میراث جهانی یونسکو چه چیزی می تواند در یونسکو ثبت جهانی شود؟

comment-add افزودن دیدگاه img 7 دقیقه ymt علاقه‌مندی‌ها ymt افزودن اصلاحیه ymt نویسنده: امین حسنی ymt 1200
میراث جهانی یونسکو

اگر کمی در دنیای گردشگری و مخصوصا میراث فرهنگی سر کنید تقریبا غیر ممکن است که واژه‌های ثبت جهانی، ثبت یونسکو، میراث جهانی یونسکو و امثال این‌ها به گوشتان نخورده باشد. معمولا برخی از داشته‌های فرهنگی، تاریخی یا طبیعی یک کشور یا ملت، در یونسکو ثبت می‌شوند و از آن‌ها به عنوان میراث جهانی یونسکو یاد می‌شود.

کنوانسیون میراث جهانی یونسکو، پیمانی بین‌المللی است که در تاریخ 16 نوامبر 1972 میلادی در کنفرانس عمومی یونسکو تصویب شده است. موضوع این پیمان، حفظ آثار تاریخی، فرهنگی و طبیعی بشر است. این آثار پس از ثبت، به نوعی به تمام انسان‌های زمین تعلق می‌گیرد و فارغ از هر گونه نژاد، مذهب و ملیت خاص خواهند بود! در این راستا کشورهای مختلف می‌توانند موضوعات و آثار تحت پوشش خود را به یونسکو معرفی کنند و یونسکو پس از بررسی، در صورتی که این آثار شرایط مورد نظر را داشته باشند، آن‌ها را ثبت جهانی خواهد کرد. پس از ثبت، وظیفه‌ی حفاظت از آن اثر بر عهده‌ی کشوریست که آن اثر در حیطه‌ی حاکمیت آن قرار دارد.

بد نیست بدانید که ایران نیز سه سال پس از آغاز به کار این پیمان، در تاریخ 26 فوریه‌ی 1975 میلادی به کنوانسیون میراث جهانی یونسکو پیوسته است!

اما شاید برای شما هم سوال باشد که یک طرح، باید شامل چه ویژگی‌هایی باشد تا بتواند قابلیت ثبت جهانی شدن را داشته باشد؟ خب، در جواب باید بگوییم که طبق گفته‌های یونسکو هر طرحی که حداقل یکی از شرایط زیر را داشته باشد، مطمئنا دارای ارزش جهانی است و ارزش بررسی برای ثبت جهانی شدن را دارد:

  1. نشانگر شاهکاری از نبوغ در ساخته‌های بشری باشد.
  2. نمادی از تبادل ارزش‌های والای انسانی در دوره‌ی زمانی خاص و در یک حوزه‌ی فرهنگی جهانی در رابطه با پیشرفت‌های معماری، فنی، ساخته‌های هنری، طراحی شهرها و مناظر باشد.
  3. نشانگر گواهی منحصربه‌فرد یا حداقل استثنایی از یک سنت فرهنگی یا تمدنی که پابرجاست یا از بین رفته باشد.
  4. نمونه‌ای برجسته از گونه‌ای بنا، معماری، مجموعه‌ی فنی یا منظر که در تاریخ بشر از دوره‌ی زمانی چشم‌گیری برخوردار باشد.
  5. نمونه‌ای برجسته از سکونتگاه سنتی بشر یا کاربرد زمین که نشانگر فرهنگی خاص است، مخصوصا زمانی که تحت تاثیر شدید تغییرات به گونه‌ای بازگشت‌ناپذیر، آسیب دیده، باشد.
  6. به صورت مستقیم یا ملموس با وقایع و سنت‌های زندگی، عقاید، باورها، فعالیت‌های هنری و ادبی دارای پیامد و ارزش‌های جهانی در ارتباط باشد.
  7. نمونه‌ی برجسته‌ای نمایانگر مراحل عمده‌ی تاریخ کره‌ی زمین؛ شامل سابقه‌ی زندگی، رویه‌های مهم و متداوم زمین‌شناسی در تکامل اشکال زمین، یا مشخصه‌ی بارز جغرافیای طبیعی یا ریخت زمین، باشد.
  8. نمونه‌ی برجسته‌ای نمایانگر اهم رویه‌های متداول بومی و زیستی در تحول و تکامل آب‌های زیرزمینی، آب‌های شیرین، اکوسیستم‌های ساحلی و دریایی و جوامع گیاهی و جانوری باشد.
  9. شامل پدیده‌های شگرف طبیعی یا مناطقی با طبیعت زیبای استثنایی و ارزش‌های هنری باشد.
  10. شامل مهم‌ترین و برجسته‌ترین زیستگاه‌های طبیعی حفاظت از تنوع زیستی، دربرگیرنده‌ی گونه‌های خاص که از لحاظ علمی و حفاظتی دارای ارزش جهانی باشند.

ارزیابی و تشخیص این که طرح‌ها واجد معیارها و شرایط اصالت برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو هستند یا نه، با شورای بین المللی آثار و محوطه‌های فرهنگی و تاریخی (ICOMOS) است. در مورد چشم‌اندازهای فرهنگی علاوه بر  ICOMOS اتحادیه‌ی بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) و مرکز بین المللی مطالعات درباره حفظ و احیاء اموال فرهنگی (ICCROM) نیز بر ارزیابی طرح پیشنهاد شده نظارت خواهد کرد.

ICOMOS و IUCN پس از دریافت اطلاعات اضافی که احتمالا برای رفع نواقص پرونده‌ی پیشنهادی لازم است، گزارش نهایی ارزیابی خود را تسلیم کنوانسیون میراث جهانی یونسکو می‌کنند. این گزارش نهایی شامل معیارهایی که اثر تحت آن‌ها به ثبت خواهد رسید، دلایل اصالت اثر و هر گونه پیشنهاد و نظر خاصی در رابطه با اثر پیشنهاد شده خواهد بود. اگر می‌خواهید در مورد ثبت جهانی آثار در یونسکو بیش‌تر بدانید بد نیست سری هم به مقاله‌ی «ضوابط ثبت آثار در فهرست میراث جهانی یونسکو» بزنید. هم‌چنین برای دیدن لیست میراث ایرانی ثبت شده در یونسکو به مقاله‌ی «فهرست میراث جهانی یونسکو شامل چه میراثی از ایران می شود؟» مراجعه کنید.

کلمات کلیدی: میراث جهانی یونسکو، کنوانسیون میراث جهانی، میراث جهانی، ثبت یونسکو، یونسکو، icomos، iucn، iccrom،

img

دیدگاه‌ها

هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!

comment-add افزودن دیدگاه