نام های دیگر مکان

• شاه گولی
• استخر شاه
• ائل گلی
• ایلگلی
• شاهگلی

موقعیت جغرافیایی ایل گلی

ایل گلی در جنوب شرق شهر تبریز و در 7 کیلومتری مرکز شهر واقع شده ‌است.

سیر تاریخی و فرهنگی ایل گلی

بر طبق تاریخ محلی شهر تبریز، دریاچه ایل گلی در سال 1785 میلادی و شاید قبل از این تاریخ، توسط یکی از پادشاهان که نام وی معلوم نیست، احداث گردیده است. احداث بنای اولیه این آبگیر را به زمان پادشاهان آق قویونلو و توسعه آن را به زمان صفویه نسبت می‎ دهند. ایل گلی تبریز تا پیش از روی‌ کارآمدن صفویان، بزرگترین منبع ذخیره آب جهت آبیاری باغ‌ های مناطق شرقی تبریز تا دروازه تهران و تپلی‌ باغ بوده ‌است. در دوران حکومت صفویان، تمام شن و ماسه و نخاله‌ های موجود در محوطه داخلی دریاچه فعلی خالی شده و دیواره ‌ای سنگی به دور آن کشیده شد. در دوران قاجار در پیرامون استخر ایل گلی خیابان ‌هایی جهت عبور و مرور احداث گردید و در جوار این معابر، درختان تبریزی، بید مجنون و گل‌های اطلسی متعددی در چندین ردیف، جهت تزیین گردشگاه و پاکی آب و هوا کاشته شد. ایل گلی در دوران پهلوی به شهرداری تبریز واگذار شد تا به یک گردشگاه عمومی تبدیل شود. سید باقر کاظمی (مهذب‌الدوله) استاندار وقت آذربایجان شرقی، نخستین تعمیرات اساسی را در محوطه این گردشگاه انجام داد. در مرکز استخر ایل گلی، عمارت کلاه ‌فرهنگی هشت ضلعی وجود دارد که امروزه به ‌صورت یک تالار پذیرایی مورد استفاده قرار می ‌گیرد و به کاخ ایل گلی مشهور است. کاخ ایل گلی تبریز در دوران حکومت سلطان یعقوب آق‌قویونلو احداث شده و در دوران سلطنت صفویان گسترش یافته‌ است. قهرمان میرزا؛ هشتمین پسر عباس میرزا نیز این عمارت را تکمیل‌تر نموده و آن را به‌صورت یک گردشگاه سلطنتی برای درباریان قاجار درآورد. این بنا پیشتر ساختمانی خشتی بود که در سال 1346 تخریب گشت و با همت شهرداری تبریز و استانداری، جای خود را به یک ساختمان زیبا و مقاوم داد.

معماری ایل گلی

ایل گلی، استخری بزرگ است که مساحت آن 54675 مترمربع می باشد. در جنوب آن تپه ای است که آن را از بالا تا پایین همسطح استخر پله بندی کرده و نهر آبی از آن به طرف پایین روان است. مخزن آب، مثل باغ تخت شیراز از چشمه‌ای تامین می‎گردد که از سنگی بالای مرتفع ترین سکو می‎جوشد. آب مخزن را پنج نهر تشکیل می‎دهد که در هر سکویی، یک آبشار ایجاد می‎شود و هر سکو یا پلکان، دارای یک ردیف درخت تبریزی در کنار دیوار عقب آن و یک ردیف درخت بید در کنار نهرهای آن است. از سمت جنوبی و از وسط استخر خیابانی کشیده شده که استخر را به صورت شبه جزیره ای درآورده است و در مرکز استخر، عمارت باشکوه دو طبقه ای ساخته شده است. در پیرامون استخر از روزگاران قدیم، درختان کهنسالی سر به هم آورده که انعکاس عکس آن ها در آب، به زیبایی آن محوطه می افزاید. تمام تپه های جنوبی استخر به شکل بسیار زیبایی چمن کاری و گلکاری شده در روزهای گرم تابستان استراحتگاه مردم تبریز و مسافران سایر شهرها می باشد.

ارزش های خاص ایل گلی

شباهت این باغ به باغ تخت شیراز اولین چیزیست که به چشم می آید، گرچه مساحت این باغ خیلی زیادتر است. درخت هایی که در اطراف کاشته اند مثل حصاری آن را فرا گرفته و در نتیجه هرگاه از ایوان کوشک به آن نگاه کنیم  آب استخر را بر فراز سطح دره ای که در عقب واقع شده معلق می بینیم.

امکانات تفریحی و رفاهی اطراف ایل گلی

به کمک کارشناسان سازمان آمار و فناوری اطلاعات شهرداری تبریز، سرویس اینترنت بی سیم برای استفاده گردشگران و شهروندان تبریزی در پارک ایل گلی برقرار گردیده، هم چنین اولین مرکز اطلاع رسانی هوشمند کشور در مجموعه تاریخی و تفریحی ایل گلی بنا شده است. این مرکز شامل 4 دستگاه کیوسک اطلاع رسانی است که در اتاقک شیشه ای ویژه ای قرار گرفته است و اطلاعات مختلفی از جمله تاریخچه و توضیحاتی در مورد مجموعه باستانی ایل گلی و اطلاعات گردشگری شهر تبریز مثل مراکز تجاری، بازارها، مراکز تفریحی، پارک ها، موزه ها، مراکز اقامتی و برخی موارد دیگر را در اختیار گردشگران و علاقه‌مندان قرار می دهد. همچنین با توجه به این که اطلاعات این مرکز بر اساس وب می باشد، امکان دسترسی گردشگران از طریق اینترنت نیز به این وب سایت فراهم شده است.