تاریخچه پرچم ایران ظهور پرچم شیر و خورشید

در قسمت قبل گفتیم که چه طور برای اولین بار نقش شیر بر روی پرچم ایران دیده شد. این اتفاق تقریبا برای قرن چهارم خورشیدی بود. اما یافته‌های محققین در این زمینه بسیار دقیق‌تر است. زیرا شواهد بسیاری در مورد این موضوع یافته‌اند. اگر مطالب قبلی این مقاله نخوانده‌اید می‌توانید از لینک‌های زیر استفاده کنید.

• تاریخ پرچم ایران - چرا پرچم مهم است؟
• تاریخ پرچم ایران - از ابتدا تا شیر و خورشید

احمد کسروی، مجتبی مینوی و سعید نفیسی شواهد و متون بسیاری را جمع‌آوری کرده‌اند که نشان می‌شدهد از قرن هفتم هجری قمری خورشید نمادی رایج در فرهنگ ایران شد و در حدود قرن نهم به پرچم‌ها نیز راه یافت. اولین پرچم ایران که نقش شیر و خورشید بر آن نقش بسته بود در سال 826 هجری قمری و در دوره‌ی تیموریان ساخته شد. این پرچم در مینیاتوری از شاهنامه‌ی شمس الدین کاشانی که حمله‌ی مغولان به حصار شهر نیشابور را نشان می‌دهد، دیده می‌شود.

در دوره‌ی صفویه نقش شیر و خورشید از روی پرچم ایران حذف شد! برخی از شاهان صفوی پرچم سبز را انتخاب کرند و برخی مثل شاه طهماسب نقش گوسفند را برای پرچم ایران انتخاب کردند. زیرا خودشان متولد برج حمل با نماد گوسفند بودند. پرچم ایران بارها و بارها عوض شد تا در زمان شاه عباس صفوی پرچم شیر و خورشید مجددا پرچم رسمی ایران می‌شود. برخی اروپاییان در این زمان پرچم ایران را سه‌گوش توصیف کرده‌اند با نقشی از شیر و خورشید و شمشیر! این‌جا بود که پرچم ایران رنگ و بوی اسلام به خود گرفت. برخی شیر موجود در پرچم را نماد حضرت علی (ع) و شمشیر آن را ذوالفقار؛ شمشیر معروف آن حضرت می‌دانند.

در دوره‌ی نادرشاه نیز پرچم‌های چند رنگ مثلثی در ایران رواج پیدا کرد که در برخی اسناد آن‌ها را به صورت راه‌راه افقی و با رنگ‌های زرد و قرمز و آبی توصیف کرده‌اند.

درست است که در برخی توصیفات این‌گونه ذکر شده که پرچم شیر و خورشید و شمشیر در دوران صفویه هم استفاده می‌شده است. اما افزوده شدن رسمی شمشیر به پرچم شیر و خورشید متعلق به دوره‌ی قاجار است. گویا اواخر دوره‌ی فتحعلی شاه قاجار دو پرچم شیر و خورشید و شمشیر با هم تلفیق می‌شوند.

در این دوره هیچ استانداردی برای پرچم شیر و خورشید وجود نداشت. شیر گاهی شمشیر به دست داشت و گاهی نداشت. گاهی ایستاده بود و گاهی نشسته. گاهی رو به چپ بود و گاهی رو به راست. رنگ‌ها نیز در پرچم کاملا سلیقه‌ای انتخاب می‌شدند. گاهی عبارتی عربی در آن قرار می‌گرفت و گاهی بدون هیچ جمله‌ای استفاده می‌شد. میرزا آقاخان نوری در مدت صدارتش با کاردار عثمانی مکاتباتی داشت که در آن شیر و خورشید را عناصر اصلی پرچم ایران دانسته و عبارات عربی موجود در آن را نیز حذف می‌کند.

بعدها در برخی از نقاشی‌ها از جمله تابلوی آبرنگ محمود خان ملک الشعرا از چشم‌انداز پشت‌بام‌های کاخ‌های سلطنتی داخل ارگ و کوه البرز در سال 1282 ه‍جری قمری، نقاشی کاخ شهرستانک مسعود غفاری در سال 1288 هجری قمری و نقاشی کمال الملک از همین کاخ در سال 1304 هجری قمری مشاهده شد که شیر و خورشید در زمینه‌ای سه رنگ (بالا سبز، وسط سفید و پایین قرمز) قرار گرفته است. این‌که چرا این سه رنگ برای پرچم در این نقاشی‌ها و اسناد دیگر استفاده شد و ایده‌ی اصلی آن از کجا آمده را تقریبا هیچ کسی نمی‌داند. اما این را می‌دانیم که برخی می‌گویند سبز از رنگ سبز شیعی انتخاب شده و سفید نشان صلح و قرمز نشان قدرت نظامی بوده است. برخی رنگ سرخ را نشان رشادت و دلاوری می‌دانند.

استفاده از پرچم‌ها متفرقه کماکان در ایران رواج داست تا این‌که در مهرماه 1286 هجری خورشیدی، اصل پنجم قانون اساسی مشروطه پرچم شیر و خورشید با سه رنگ سبز و سفید و قرمز را به عنوان پرچم رسمی ایران اعلام کرد. در این زمان رنگ سبز و قرمز به صورت دو کادر رنگی اطراف رنگ سفید را می‌گرفتند و شیر در میانه‌ی رنگ سفید قرار می‌گرفت.

نکته‌ی جالب در تمام این پرچم‌های شیر و خورشید این بود که خورشید همواره دارای چشم و ابرو بوده و صورتی انسانی داشت. اما رضاشاه دستور داد چهره را از خورشید حذف کنند و شیر را نیز به صورتی واقع‌گرایانه‌تر ترسیم کنند. رنگ‌ها را نیز به صورت افقی و نواری درآورند. در این زمان 2 مدل پرچم سه رنگ مورد استفاده بود. پرچمی عادی و سه رنگ با شیر و خورشید در میانش، که پرچم رسمی ایران بود و در پرچم نظامی شیر و خورشید درون تاج پادشاهی قرار داشت.

از ابتدای دوره‌ی مشروطه تا انقلاب اسلامی جلسات متعددی پیرامون پرچم شیر و خورشید شکل گرفت و تلاش شد تا آن را استانداردسازی کنند. تغییرات آن قدر زیاد بود که در نهایت و در اواخر دهه 50 خورشیدی شکل نهایی و رسمی پرچم شیر و خورشید به صورت عکس ابتدای این مطلب به تصویب رسید و رسمی شد. در مطلب بعدی تصمیم داریم پرچم فعلی ایران را بررسی کنیم. با یلدامدتور بمانید.

تاریخچه پرچم ایران - ظهور پرچم شیر و خورشید تاریخچه پرچم ایران - ظهور پرچم شیر و خورشید 2020-06-21 15:29:43+3:30 2024-06-08 21:41:21+3:30 در دوره‌ی صفویه نقش شیر و خورشید از روی پرچم ایران حذف شد! برخی از شاهان صفوی پرچم سبز را انتخاب کرند و برخی مثل شاه طهماسب نقش گوسفند را برای پرچم ایران انتخاب کردند. زیرا خودشان متولد برج حمل با نماد گوسفند بودند. پرچم ایران بارها و بارها عوض شد تا در زمان شاه عباس صفوی پرچم شیر و خورشید مجددا پرچم رسمی ایران می‌شود. پرچم, تاریخچه پرچم, پرچم ایران, شیر و خورشید, پرچم شیر و خورشید, امین حسنی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10209 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com