واحدهای پول در ایران؛ از دریک تا تومان

پول در زندگی روزانه مردم نقش مهمی ایفا می کند و در کشورهای مختلف کاربردهای زیادی نیز دارد. در هر کشوری پول را با واحدی خاص می سنجند که ارزش و اعتبار متفاوتی نسبت به واحدهای پول رایج در سایر نقاط جهان دارد. در واقع واحد پول، مبنایی است که ارزش کالا ها و خدمات مختلف را با توجه به آن ارزیابی می کنند. واحدهای پول در هر کشوری می تواند با توجه به شرایط و به صورت حساب شده و طی مدت زمانی مشخص تغییر پیدا کند که این کار نیازمند برنامه ریزی و هماهنگی بسیار زیادی است. به همین دلیل تغییر واحدهای پول در کشورها در بازه های زمانی کوتاه کار منطقی نیست. اما هر کشوری در طول تاریخ واحدهای گوناگونی را به عنوان مبنا برای پول رایج در آن زمان در نظر می گرفته است که در این مقاله تصمیم داریم شما را با تاریخچه واحدهای پول در ایران آشنا کنیم. پس با یلدامدتور همراه باشید.

هخامنشیان

در دوره هخامنشیان از دریک به عنوان واحد پول هایی که به صورت سکه های طلا بود استفاده می کردند. سکه های نقره را با شکل می شمردند و برای شمش های طلا از تالان استفاده می کردند. البته واحدهای دیگری مانند مین و کرشه هم در آن زمان استفاده می شد که حالتی کوچکتر برای تبدیل واحدهای بزرگتر بوند.

ساسانیان

در دوره ساسانیان درم و دینار بر روی کار آمد. برای سکه های طلا از دینار و برای سکه های نقره از درم استفاده می کردند که هر دینار معادل 20 درم بود. اکنون درم واحد پول ارمنستان است. واحد معروف دیگر برای پول در این دوران پشیز بود. پشیز به سکه های مسی دوران ساسانی می گفتند و طبق لغت نامه دهخدا هر 60 پشیز معادل 1 درم بود. در واقع به ریزترین پول در دوران ساسانی که ارزش و اعتبار بسیار کمی داشت پشیز می گفتند. همین موضوع در گذر زمان در گفتار عامیانه و مردم کوچه و بازار به چیز بی ارزش معروف شد و زمانی که مردم می خواستند چیزی را کم ارزش جلوه دهند آن را به پشیز تشبیه می کردند. این موضوع را در سراسر ادبیات فارسی و گفتارهای عامیانه مردم می توانید به وضوح ببینید.

ز داد تو هر ذره مهری شود // زفرّت پشیزی سپهری شود (فردوسی)

چو بخت عرب بر عجم چیره شد // همی بخت ساسانیان تیره شد

برآمد ز شاهان جهان را قفیز // نهان شد زر و گشت پیدا پشیز (فردوسی)

سخن تا نگویی به دینار مانی // ولیکن چو گفتی پشیز مسینی (ناصرخسرو)

چنان روزگارش بکنجی نشاند // که بر یک پشیزش تصرف نماند (سعدی)

واحد دیگر پول در دوران ساسانی دانگ بود که به سکه های نقره ای می گفتند که هر 6 عدد از آن ها برابر با 1 درم بود.

صفویان

شاه عباس صفوی واحد عباسی را برای سکه های نقره ای که با چهره شاهی ضرب می شد انتخاب کرد. هر عباسی معادل 200 دینار بود. سکه های نیم عباسی هم معادل 100 دینار بود. در دوره قاجار از واحد دینار بسیار استفاده می شد. اما به دلیل این که واحدهای پول صفوی نیز در آن دوره هم چنان رایج بوده در بسیاری از تبدیل واحدهای پول در این دوران از شاهی و دینار نیز استفاده شده است. سکه های عباسی از جنس نقره بودند و برای سکه های مسی از واحدی به نام صنار در آن دوران استفاده می شد. صنار مخفف عبارت 100 دینار بود. صنار سکه ای بود از مس معادل 2 شاهی و 10 عدد آن یک قران به حساب می آمد و سال ها رایج بود. صنار در سال 1319 هجری قمری جریان داشته از اول تیرماه 1316 هجری خورشیدی از جریان خارج شده است.

قاجار

در دوران قاجار یکی از عجیب ترین واحدها را برای پول انتخاب کرده بودند. در این دوره واحد پول، همان پول بود! هر شاهی برابر 2 پول بود و هر 100 دینار برابر 2 شاهی. واحد معروف بعدی این دوران قران بود. هر قران سکه ای نقره ای بود به وزن 24 نخود! بعدها و در دوره پهلوی هر قران معادل یک ریال در نظر گرفته شد. در این دوره به سکه های طلایی که وزن آن معادل 18 نخود بود اشرفی می گفتند. در دوره قاجار به کمترین واحد پول پاپاسی نیز می گفتند. پاپاسی نیز مانند پشیز جایگاه خود را در میان گفتار روزمره ایرانیان باز کرد.

پهلوی

در این دوره واحد ریال به عنوان واحد رسمی پول در ایران در نظر گرفته شده بود.

جمهوری اسلامی

پس از انقلاب اسلامی نیز واحد ریال در ایران تا به امروز به عمر خود ادامه داده است. البته هم چنان در مکالمات روزمره مردم گاهی از مثال و ضرب المثل هایی که در آن واحدهای رایج قدیمی وجود دارد استفاده می شود اما واحد رسمی پول همان ریال است. جالب است که در مراودات روزمره ایرانیان ریال جایگاهی ندارد و همگان از واحدی به نام تومان استفاده می کنند. هر تومان برابر 10 ریال است. به همین دلیل مدتی است که بحث تغییر واحد رسمی پول از ریال به تومان مطرح شده است. اما هنوز تصمیم جدی در باره آن گرفته نشده است.

در طی قرن ها تاریخ و تمدن در ایران، واحدهای دیگری نیز برای پول در نظر گرفته شده بود که می توانید لیستی از آن ها را در جدول زیر ببینید.

واحدهای پول در ایران؛ از دریک تا تومان واحدهای پول در ایران؛ از دریک تا تومان 2019-05-19 19:28:43+3:30 2024-06-08 21:41:21+3:30 پول در زندگی روزانه مردم نقش مهمی ایفا می کند و در کشورهای مختلف کاربردهای زیادی نیز دارد. در هر کشوری پول را با واحدی خاص می سنجند که ارزش و اعتبار متفاوتی نسبت به واحدهای پول رایج در سایر نقاط جهان دارد. در واقع واحد پول، مبنایی است که ارزش کالا ها و خدمات مختلف را با توجه به آن ارزیابی می کنند. واحدهای پول در هر کشوری می تواند با توجه به شرایط و به صورت حساب شده و طی مدت زمانی مشخص تغییر پیدا کند که این کار نیازمند برنامه ریزی و هماهنگی بسیار زیادی است. پول, ارز, دریک, ریال, تومان, واحد پول, پول ایران, واحد پول ایران, پشیز, صنار, شاهی, پول سیاه, پول سفید, پاپاسی, امین حسنی Author info@yaldamedtour.com /fa/user-profile/10209 YaldaMedTour Barajin Salamat Road +98 Qazvin Qazvin, Qazvin Province, Iran. , info@yaldamedtour.com