺭﺩﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺭﺑﺎﻁ ﺷﺮﻑ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ هنر گچ بری را در دوره ﺍﻳﻠﺨﺎﻧﺎﻥ ﺑﻪ اوج خود رسانده است. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﻧﺪﻭﺩ ﮐﺮﺩﻥ ﮔﭻ ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ اجرا می‌شده است. ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺁﺳﺘﺮﻛﺎﺭی ﺿﺨﻴﻢ ﻭ ﺭﻭﻛﺎﺭی ﺳﻔﻴﺪ ﻧﺎﺯک ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭی ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ‌ﻫﺎی ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺯ تکنیک ﺷﺒﻴﻪ‌ﺳﺎﺯی ﻃﺮﺡ‌ﻫﺎی ﺁﺟﺮی ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ روش ﺑﺮ ﺭﻭی ﺭﻭﻛﺶ ﮔﭻ ﺧﻄﻮﻁ ﻣﻮﺍﺯی ﺑﻨﺪﺩﺍﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ می‌ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ تداعی کننده‌ی ﻃﺮﺡ ﺁﺟﺮ ﺍﺳﺖ.

ﮔﭻ ﺑﺮی ﮐﻢ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ

در گچ‌بری کم برجسته یا توپر و توخالی، ﻃﺮﺡ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺻﺎﻑ ﺑﺎ ﻋﻤﻖ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ 2 ﺳﺎنتی ﻣﺘﺮ ﺑﺮﻳﺪﻩ میﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻋﻘﺐ، سطحی ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺯﺍﺕ ﺳﻄﺢ ﺟﻠﻮ ﺗﺸﻜﻴﻞ شود. ﺧﻄﻮﻁ ﺍصلی ﻃﺮﺡ ﺑﺎ ﺿﺮﺑﺎﺕ ﻣﺎﻳﻞ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﻋﻤﻖ ﻳﻜﻨﻮﺍﺧﺖ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺑﺮﻳﺪﻩ میﺷﻮﻧﺪ. ﻭﻳﻠﺒﺮ ﻧﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ‌ی ﮔﭻ ﺑﺮی ﺭﺍ ﺗﻮﭘﺮ ﻭ ﺗﻮﺧﺎﻟی ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ است، ﮐﻪ بر ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻮﻉ ﺑﺮﺟﺴﺘﮕی ﺁﻥ ﺭﺍ ﮐﻢ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ می‌ﻧﺎﻣﻴﻢ و ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮه‌ی ﮔﭻ ﺑﺮی در دوره‌ی ﺻﻔﻮی ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. به اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﮔﭻ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺣﺪﻭﺩ ١ ﺳﺎنتی ﻣﺘﺮ به عنوان ﻳﮏ ﻻﻳﻪ‌ی ﮔﭻ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﻳﮏ ﮔﭻ ﻻﻳﻪ‌ی ﮐﺸﺘﻪ ﺑﺮ ﺳﻄﺢ دیوار می‌کشند ﻭ ﻃﺮﺡ ﺭﺍ ﺭﻭی ﺁﻥ ﮔُﺮﺗﻪ میﮐﻨﻨﺪ. ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﻪ ﺗﺎ ﭘﻨﺞ میلی ﻣﺘﺮ خالی ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻘﺶ، ﺭﻧﮓ ﺁﻣﻴﺰی می‌ﮐﻨﻨﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮﺭی ﮐﻪ برجستگی ﺁﻥ ﺑﻴﻦ ﻫﻔﺖ ﺗﺎ ﭘﻨﺞ میلی ﻣﺘﺮ می‌ﺑﺎﺷﺪ.

ﮔﭻ ﺑﺮی ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ

ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﺍﺯ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ‌ﺗﺮﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ‌‌ﻫﺎی گچ‌بری ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﻋﻤﻖ ﮔﭻ‌ﺑﺮی ﺑﻴﻦ ﺩﻭ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ ﺍﺳﺖ و ﺑﻪ ﻋﻤﻖ ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻭ ﺳﺎنتی ﻣﺘﺮ ﺑﺮﺵ ﺩﺍﺩﻩ می‌ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﻧﻘﻮﺵ اصلی ﺑﺎ ﺣﺎلتی ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺷﻮﻧﺪ. ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﺑﺮﺍی ﺍﺟﺮﺍی ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻧﻘﻮﺵ ﮔﻴﺎهی ﻭ ﻫﻨﺪسی در بناهای تاریخی ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ. ﺍﻳﻦ روش ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍیلخانی در ﻣﺤﺮﺍﺏ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺍﺭﺩﺳﺘﺎﻥ اجرا ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎی ﺁﻥ ﺩﺭ ﺗﺰﻳﻴﻨﺎﺕ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﻓﺮﻮﻣﺪ، ﻣﺤﺮﺍﺏ ﻣﺴﺠﺪ ﻫﻔﺖ ﺷﻮﻳﻪ، ﻣﺤﺮﺍﺏ ﺍﻭﻟﺠﺎﻳﺘﻮ ﻭ ﻣﻘﺒﺮﻩ‌ی ﺷﻴﺦ ﻋﺒﺪﺍﻟﺼﻤﺪ ﺍﺻﻔﻬﺎنی ﺩﺭ ﻧﻈﺰ ﻭﺟﻮﺩ دارد.

گچ بری معرق (گچ تراش)

این نوع گچ پیش ساخته، از ترکیب گچ و رنگ‌های مختلف به دست می‌آید. روش کار این نوع گچ بری مانند کاشی معرق است. در این روش گچ را به رنگ‌های مختلف ساخته و سپس از هر رنگ شکل‌های مورد نظر را به وجود می‌آورند و در قسمت مورد نظر، کنار بخش‌های دیگر نقش، نصب می‌کنند و سپس پشت آن‌ها را با دوغاب گچ پُر می‌کنند. نمونه‌ی گچ‌بری معرق در ایوان مقبره‌ی مسجد اردهال کاشان متعلق به زمان صفویه، همچنین در محراب مسجد ساوه و در زیر گنبد به شیوه‌ی گچ‌بری معرق به کار رفته است.

ﮔﭻ ﺑﺮی ﺑﺮﻫﺸﺘﻪ ﮐﺎﺭی

برهشته همان برجسته است و نشان می‌دهد در این سبک، خطوط و طرح‌های گچ بری به صورت برجسته‌تر از دیوار اجرا می‌شوند. این روش یکی ﺍﺯ ﻗﺪیمیﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ‌ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺟﺮﺍ ﺷﺪﻩ در ﺩﺍﺧﻞ ﻣﺤﺮﺍﺏ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﻧﺎﻳﻴﻦ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻛﺎﺭی ﻋﻤﻴﻖ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻫﺎی ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﻠﺠﻮﻗﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭه‌ی ﺍﻳﻠﺨﺎﻧی ﺑﻪ اوج ﻛﻤﺎﻝ خود ﺭﺳﻴﺪ. ﺍﻳﻦ ﺗﮑﻨﻴﮏ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ برجستگی ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﻃﻮﺭی ﮐﻪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺳﻄﺢ ﮔﻮﺩﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻭ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ‌ﺗﺮﻳﻦ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﻪ سانتیﻣﺘﺮ میﺭﺳﺪ. ﺩﺭ ﺩﻭﺭه‌ی ﺍﻳﻠﺨﺎﻧی ﺍﻳﻦ روش ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻴﻮه‌ی ﻗﺒﻞ ﺍﺟﺮﺍ شده است. ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ آراستگی ﻭ ﻇﺮﺍﻓﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﻪ ﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺤﺪﻭﺩی تا نیمه‌ی قرن هشتم مرﺳﻮﻡ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻛﺎﺭی ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺭﻓﺖ.

گچ بری روی آجر

گچ‌بری و آجرکاری از تزییناتی هستند که هر دو در دوره‌ی سلجوقی و ایلخانی به پیشرفت رسیدند. در این شیوه نقوش به صورت نقش یکپارچه اجرا می‌شود به این صورت که زمینه‌ی آجری از لابه‌لای گچبری‌ها نمایان است. نمونه‌ای از آن را می‌توان در مسجد جامع اردستان مشاهده کرد.

ﮔﭻ ﺑﺮی ﻣﺸﺒﮏ

ﻧﻮعی ﮔﭻ‌ﺑﺮی ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻭ لایه‌ی ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺍﺟﺮﺍ می‌ﺷود. به این صورت ﮐﻪ ﺑﻴﻦ ﺩﻭ لایه‌ی ﮔﭻ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. لایه‌ی رویی ﺁﻥ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻮﺭی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺷﺒﮑﻪ ﺍی ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻃﺮﺡ ﺯﻳﺮﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺭﻭﻳﺖ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦروش ﻻیه‌ی ﺯﻳﺮﻳﻦ ﮔﭻ ﺳﺎﺩﻩ‌ﺗﺮ ﺍﺯ ﻻیه‌ی ﺭﻭﻳی است. ﺍﺯ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎی ﺁﻥ ﻣﺤﺮﺍﺏ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺍﺭوﻣﻴﻪ را میﺗﻮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩ. 

ﻃﻼ ﭼﺴﺒﺎﻧی ﺭﻭی ﮔﭻ

در ﺑﺮﺧی از ﺗﺰﻳﻴﻨﺎﺕ گچی ﻻﻳﻪ‌هایی ﺑﺎ ورق ﻃﻼ ﻭ ﻳﺎ ﺷﺒﻪ ﻃﻼ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. نکته‌ی ﺟﺎﻟﺐ توجه در ﺗﺰﻳﻴﻨﺎﺕ ﺑﺮجسته‌ی گچی ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻟﻮﺗﻮﺱ ﺩﺭ ﮔﻨﺒﺪ ﺳﻠﻄﺎﻧﻴﻪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻭﺭﻕ ﻃﻼ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ مشاهده می‌شود. ﺍﻳﻦ ﺗﺰﻳﻴﻨﺎﺕ با نقوش برگ ﻟﻮﺗﻮﺱ ﺩﺭ بقعه‌ی ﺭﮐﻦ ﺍﻟﺪﻳﻦ ﻧﻴﺰ به ﮐﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﮐﻪ ﻟﻮﺗﻮﺱ‌ﻫﺎی ﺳﻠﻄﺎﻧﻴﻪ ﻇﺮﻳﻒ‌ﺗﺮ ﺍﺟﺮﺍ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ ﻭﺭﻕ ﻃﻼ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺗﺰﻳﻴﻨﺎﺕ رنگی ﺭﻭی ﮔﭻ

ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﻳﻠﺨﺎﻧی ﻭ ﺁﻝ ﻣﻈﻔﺮ ﺭﻧﮓ ﻫﻤﺮﺍﻩ تکنیک‌ﻫﺎی ﮔﭻ‌ﺑﺮی ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪ. ﺭﻧﮓ‌ﺁﻣﻴﺰی ﮔﭻ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ گچﺑﺮی ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺩﺭ ﻃﺮﺡ ﺩﻭ ﺑﻌﺪی ﺍﺟﺮﺍ ﺷﺪﻩ ﺭﻭی ﺳﻄﺢ ﺻﺎﻑ ﮔﭻ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ تکنیک ﺩﺭ ﺩﻭﺭه‌ی ﺍﻳﻠﺨﺎﻧی ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺎﺯﻩ‌ﺍی نبود، ﺑﻠﻜﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ در ﻛﺘﻴﺒﻪ‌ﻫﺎی خطی، ﺭنگی ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ شده است ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﻧﮓ ﺁبی ﺭﻭﺷﻦ ﻳﺎ ﻻﺟﻮﺭﺩی ﺑﺮ ﺯمینه‌ی ﺳﻔﻴﺪ ﮔﭻ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ، ﻭلی ﺗﻜﺎﻣﻞ این روش در ﺩﻭﺭه‌ی ﺍﻳﻠﺨﺎنی ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺍﺯ ﺩﻭﺭه‌ی ﺍﻳﻠﺨﺎنی ﺗﺎ ﺗﻴﻤﻮﺭی ﺍﻳﻦ روش ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻇﺮﻳﻒ ﻭ ﭘُﺮﻛﺎﺭبرد بوده ﺍﺳﺖ.

ﺗﻠﻔﻴﻖ گچ و کاشی

ﺑﻪ ﮐﺎﺭﮔﻴﺮی کاشی ﺩﺭ ﻧﻤﺎی ﺑﻴﺮﻭنی ﺍﺯ ﺩﻭﺭه‌ی ﺳﻠﺠﻮقی ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻌﺪ آن ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﻓﺮﻭانی در بناها یافت، ﺑﻪ ﻃﻮﺭی ﮐﻪ ﺭﻗﻴﺐ ﮔﭻ‌ﺑﺮی ﺷﺪ. ﮔﻨﺒﺪ ﺳﻠﻄﺎﻧﻴﻪ ﺍﺯ ﻧﻤﻮﻧﻪ‍ﻫﺎی ﺷﺎﺧﺺ دوره‌ی ﺍیلخانی ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﺎشی‌ﻫﺎیی ﺑﻪ ﺭﻧﮓ ﺁبی ﺭﻭﺷﻦ، ﺁﺑی ﺗﻴﺮﻩ، ﺳﻔﻴﺪ ﻭ ﺳﻴﺎﻩ ﺗﺰﻳﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. در نتیجه اوستاکاران گچ‌بری تصمیم به تلفیق کاشی با گچ‌بری گرفتند ﮐﻪ اتفاقی ﻧﻮ ﻇﻬﻮﺭ در ﮐﺎشی‌ﮐﺎﺭی ﻭ گچ‌بری شد و نموﻧﻪ‌ﻫﺎی ترکیب گچ و کاشی ﺭﺍ می‌ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺒﺮه‌ی ﭘﻴﺮ ﺑﮑﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺍﺷﺘﺮﺟﺎﻥ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﮐﺮﺩ.

کلام آخر

با توجه به آن چه که گفته شد گچ‌بری‌ها در زمان‌های مختلف به روش‌های مختلفی اجرا شدند و تزیینات زیبایی را در بناهای تاریخی ما به وجود آوردند. گچ‌بری یکی از زیباترین هنرهای تزیینی در طول تاریخ معماری ایران بوده است. گچ به دلیل در دسترس بودن و سهولت انجام کار بسیار مورد توجه اوستاکاران قرار گرفت و در بناهای تاریخی بسیار به کار رفت. برای آشنایی بیشتر با تزییینات گچ‌بری در معماری با یلدامدتور همراه باشید.

انواع گچ بری در معماری ایرانی انواع گچ بری در معماری ایرانی 2020-05-31 16:59:29+3:30 2024-06-08 21:41:21+3:30 گچ بری یکی از شیوه های تزیین پوشش دیوار در بناهای تاریخی است که از دوره اشکانیان مورد استفاده قرار گرفته و سیرتکاملی آن در دوره ایلخانیان به اوج رسیده است. گچ بری برای تزیین سطوح داخلی بناها مانند نوشتن کتیبه‌ها، تزیین محراب‌ها، زیرگنبدها، ایوان‌ها و ... به کار می رفته و زینت بخش بسیاری از بناهای تاریخی در ایران بوده است. گچ بری در معماری, گچبری, گچ بری, ﮐﻠﻮﮎ ﺑﻨﺪ گچی, گچ بری زبره, گچ بری مسطح, ﮔﭻ ﺑﺮی ﮐﻢ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ, ﮔﭻ ﺑﺮی ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ, گچ بری معرق, ﮔﭻ ﺑﺮی ﻣﺸﺒﮏ, پریسا همایونی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10210 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com