ایران از چین در صنایع دستی پیشی گرفت

با ثبت دو شهر و یک دهکده از ایران در فهرست جهانی شهرها و روستاهای صنایع‌دستی جهان تعداد شهرهای جهانی صنایع‌دستی ایران به شش شهر رسید و کشورمان با شش شهر و یک دهکده جهانی در این حوزه در جایگاه نخست بین کشورهای جهان ایستاد.

به گزارش وب سایت امرداد و به گفته روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، ایران و چین و هند سه قدرت برتر تولید صنایع‌دستی جهان هستند که در این میان، ایران دارای دیرینگی بالایی در تولید صنایع‌دستی است، اما با توجه به جمعیت بسیار بالای چین و هند، برابری با این دو کشور از نظر شمار نیروی انسانی بسیار سخت به‌نظر می‌رسد.

با این‌حال، ایران با پشتکار و تلاش خود توانسته‌است تا کنون در حوزه‌های گوناگون صنایع‌دستی ازجمله تولید، فروش و صادرات از بسیاری از کشورهای دنیا پیشی بگیرید که در این میان ترمز پیشتازی چینی‌ها در شهرهای جهانی صنایع‌دستی، با ثبت دو شهر و یک دهکده جهانی صنایع‌دستی از سوی ایران کشیده شد به‌‌گونه‌ای‌که اکنون کشور ما به‌عنوان پیشاهنگ شهرهای جهانی صنایع‌دستی در دنیا شناخته می‌شود.

از اصفهان تا سیستان‌و‌بلوچستان

پیشینه ثبت‌جهانی شهرهای صنایع‌دستی چندان دور نیست و به دو سه سال پیش برمی‌گردد که ما حتی یک شهر به‌عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی نداشتیم ولی صنایع‌دستی در دولت یازدهم جان تازه‌ای گرفت و از یک کالبد بی‌جان به جریانی پویا و زنده تبدیل شد.

ثبت شهرهای ایرانی به‌عنوان شهرهای جهانی صنایع‌دستی با ثبت اصفهان و تبریز کلید خورد و شهریور 94 در آخرین نشست مشترک شورای جهانی صنایع‌دستی و با بیشترین رای سرپرستان مناطق آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، اروپا، آفریقا و آسیا‌ـ‌اقیانوسیه، اصفهان و تبریز به‌عنوان شهرهای صنایع‌دستی و فرش دست‌باف ثبت‌جهانی شدند.

همین گام نخست برای ثبت‌جهانی شهرهای صنایع‌دستی کافی بود تا روند ثبت‌جهانی شهرهای ایران به‌گونه جدی‌تری پیگیری شود. کوشش‌های سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری پس از یک سال دوباره ثمر داد و مشهد به‌عنوان شهر جهانی گوهر‌سنگ‌ها و لالجین به‌عنوان شهر جهانی سفال ثبت شدند.

ثبت این دو شهر در فاصله زمانی یک‌ساله از ثبت نخستین شهر باعث شد تا انگیزه‌ها برای ثبت‌جهانی سایر شهرهای ایران افزایش یابد و بر همین اساس برنامه‌ریزی‌ها برای ثبت سیرجان به‌عنوان شهر جهانی گلیم و مریوان به‌عنوان شهر جهانی کلاش (گیوه) آغاز شد.

دهکده جهانی، نوآوری ایرانی

در کنار ثبت شهرهای جهانی، که حالا رفته‌رفته به موضوعی چشم‌گیر و مأموریتی حیاتی در سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تبدیل شده است، موضوع ثبت دهکده جهانی نیز با نوآوری ایران در جهان آغاز شد و برای اولین بار ثبت‌جهانی روستاهای دارای ارزش‌های مهم صنایع‌دستی در یک رشته خاص در شورای جهانی صنایع‌دستی مطرح شد که به‌تصویب اعضای این شورا رسید.

بر همین اساس جمهوری اسلامی ایران در کنار پیگیری ثبت‌جهانی سیرجان و مریوان به‌عنوان شهرهای جهانی گلیم و کلاش و آماده‌سازی این پرونده، کارشناسان خود را برای تهیه پرونده دهکده جهانی سفال به کلپورگان فرستاد تا هنر مردان و زنان زحمت‌کش بلوچ در این روستا در شرق کشور جهانی شود و آوازه هنر سفالگری هنرمندان بلوچ روستای کلپورگان مرزهای کشور را درنوردد و به شهر جهانی برسد.

گزارش کارشناسان معاونت صنایع‌دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اعلام کردند که کلپورگان می‌تواند اولین دهکده جهانی صنایع‌دستی در ایران و حتی جهان باشد.

هنر دست هنرمندان روستای کلپورگان و تولید سفال زیبا و رنگارنگ در این روستا در شرق کشور که با زیبایی چشم‌نوازی همراه است باعث شد تا پس از ارزیابی شورای جهانی صنایع‌دستی در سیستان‌و‌بلوچستان کلپورگان نیز برای ثبت‌جهانی این روستا به‌عنوان دهکده جهانی سفال کاملا شناسانده شوند و با اطمینان هر چه تمام‌تر به تهیه پرونده ثبت این روستا اقدام کنند.

با نوآوری ایران، نخستین دهکده جهانی صنایع‌دستی ثبت شد و کلپورگان در جهان به‌عنوان دهکده سفال شناخته شد تا در کنار اعلام خبر ثبت‌جهانی سیرجان به‌عنوان شهر جهانی گلیم و مریوان به‌عنوان شهر جهانی کلاش، روستای کلپورگان نیز به‌عنوان دهکده جهانی سفال اعلام شود.

ثبت سیرجان و مریوان به‌عنوان شهرهای جهانی گلیم و کلاش و کلپورگان به‌عنوان دهکده جهانی سفال شنبه 25 شهریور 96 در نامه‌ای رسمی ازسوی بانو رزی گرین لیز؛ سرپرست شورای جهانی صنایع‌دستی به سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشورمان اعلام شد تا ایران با شش شهر و یک روستای جهانی گوی سبقت از چین پرجمعیت برباید و در سطح جهان به‌عنوان نخستین کشور در این حوزه بدرخشد.

این همه در حالی است که بهمن نامور‌مطلق؛ معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کشورمان، از برنامه‌ریزی‌ها برای ادامه تهیه پرونده‌های ثبت‌جهانی شهرهای مختلف ایران خبر می‌دهد و باور دارد که ظرفیت‌های بی‌بدیل ایران در حوزه صنایع‌دستی می‌تواند شمار شهرها و دهکده‌های جهان صنایع‌دستی را افزایش دهد چنان‌چه تنها در دو سال ایران توانسته به موفقیت ثبت شش شهر و یک دهکده جهانی دست یابد.