نام های دیگر مکان

• خیابان دولتی
• خیابان شهدا

موقعیت جغرافیایی خیابان سپه

خیابان سپه در جلوی سردر عالی قاپو قرار دارد و تا چهارراه سپه ادامه دارد. مسجد جامع قزوین، مسجد و مدرسه‌ی شیخ الاسلام، بازارچه‌ی سپه و خانه‌ی تاریخی ابوترابی از جمله بناهای شاخص پیرامون آن است.

سیر تاریخی و فرهنگی خیابان سپه

خیابان سپه نخستین خیابان طراحی شده‌ی ایران است که در دوران شاه طهماسب صفوی احداث شد. این خیابان در سال 1307 و در دوره‌ی رضاشاه سنگفرش شد و به شکل یک خیابان مدرن در آمد و سال 1387 به عنوان اولین خیابان مدرن ایران ثبت ملی شد.

این خیابان را شاه طهماسب صفوی در شمال محله‌ی شهرستان قدیم یا حصار شاپور، هم‌زمان با ایجاد جعفرآباد؛ یعنی عمارت و خانه‌های دو طرف این خیابان و باغ سعادت آباد و عمارت دولتخانه و حرمسرا و باغ‌های شرقی و غربی عمارات مذکور، احداث کرده‌است. به نظر می‌رسد نام این خیابان هم از نام محله‌ای به همین نام در هرات گرفته شده‌است که شاه طهماسب در دوران ولیعهدی در آن شهر زندگی می‌کرده است.

معماری خیابان سپه

در خیابان سپه قزوین ردیف درختان و نهرهای آب، سردر عالی قاپو و نیز مسجد جامع قزوین، عناصر کالبدی شکل‌دهنده‌ی خیابان بوده‌اند. در دوره‌ی قاجار، مهمان‌خانه‌ی بزرگ در انتهای خیابان و جلوی مسجد جامع ساخته می‌شود و در دوره‌ی پهلوی جهت ساخت سبزه میدان، تخریب می‌شود.

در ابتدای ساخت خیابان سپه حوض بزرگی در آن ساخته شده بود که همیشه آب در آن جاری بود و در 2 طرف خیابان چراغ‌هایی با پایه‌های زیبا نصب شده بود و هر روز عصرها سراسر خیابان جارو و آبپاشی می‌شد و نظافت و تمیزی این خیابان با درختان تناور چنار و نارون‌های چتری در دو سوی خیابان جلوه‌نمایی می‌کرد.

اکنون این خیابان از ضلع شمالی به عمارت عالی قاپو می‌رسد و در ضلع جنوبی از مسجد جامع عتیق شهر نیز فراتر می‌رود، ضلع شرقی خیابان را هم مغازه‌های آجرنمای جدید با سبک و سیاق قدیم در بر گرفته‌اند که لذت قدم‌زدن بر سنگفرش‌های نخستین خیابان ایران را دو چندان می‌کنند.

خیابان سپه در نزدیکی بازارچه‌ی سپه قرار دارد و از نظر امکانات رفاهی چیزی کم و کسر ندارد. البته به دلیل این که اکثرا در هنگام ظهر و غروب شلوغ می‌شود بهتر است با خودرو وارد آن نشوید.

پیشنهاد برای دیدن خیابان سپه

خیابان سپه را قدیمی‌ترین خیابان مدرن ایران می‌دانند. این خیابان از بالا تا پایین سنگ‌فرش است و تا جایی که ما اطلاع داریم از زمان ساخت تا امروز عقب نشینی و عریض‌سازی نداشته است. این یعنی تک‌تک درختان و مغازه‌هایی که در این خیابان مشاهده می‌کنید ارزش تاریخی دارند. در ابتدای شمالی خیابان سپه مجموعه‌ی دولتخانه صفوی قرار دارد. در سمت راست دولتخانه خیابان حلال احمر قرار گرفته که عمارت سردار مفخم که به موزه‌ی دکتر علی اکبر صالحی تبدیل شده است نیز در آن قرار دارد. در سمت راست خیابان سپه بازارچه سپه قرار دارد و مسجد جامع قزوین نیز در میانه‌ی همین خیابان قرار دارد.

با این که این خیابان بسیار قدیمی است اما در تمام قزوین پیاده‌رویی بزرگ‌تر و عریض‌تر از پیاده‌روی خیابان سپه پیدا نمی‌کنید و گاری‌چی‌ها همواره در حال رفت و آمد در این پیاده‌روها هستند و بارها را جا به جا می‌کنند.

همان طور که حدس می‌زنید جایی که بازار باشد و قصابی هم داشته باشد به چه چیزی احتیاج دارد؟ بله درست حدس زدید! خیابان سپه پُر است از جگرکی‌های قدیمی و جدید! اگر شما در مقابل بوی کباب مقاوم نیستید به هیچ عنوان ظهرها و عصرها به این خیابان نروید! چون در این زمان‌ها از بالا تا پایین خیابان سپه را بوی کباب پر کرده و تقریبا هر مغازه‌ای، مخصوصا اگر قدیمی باشد در این زمان شاگردهای خود را به یکی از این جگرکی‌ها می‌فرستد و شاگرد با سینی پر از سیخ‌های دل و قلوه و جگر که روی آن را با نان بربری یا سنگک داغ پوشانده در حال دویدن به سمت مغازه است تا ناهار صاحب‌مغازه را سرد نشده به دست او برساند! اما اگر بوی کباب به شما خورد و دلتان خواست ناخنکی بزنید پیشنهاد ما دو جگرکی قدیمی هست که در ابتدای شمالی خیابان سپه قرار دارد و جزو قدیمی‌ترین‌های این خیابان هستند. جای ما را هم خالی کنید و عکس‌های خودتان را به اینستاگرام ما بفرستید.

گاهی صاحبان مغازه برای کارگران و گاری‌چی‌ها هم یکی دو سیخ دل و جگر می‌گیرند و آن‌ها نیز بر روی همان گاری قدیمی و رنگ و رو رفته‌ی خود بساط می‌کنند و با لذت غذا می‌خورند.

در کنار مسجد جامع قزوین یک آب‌انبار بسیار قدیمی هم قرار دارد که پیشنهاد می‌کنیم حتما از آن نیز دیدن کنید. گاهی در داخل این آب‌انبار نمایشگاه صنایع دستی هم برگزار می‌شود. در همین نزدیکی یک کارگاه گره چینی به اسم کارگاه گره چینی آسوم چوب و کارگاه و فروشگاه صنایع دستی بلور فرخ لقا قرار دارد که محصولات گره چینی بسیار زیبایی تولید می‌کند که پیشنهاد می‌کنیم حتما از آن دیدن کنید.

در انتهای خیابان سپه هم حتما سری به بازارچه‌ی سپه بزنید و حس شادابی و سرزنده بودن بازار سنتی را درک کنید، چیزی که در این روزها کم‌تر پیدا می‌شود. هر زمان هم که خسته شدید می‌توانید در قهوه‌خانه‌هایی که در این خیابان قرار دارند توقف کنید و یک چایِ دمی بسیار خوش طعم بخورید و کمی استراحت کنید. برای برگشت هم می‌توانید به سمت شمال تاکسی بگیرید و به سبزه میدان بروید و از آن‌جا مسیر خود را ادامه دهید. فراموش نکنید که با 15 دقیقه پیاده‌روی می‌توانید تمام مکان‌های اطراف خیابان سپه که در نقشه‌ی زیر نمایش داده شده را از نزدیک ببینید و قزوین نگری کنید. با یلدامدتور بمانید.