مرکز مطالعات و برنامه‌‌‌ریزی شهر تهران تهران؛ پایتخت افسرده‌ها ۹۹/۷ درصد تهرانی‌ها سرزنده نیستند

گزارش اخیر مرکز مطالعات و برنامه‌‌‌ریزی شهر تهران با عنوان «سرزندگی شهری در مناطق 22گانه‌ی شهر تهران؛ از ارزیابی تا مداخلات اصلاحی»، هشدار مهم «نارضایتی شهروندان از مدیریت شهری» و «شرایط نامطلوب زندگی در پایتخت» را در خود جای داده است. 

نتایج این پژوهش که در سال گذشته انجام شده و به تازگی از سوی این نهاد رسمی منتشر شده است، نشان می‌دهد 99/7 ‌درصد تهرانی‌ها «سرزنده» نیستند. پیش‌تر، مرکز پژوهش‌های مجلس با انجام مطالعه‌ای با موضوع مشابه درباره‌ی وضعیت «کیفیت زندگی» در تهران اعلام کرد وضعیت شاخص «فشار محیط زیستی» در تهران عدد میانگین 323 است که به معنای «اوج بحران عدم‌دسترسی به محیط زیست و خدمات شهری مناسب» است؛ در آن گزارش اعلام شده بود که اگر این شاخص در سطح 100 باشد «مطلوب» است، اما عدد بالای 300 به معنای «فشار زیاد» و رضایت بخش نبودن وضعیت سکونت است.

جزئیات و تحلیل نتایج این پژوهش، اردیبهشت امسال منتشر شد.

گزارش جدید مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران نشان‌دهنده‌ی آن است که در سال 1401 برای دومین سال متوالی، کیفیت زندگی در شهر تهران، نمره‌ی مردودی دریافت کرده است. برآیند و جمع بندی نتایج این گزارش نشان می‌دهد، طی سال‌های گذشته تاکنون، عوارض نامرئی «تغییرکاربری» و «فقر فضا‌های تفریحی و عمومی» در پایتخت را شهروندان پرداخت کرده‌اند و این عوارض هم اکنون در شکل افسردگی دسته‌جمعی ساکنان پایتخت نمود پیدا کرده است.

جمعیت سرزنده‌ها، فقط ۰/۳ درصد!

محتوای این گزارش بر اساس سنجش میزان «سرزندگی شهری» شهروندان تهرانی (بر اساس شاخص سرزندگی)، نشان می‌دهد، 99/7 ‌درصد تهرانی‌ها افسرده هستند، به این معنا که فقط 0/3 درصد از جمعیت ساکن تهران بر اساس این شاخص، سطح مطلوبی از سرزندگی شهری دارند.

شاخص «سرزندگی» نمایانگر میزان نشاط روحی یا برعکس، افسردگی است. هم‌چنین سطح نامطلوب این شاخص بیانگر «پایین بودن کیفیت زندگی» است و تغییرات این شاخص با «سطح رضایت یا نارضایتی عمومی» شهروندان ارتباط دارد. بر اساس این گزارش، شاخص سرزندگی در تهران از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست. در مجموع 80/8 ‌درصد شهروندان تهرانی سرزندگی پایین را گزارش کرده اند. 18/9 درصد سرزندگی در سطح متوسط و تنها 0/3 ‌درصد سرزندگی بالا را گزارش داده‌اند.

آدرس مناطق افسرده شهر

در این گزارش، مناطق افسرده یا مناطقی که شهروندان در آن‌ها کم‌ترین میزان سرزندگی را گزارش کرده‌اند، معرفی شده‌اند. هم‌چنین اسامی مناطق با بیش‌ترین سرزندگی نسبت به سایر مناطق نیز اعلام شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهشی که در سال 1401 در این زمینه انجام شد، شهروندان مناطق 11، 20، 16، 12 و 19، کم‌ترین میانگین رتبه‌ی سرزندگی شهری را در مقایسه با دیگر مناطق شهر تهران به خود اختصاص دادند.

رتبه‌ی میانگین سرزندگی مناطق 5، 22، 3 و 8 تهران از دیگر مناطق بالاتر بود. در این گزارش بر ضرورت تدوین راهکار‌هایی برای افزایش نشاط و سرزندگی زیست شهری بر اساس چهار شاخص اساسی شامل «توسعه‌ی مشارکت و تعاملات اجتماعی»، «توزیع متوازن و مطلوب خدمات ورزشی و فراغتی»، «بهبود وضعیت زیست محیطی» و «اصلاح وضعیت فضا‌ها یا عرصه‌های عمومی» تاکید شده است.

تبعات افسردگی دسته جمعی شهروندان

نتایج این گزارش، تبعات افسردگی دسته جمعی تهرانی‌ها را نیز بازگو می‌کند. در این گزارش آمده است که این افسردگی دسته جمعی و وضعیت نامطلوب رتبه‌ی سرزندگی در میان شهروندان تهران، زمینه‌ی افزایش و تشدید بزهکاری، جرم و انواع آسیب‌های اجتماعی و نارضایتی‌های عمومی را فراهم می‌کند. 

نامطلوب بودن وضعیت سرزندگی شهری می‌تواند دال بر آسیب‌ها و مسائل اجتماعی متکثری در دیگر حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی نیز باشد. بزهکاری، جرم، اعتیاد، فحشا و... را نیز در سطح شهر توسعه دهد و از این رو ضروری است که بهبود و ارتقای سرزندگی شهری با فوریت بیش‌تری در دستور کار مدیریت شهری تهران قرار بگیرد.

در این گزارش، مرکز مطالعات شهرداری تهران به شهرداری توصیه می‌کند تا اقدامات فوری برای احیای سرزندگی تهرانی‌ها به‌خصوص در مناطق پایین شهر انجام شود.

5 مزاحم سرزندگی تهرانی‌ها

تحلیل نتایج این بررسی از شناسایی دست کم 5 عامل مزاحم سرزندگی شهروندان خبر می‌دهد. «وضعیت آشفته‌ی شهر» یکی از مهم‌ترین موانع سرزندگی شهروندان تهرانی است. در وهله‌ی بعد، «تغییر کاربری» سال‌های اخیر که باعث شده «فضای عمومی برای نشاط و تفریح و فراغت» به شدت کاهش یابد.

از سوی دیگر، «وضعیت نامطلوب پارک‌های شهر» و حتی «وضعیت نامناسب سطل‌های زباله» عواملی هستند که بر افسردگی و تشدید میزان آن در زیست شهری شهروندان اثرگذار بوده‌اند. «تسلط خودروها» در شهر و «فقر شدید معابر مخصوص توقف شهروندان و پیاده‌روی»، از دیگر عواملی هستند که می‌توان از آن به عنوان مزاحم سرزندگی شهروندان پایتخت یاد کرد.

توصیه‌هایی برای شهرداری

در این گزارش یک بسته‌ی سیاستی برای ارتقای سطح سرزندگی شهروندان تهرانی به شهرداری پیشنهاد شده است. مهم‌ترین این توصیه‌ها را می‌توان در چهار محور اصلی خلاصه کرد. ارائه‌ی توصیه‌هایی به منظور «توسعه‌ی مشارکت و تعاملات اجتماعی»، «بهره‌مندی عادلانه از خدمات ورزشی، تفریحی و فراغتی»، «بهبود شرایط زیست‌محیطی» و «بهبود وضعیت فضا‌ها و عرصه‌های عمومی»، سرفصل‌های این توصیه‌ها هستند. 
 
در این گزارش تاکید شده است به منظور بهبود و ارتقای سطح سرزندگی در شهر تهران، لازم است اراضی ذخیره (قهوه‌ای) برای افزایش خدمات شهری مختص نشاط و تفریح اختصاص پیدا کند. هم‌چنین لازم است محله‌های مسکونی تهران «آرام» شود. این اقدام باید با اعمال «سقف سرعت 30 کیلومتر بر ساعت» بر خودرو‌ها اعمال شود. 

تهران؛ پایتخت افسرده‌ها - ۹۹/۷ درصد تهرانی‌ها سرزنده نیستند تهران؛ پایتخت افسرده‌ها - ۹۹/۷ درصد تهرانی‌ها سرزنده نیستند 2024-01-08 19:51:15+3:30 2024-06-08 21:41:21+3:30 مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران گفته ۹۹/۷ درصد تهرانی‌ها «سرزنده» نیستند. شاخص «فشار محیط زیستی» 323 است؛ یعنی اوج بحران! وضعیت آشفته‌ی شهر، پارک‌ها، سطل‌های زباله، تسلط خودرو‌ها و فقر شدید معابر مخصوص توقف شهروندان و پیاده‌روی مهمترین موانع سرزندگی شهروندان به شمار می‌روند. گردشگری سلامت, توسعه گردشگری, امین حسنی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10209 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com