موقعیت جغرافیایی شهر سوخته

در 45 کیلومتری زابل در استان سیستان و بلوچستان بقایایی از شهری باستانی قرار دارد که به شهر سوخته معروف است.

سیر تاریخی و فرهنگی شهر سوخته

دوره‌ی بنای این شهر بزرگ را به عصر برنز (عصر مفرق) نسبت می‌دهند و با قدمتی 5000 ساله یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای باستانی جهان بوده است. این مجموعه در 22 ژوئن 2014 مصادف با 1 تیر 1393 به عنوان یک میراث جهانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد.

کلنل بیت انگلیسی پس از بازدید از این شهر و مشاهده‌ی آثار آتش‌سوزی بر بقایای آن در زمان قاجار، در خاطراتش از این شهر به اسم «شهر سوخته» یاد می‌کند و این اسم از همان دوران برای این مجموعه رایج و انتخاب شد. در سال 1937 میلادی سر اورال اشتین توانست با مطالعه در این مجموعه اطلاعات سودمندی به دست بیاورد. پس از او بین سال‌های 1346 تا 1357 نیز گروهی باستان‌شناس ایتالیایی به سرپرستی مارتیسو توزی توانستند در این محوطه به کاوش بپردازند. پس از آن نیز سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان مسئولیت کاوش‌ها در این منطقه را بر عهده گرفت.

در مورد آتش گرفتن این شهر دو نظریه مطرح است. برخی می‌گویند که این شهر 2 بار طعمه‌ی حریق شده است و پس از حریق دوم دیگر نتوانسته شرایط خود را برای زندگی مردم مساعد کند. گروه دوم نیز عقیده دارند که بر خلاف تصور عوام، شهر سوخته آتش نگرفته است. این‌جا شهری صنعتی بوده و در دوران خود شامل کوره‌های متعدد برای صنعت‌گری بود و خاکسترهای این کوره‌ها در اطراف شهر ریخته می‌شد. به همین دلیل باستان‌شناسان اولیه با مشاهده‌ی سطح بسیار زیاد خاکستر در این منطقه گمان کردند که آتش باعث نابودی این شهر شده است.

اما امروز می‌دانیم که دلیل اصلی متروک شدن این شهر باستانی خشکسالی بوده!

در این شهر اشیای باستانی بسیاری پیدا شده که در موزه‌های سراسر کشور می‌توانید برخی نمونه‌های آن را ببینید. اما گفته می‌شود برخی از مدارک پیدا شده در این شهر، شگفتی همگان را برانگیخته است. مثلا اولین جراحی مغز جهان در 4800 سال پیش در این شهر انجام شده است. گفته می‌شود استفاده از شتر برای اولین بار 3000 سال قبل از میلاد در این شهر انجام شده و اولین چشم مصنوعی جهان نیز در همین شهر سوخته‌ی سیستان کشف شده است. خط‌کشی در این مجموعه یافت شده که دقتی نیم میلی‌متری داشته که برای آن زمان دقت بسیار بالایی بوده است. از لوله‌های سفالی به دست آمده این چنین برداشت می‌شود که این شهر ممکن است یا لوله‌کشی آب و یا سیستم فاضلاب داشته است. در ضمن پارچه‌هایی در این منطقه یافت شده که نمونه‌های آن در هیچ کجای ایران یافت نشده است. در یکی از گورهای باستانی که نامش گور شماره‌ی 761 است نیز چیزی پیدا شده که گفته می‌شود تخته نردی است با 60 مهره و قدیمی‌ترین تخته نرد جهان است.

معماری شهر سوخته

مساحت بخشی از شهر که بر روی تپه‌ای قرار دارد در حدود 152 هکتار است و بین دریاچه‌ی هامون و رود هیرمند قرار گرفته است و از زمین‌های اطرافش حدودا 18 متر بالاتر است. اما مساحت کل شهر در حدود 280 هکتار است. برای دیدن شهر سوخته باید پله‌هایی بالا بروید تا به بالای تپه‌ای برسید که این شهر بر بالای آن بنا شده. مطمئنا اولین لحظه‌ای که این شهر را می‌بینید شما را نیز شگفت زده خواهد کرد.

ارتفاع این تپه در حدود 12 تا 18 متر است و در زیر آن تماما آثار باستانی قرار دارد. در آن زمان اگر می‌خواستند خانه‌ای بر بالای این تپه بسازند، خانه‌ی موجود را تخریب می‌کردند و خانه‌ی جدید را بر روی آن می‌ساختند. به همین دلیل بعد از هر بار ساخت و ساز، این تپه ارتفاعش کمی بیشتر می‌شد و خاطراتی را درون خود مدفون می‌کرد. گفته می‌شود 350 تا 450 سال تلاش مداوم نیاز است تا کل این شهر از زیر زمین بیرون بیاید و کشف شود!

این شهر 5 قسمت داشته است. بنای اصلی این شهر خود کاخ سوخته است. دو بخش مسکونی شرقی و مرکزی هم داشته است. بنای یادمان در مرکز شهر سوخته قرار داشت و گمان می‌رود ساختمان اداری یا مذهبی باشد. این شهر بخش صنعتی نیز داشته است و از بخشی از آن نیز به عنوان گورستان استفاده می‌شده است. 80 هکتار از این شهر پوشیده از خرده‌های سفال است که نشانگر اهمیت صنعت سفالگری در آن زمان در این شهر است. در دوره‌های اول سفال‌ها برای مصارف مردم ساخته می‌شده و جزییات بیشتری دارد. کم‌کم نیاز به صادرات و تجارت به وجود آمد و انبوه‌سازی سفال، جزییات آن‌ها را کم‌تر کرد.

دیوارهای این بنا خشتی است و بر روی سقف ابتدا چوب و برگ قرار می‌دادند و سپس روی آن را با گل می‌پوشاندند تا سقفی مقاوم به دست آورند.

در گورستان این بنا افراد به صورت جنینی دفن شده‌اند و اعتقاد بر این بود که این فرد در دنیای دیگری باید متولد شود و بهتر است همان‌طور که به این جهان آمده از این جهان نیز خارج شود. بسته به مقام و منسب افراد نیز در هنگام مرگ برخی اشیای فرد را نیز به همراه او در قبر می‌گذاشتند تا در دنیای دیگر بتواند از آن‌ها استفاده کند. نکته‌ی عجیب دیگر هم این‌که افراد را در هنگام دفن، رو به آفتاب دفن می‌کردند و برخی بر این باورند که این مورد می‌تواند کروی بودن زمین را اثبات کند و بگوید مردم در آن زمان به این امر آگاه بودند.

پیشنهاد برای دیدن شهر سوخته

شهر سوخته‌ی سیستان جایی نیست که بخواهید راحت از آن بگذرید. تمام تپه‌ای که شهر بر روی آن است مملو از آثار باستانی است و چیزهایی در این شهر کشف شده نیاز به تفکر دارد. برای بازدید از خود محوطه حتما 2 3 ساعتی وقت بگذارید و با دقت منطقه را بررسی کنید. اگر هم افراد مسن همراه دارید و آن‌ها نمی‌توانند خود محوطه را همراه شما جستجو کنند، می‌توانید آن‌ها را به موزه‌ی شهر سوخته ببرید تا با گشت و گذار در موزه، اشیای تاریخی کشف شده در منطقه را ببینند. اگر بچه به همراه دارید بهتر است در موزه مواظب آن‌ها باشید. شاید دیدن قبرهای واقعی با استخوان‌های درونش برای بچه‌ها زیاد خوشایند نباشد. در هر حال بازدید از این منطقه و موزه‌ی آن مطمئنا شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

شهر سوخته - یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان شهر سوخته - یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان 2020-06-23 21:05:44+3:30 2021-11-09 13:26:29+3:30 دوره‌ی بنای این شهر بزرگ را به عصر برنز نسبت می‌دهند و با قدمتی 5000 ساله یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان بوده است. این مجموعه در 22 ژوئن 2014 مثادف با 1 تیر 1393 به عنوان یک میراث جهانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. امین حسنی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10209 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com

Frequently Asked Questions(FAQ)

آدرس شهر سوخته?

استان سیستان و بلوچستان- زابل

شهر سوخته - یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان شهر سوخته - یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان دوره‌ی بنای این شهر بزرگ را به عصر برنز نسبت می‌دهند و با قدمتی 5000 ساله یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان بوده است. این مجموعه در 22 ژوئن 2014 مثادف با 1 تیر 1393 به عنوان یک میراث جهانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. استان سیستان و بلوچستان- زابل +98 استان سیستان و بلوچستان- زابل استان سیستان و بلوچستان- زابل IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل شهر سوخته - یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان شهر سوخته - یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان دوره‌ی بنای این شهر بزرگ را به عصر برنز نسبت می‌دهند و با قدمتی 5000 ساله یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان بوده است. این مجموعه در 22 ژوئن 2014 مثادف با 1 تیر 1393 به عنوان یک میراث جهانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. استان سیستان و بلوچستان- زابل +98 استان سیستان و بلوچستان- زابل استان سیستان و بلوچستان- زابل IR نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل Adults Persian English.

شهر سوخته - یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان

دوره‌ی بنای این شهر بزرگ را به عصر برنز نسبت می‌دهند و با قدمتی 5000 ساله یکی از پیشرفته ترین شهرهای باستانی جهان بوده است. این مجموعه در 22 ژوئن 2014 مثادف با 1 تیر 1393 به عنوان یک میراث جهانی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. استان سیستان و بلوچستان- زابل +98 استان سیستان و بلوچستان- زابل استان سیستان و بلوچستان- زابل IR unknown

مکان‌های نزدیک

نمایش و مسیریابی در نقشه گوگل

مکان     کارگاه صنایع دستی     غذا و خوردنی     محتوای فعلی     خدمات شهری     شما اینجا هستید     محل اقامت در خدمات سلامت و زیبایی     محل مرکز سلامت و زیبایی در خدمات سلامت و زیبایی     مرکز خدمات سلامت و زیبایی