نام های دیگر مکان

• دره جن‌ها

موقعیت جغرافیایی کال جنی

کال جنی در استان خراسان جنوبی در شمال طبس و در اطراف روستای ازمیغان و در امتداد خروجی قناتی که در نزدیکی آن قرار دارد واقع شده است و 35 کیلومتر با شهرستان طبس فاصله دارد.

کال اصطلاحی است که به دره یا مسیر ایجاد شده به وسیله سیلاب ها و جریان آب گفته می شود. کال جنی دره ای 16 کیلومتری، زیبا و حیرت انگیز است که بومیان قدیمی آن را دره جن‌ها نامیده‌اند و آن را خوف انگیز و محل زندگی ارواح و جن‌ها می‌دانستند. به دلیل ساختار خاصی که این دره دارد، وقتی باد در آن می وزد، باعث تولید صداهای عجیب و غریب می شود و به همین دلیل این تصور به وجود می آید که موجودات دیگری در آن زندگی می کنند. دره دارای دیواره های بلند و پرشیب است که وارد شدن به آن می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد. وجود تونل‌ها و خانه هایی به نام خانه گبرها در دل دیواره‌ها که برای سکونت زرتشتیان آن زمان ساخته شده از دیگر جذابیت های این دره است. تحقیقات و یافته های تاریخ شناسان حکایت از آن دارد که سازه های داخل دره در دوره ساسانیان ایجاد شده اند. مسیر دسترسی به این حفره ها بسیار دشوار است. در مسیر این حفره ها تونل هایی دیده می شود که احتمالا راه های ارتباطی آن ها با هم بوده است.

در این دره آب عنصری نایاب نیست و در جای جای آن مشاهده می شود. آبشار های کوچکی در این جا هستند که محلی ها به آن ها "شُلَن" می گویند. در جاهایی آب به صورت حوضچه هایی جمع شده که عمق آن ها تا 1.5 متر می رسد و در فصل تابستان برای آب تنی و فرار از گرمای طاقت فرسای هوا مناسب است. بالاخره در محلی این آب به وسیله راه آب و تونل هایی که با مهندسی شگفت آوری توسط اهالی روستاهای پایین این منطقه ایجاد شده به داخل قنات هدایت می شود. در این محل فرسایش آب به اوج خود رسیده و نقوش و برجستگی ها و خلل و فرج عجیبی را در کف رودخانه ایجاد کرده است. بعد از این منطقه دیگر دره خشک و بی آب و علف می شود. آب به داخل قنات هدایت شده و دره بی نصیب از آب می ماند.

طول مسیر در بخش هایی نیزارها و تک درختان نخل دیده می شوند. در قسمت هایی می توان دره را به شکل U و در بعضی نقاط به شکل V مشاهده کرد. در بعضی نقاط هم همگرایی دو دهنه دره را در قسمت بالایی آن می بینیم که بی نظیر است. در طول دیواره دره حفره هایی وجود دارد که ابتدا به نظر می رسد این حفره ها ساخته طبیعت و فرسایش های خاک است، در صورتی که این سازه ها تماما ساخت دست بشر هستند. در ارتفاع 2 متری از سطح زمین چاه ورودی قرار دارد که با کمک یک همراه می توان به درون آن رفت و سپس از این چاه که حدود 7-8  متر ارتفاع دارد و  می توان به وسیله جای دست ها و حفره های بدنه آن بالا رفته و به تالاری رسید. در دو طرف این تالار دو دالان قرار دارد و هر کدام شامل چندین اتاق است. نکته جالب وجود یک حلقه چاه عمیق در این حفره هاست که برای دسترسی به آب، حفر شده است و اکنون انتهای آن، راه ورودی به فضاهای داخلی این حفره ها محسوب می شود. همه این ها به وسیله بشر و در دل دیواره این دره عجیب پدید آمده است که هنوز می توان رد تیشه معماران آن را بر در و دیوار اتاقک ها مشاهده کرد. جالب ترین قسمت این حفره ها و تونل ها شباهت بسیار و مرتبط بودن آن ها به یکدیگر می باشد.

ارزش های خاص کال جنی

از شگفتی های کال جنی رمز آلود بودن ان است. نخلستانی در این بیابان به صورت خود به خود روییده است. کال جنی شباهت بسیاری به گراند کانیون در کشور آمریکا دارد. نقش و نگارهای روی دیواره‌های بلند به ما می‌گویند که این دره در طول هزاران سال و در اثر فرسایش و حضور سیلاب به وجود آمده است. شاید در روزگارانی رودخانه‌ای خروشان از این جا گذر می‌کرده است.

پیشنهاد برای دیدن کال جنی

کال جنی، دره دیواره های بلند است در بخش هایی از آن، به دلیل شیب زیادی که وجود دارد، اصلا نباید وارد شد. برای رسیدن به کف دره هم در قسمت هایی خاص، باید کاملا آشنا به آن جا بود پس هیچ وقت به این کال بدون راهنما نروید، حتی اگر اعتقادی به ارواح ندارید! در سفر به این منطقه راز آلود حتما همراهی با خود داشته باشید و از راهنمایان محلی کمک بگیرید. البته دوربینتان را نیز فراموش نکنید. یک دست لباس اضافه نیز همراه داشته باشید تا اگر هوس آب تنی به سرتان زد بدون دغدغه این کار را انجام دهید.

در سفر برای دیدن این جاذبه راز آلود می توانید در طبس اقامت کنید و در یک سفر یک روزه بازدید از کال جنی را تجربه کنید.