آبگوشت یخنی آبگوشت، ساده اش هم خوشمزه است!
دستهبندی غذا
غذا
زمان تقریبی پخت
4 ساعت
زمان تقریبی آمادهسازی
0.5 ساعت
مناسب برای
4 نفر
آبگوشت، یکی از خوراکهای سنتی ایران است. بسته به مواد مختلف و طعمدهندههای که مردم هر قوم و هر استانی به مواد اصلی آبگوشت اضافه میکنند انواع مختلف آبگوشت را میپزند. همدان را میتوان شهر آبگوشتهای متنوع نامید زیرا همانطور که در آشپزی و غذاهای استان همدان دیدیم تنوع آبگوشت و آش در بین غذاهای این استان زیاد است و آبگوشتهای خاص مثل آبگوشت قورمهسبزی، آبگوشت گوجهفرنگی، آبگوشت یخنی، آبگوشت کلمقمری و آبگوشت فلفل دارند.
آبگوشت در همدان غذای ظهرهای جمعه و تعطیلات و پای ثابت سفرههای مادربزرگها است. در ابتدا آبِ گوشت را برای تمامی افراد حاضر در سفره میکشند و بعد یکی از مردان بزرگ خانواده گوشت و نخود و سیبزمینیها را خوب میکوبد و گوشت کوبیده یا به اصطلاح بخش گوشت هر کس را در کاسه او میگذارد.
در زمانهای نه چندان دور در میهمانیهای رسمی مثل عروسیها یا نذری و یا بازگشت کسی از زیارت آبگوشتی از گوشت قربانی میپختد یا به اصطلاح بار میگذاشتند و با آن از میهمانانشان پذیرایی میکردند.
در این بخش از غذا نگری در ادامهی معرفی غذاهای سنتی استان همدان، آبگوشت یخنی همدانیها را معرفی و بررسی میکنیم. در قدیمالایام آبگوشت یخنی را آشپزان مخصوصی تهیه میکردند و نحوهی پخت آن متفاوت بود. برخلاف آبگوشتهای دیزی و قابلمهای که گوشت را در قطعات کوچک برش داده و میپختند در اینجا گوشت گوسفند را در حجم بیشتری بار میکردند؛ بدون زردچوبه و ادویه و فقط با کمی نمک و به مقدار لازم پیاز که بوی زهم آن را از بین ببرد. در واقع به خاطر میزان بیشتر گوشت نبست به آبگوشتهای دیگر، اصل یخنی بشقابی از گوشت و دنبه به حساب میآمد.
آب این آبگوشت را بعد از ترید (تریت) همراه با گرد لیمو یا کشک که بعد از ترید کردن رویش پاشیده بودند یا با ترشی استفاده میکردند و سپس بشقابی پر از گوشت و دنبه و چند سیبزمینی که جدا پخته شده و رویش دارچین و فلفل و گرد لیمو امانی میپاشند نوش جان میکردند. در همدان اما این آبگوشت را به همراه کمی نخود میپزند و اگر مقدار غذا زیاد باشد از لپه به جای نخود استفاده میکنند. معمولا در مراسم عروسی و بازگشت از زیارت و به عنوان ولیمه این آبگوشت را میپزند. اگر در ماه محرم و صفر به همدان سفر کنید و در روز عاشورا یا تاسوعا سری به شهرهای کوچک و روستاهای اطراف بزنید به احتمال زیاد از شما با آبگوشت یخنی خوشمزهای پذیرایی میکنند که طعم آن هیچ وقت از خاطراتان نمیرود.
در اینجا ما طرز تهیه آبگوشت یخنی با لپه را توضیح میدهیم. این آبگوشت را در جهرم به عنوان آبگوشت جهرمی نیز میشناسند.
مواد لازم آبگوشت یخنی
- پیاز 2 عدد
- لپه 100 گرم
- گوشت نیم کیلو
- لیموعمانی 5 عدد
- سیبزمینی 3 عدد
- روغن به میزان لازم
- نمک، فلفل، زردچوبه و دارچین به میزان لازم
- آب به میزان لازم
طرز تهیه آبگوشت یخنی
- پیاز را خرد کرده و با روغن تفت دهید تا طلایی شود.
- گوشت، فلفل و زردچوبه را با مواد تفت دهید و آب را اضافه کنید تا بجوشد.
- لپه را از قبل خیس کنید و به مواد بالا بیافزایید تا گوشت بپزد.
- پس از اینکه گوشتها نیمپز شد سیبزمینیها را شسته و با پوست به قابلمه اضافه کنید.
- لیموها را بشکنید و مواد داخل آن را از پوست و هستههای داخل جدا کرده و به آبگوشت اضافه کند. میتوانید از گرد لیمو هم استفاده کنید.
- در مرحلهی آخر نمک و دارچین را به آبگوشت اضافه کنید و اجازه دهید تا آبگوشت جا بیفتد.
برای پخت این آبگوشت میتوانید به جای گوشت از مرغ هم استفاده کنید. در این صورت به آن آبگوشت یخنی مرغ یا آبگوشت مرغ نیز میگویند و برای پخت آن حتما از لپه استفاده میکنند.
دیدگاهها
من همدانی ام و میدونم که ابگوشت یخنی رب نداره
کاربر مهمان
09:04:22 2020/04/06
من از این یخنی خوردم ، طعمش بسیار لذیذ و متفاوته ، عااااالی