گنبد غازان خان گنبد فیروزه ای به جامانده از قرن هشتم هجری قمری
نام های دیگر مکان
- آرامگاه غازان خان
- موزه عرفان شرق
موقعیت جغرافیایی گنبد غازان خان
گنبد غازان خان در جبههی شمالی مجموعهی تاریخی بسطام و سمت چپ ایوان غازان خان قرار دارد. شهر بسطام در 6 کیلومتری شمال شاهرود واقع شده است. ارتفاع شهر از سطح دریا 1420 متر است و مساحتی در حدود 130 هکتار دارد. شاهرود از شهرستانهای استان سمنان است.
سیر تاریخی و فرهنگی گنبد غازان خان
زمانی که پای خود را به مجموعهی تاریخی بایزید بگذارید ابتدا دو گنبد فیروزهای زیبا که در مجاورت هم قرار دارند و تقریبا قرینهی هم هستند، نظر شما را به خود جلب میکنند. گنبدهایی که با گذشت قرنها هنوز هم زیبایی خیرهکنندهی خود را حفظ کردهاند.
یکی از این گنبدهای فیروزهای را غازان خان بر آرامگاه امامزاده محمد (ع)؛ فرزند یا نوهی امام جعفر صادق (ع) ساخت و گنبد فیروزهای دیگر که در سمت شمال آرامگاه امامزاده محمد (ع) واقع شده است را نیز برای آرامگاه بایزید بنا کرد. این گنبد، به گنبد غازان خان معروف است. غازان خان در نظر داشته که جسد بایزید را به آنجا منتقل کند. ولی وقتی غازان خان در خواب دید که بایزید راضی به این کار نیست، از تغییر مکان آرامگاه خودداری کرد. زمانی که غازان خان از دنیا رفت خود او را در این مکان دفن کردند. در میان این دو گنبد باشکوه که در نزدیکی هم قرار دارند، ایوانی وجود دارد که به ایوان غازان خان مشهور است.
مرحوم صنیعالدوله در جلد اول مرآت البلدان در مورد گنبد غازان خان چنین نوشته است:
در سمت غربی گنبد مسجد و معبد سلطان بایزید است که گچبری ایوان و منبتکاری در مسجد آن کمال امتیاز را دارد و بنا به معروف بانی این بنا، سلطان محمود غازان خان است و جسد خود او نیز در سردابی که در جنب گنبد است گذاشتهشده و در حق این جسد چیزها گویند. جمعی بر آناند که هنوز اثر جراحت بر سینهاش باقی است و دیگران چون اعتضاد الدوله و معیر الممالک که خود رفته و مشاهده کردهاند، منکر این معنا هستند. آنچه محقق است، این جسد بهحسب جثه از مردمان حال، بهمراتب طویلتر و عظیمالجثهتر است.
مرآت البلدان تالیف محمدحسن خان صنیعالدوله، کتابی است در مورد جغرافی ایران و تاریخ قسمتی از سلطنت ناصرالدینشاه قاجار را روایت میکند.
در حال حاضر در این بنا موزهی عرفان شرق فعال است و آغوش خود را بر روی علاقهمندان به میراث فرهنگی و آثار تاریخی گشوده است. در موزهی عرفان شرق دهها اثر تاریخی متعلق به امامزاده محمد (ع) و مجموعهی تاریخی بسطام، ابزار کشاورزی و ظروف و اشیای قدیمی در معرض دید عموم قرار داده شده است.
سلطان محمود غازان خان یکی از ایلخانان مغول است که در 29 ربیعالثانی 670 هجری قمری، در آبسکون مازندران به دنیا آمد. اولین سلطان مغول بود که مسلمان شد و اسلام را دین رسمی اعلام کرد. غازان خان در 15 شوال 703 هجری قمری در سن 33 سالگی و در حوالی قزوین درگذشت. برخی وفات وی را 11 شوال و در نزدیکی تبریز دانستهاند.
معماری گنبد غازان خان
پلان گنبد غازان خان مربع و به ضلع هفت و نیم متر است. کل بنا از آجر ساخته شده است. در نمای شمالی و شرقی بنا طاقنماهایی وجود دارد و به خاطر اینکه از حالت یکنواختی در بیایند سایهروشنهایی بر روی آنها ایجاد کردهاند. این گنبد از نوع گنبدهای رک است. بر فراز بنا، گنبد مخروطی شکل قرار گرفته و پوششی از کاشیهای فیروزهای همچون پارچهای زیبا بر روی آن کشیده شده است. در زیر گنبد نیز سردابی وجود دارد که راه آن از محوطهی حیاط است. این گنبد مخروطی شکل در حدود 20 متر از سطح زمین ارتفاع دارد.
داخل بنا ساده است و فاقد تزئینات است و همچنین سقف گنبد با پوشش گچی پوشانده شده است. در سال های اخیر اقداماتی برای مرمت و بازسازی گنبد غازان خان انجام شده است.
گنبد رک گنبدی است که بهصورت هرمی و یا مخروطی است و غالبا بر روی یکپایهی استوانهای و یا منشوری قرار میگیرد.
پیشنهاد برای دیدن گنبد غازان خان
مطمئنا وقتی نام بسطام را میشنوید اولین چیزی که در ذهن شما نقش میبندد عارف بلندآوازهی ایرانی قرن سوم هجری قمری؛ بایزید بسطامی ملقب به سلطان العارفین است که در مجموعهی تاریخی بایزید قرار دارد.
یکی دیگر از بناهای تاریخی این مجموعه گنبد غازان خان است که در نزدیکی آرامگاه بایزید قرار دارد و دیدن آن نیز مانند دیدن سایر بناهای تاریخی مجموعهی بسطام خالی از لطف نیست.
مجموعهی تاریخی بسطام شامل آرامگاه بایزید بسطامی، رواق صفوی، منار بسطام، مسجد اول بایزید، مسجد دوم بایزید، امامزاده محمد (ع)، برج کاشانه، مسجد جامع بسطام، مدرسه شاهرخیه و ... است. میتوانید وقتی را برای گذراندن اوقات خود در این مجموعهی تاریخی اختصاص دهید و اژ دیدن اینهمه زیبایی آنهم در نزدیکی هم لذت ببرید.
این مجموعه با بناهای تاریخی متعددش پتانسیل ثبت در فهرست آثار جهانی یونسکو را نیز دارد. مجموعهی تاریخی بسطام بهعنوان یکی از پر بازدیدترین مجموعههای تاریخی استان سمنان و کشور عزیزمان ایران است.
از آثار تاریخی شهر بسطام که بگذریم این شهر را میتوان منطقهای کوهپایهای دانست که در مجاورت کویر قرارگرفته است. به همین خاطر بسطام جزو یکی از خوش آب و هواترین شهرهای استان سمنان نیز است.
یونسکو یک سازمان تخصصی سازمان ملل متحد است که با هدف کمک به ایجاد صلح، ریشه کن کردن فقر، توسعهی پایدار و گفتگوی بین فرهنگی از طریق آموزش، علوم، فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات به وجود آمده است.
در واقع شهر بسطام یکی از بهترین شهرهای ایران برای سفر رفتن است. آثار تاریخی فراوان، طبیعت بکر، آبشارها، جنگل، صنایعدستی زیبا، انواع غذاها و میوههای خوشمزه تنها گوشهای از ویژگیهای این شهر است.
گنبد غازان خان - گنبد فیروزه ای به جامانده از قرن هشتم هجری قمری
گنبد غازان خان در جبههی شمالی مجموعهی تاریخی بسطام و سمت چپ ایوان غازان خان قرار دارد. شهر بسطام در 6 کیلومتری شمال شاهرود واقع شده است. ارتفاع شهر از سطح دریا 1420 متر است و مساحتی در حدود 130 هکتار دارد. شاهرود از شهرستانهای استان سمنان است. استان سمنان- شاهرود- بسطام- مجموعه تاریخی بایزید بسطامی +98 استان سمنان- شاهرود- بسطام- مجموعه تاریخی بایزید بسطامی استان سمنان- شاهرود- بسطام- مجموعه تاریخی بایزید بسطامی IR unknownکلمات کلیدی: گنبد غازان خان، گنبد غازان خان بسطام، آرامگاه غازان خان، آرامگاه غازان خان بسطام، موزه عرفان شرق، موزه عرفان شرق بسطام،
مکانهای نزدیک
فرهنگ غذایی ایران در ماه رمضان (قسمت 2)
فرهنگ غذایی خراسان، یزد، سمنان، کرمان و سیستان و بلوچستان2671
0
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.