گردشگری، محور دیپلماسی اقتصادی و فرهنگی در دوران پساکرونا
برای احیای اقتصاد ملی در دوران پساکرونا، صنعت گردشگری میتواند محور بازیابی توان اقتصادی ملی و جهانی شود، اما در این شرایط، رونق و توسعهی گردشگری زمانی محقق میشود که در محور اصلی دیپلماسی اقتصادی و فرهنگی قرار گیرد.
امروزه هیچ اقتصاددان و مدیر توسعهگرایی در پیشران بودن صنعت گردشگری و تاثیر و نقش مثبت آن بر مؤلفههای اقتصاد ملی و منطقهای و افزایش اشتغال و تولید ثروت و رشد و پیشرفت جامعهی محلی مقصد تردیدی ندارد. حتی سیاستگذاران اجتماعی برونرفت از مسائل اجتماعی و گسترش نشاط عمومی را هم در بستر توسعهی گردشگری در انواع و گونههای مختلف آن توصیه و برنامهریزی میکنند.
با نگاهی فرامرزی، اکنون روابط درهمتنیدهی اقوام و ملیتهای مختلف در یک منطقهی جغرافیاییِ هرچند گسترده، ایجاب میکند دیپلماسی گردشگری در کنار دیپلماسی فرهنگی، عمومی و اقتصادی، محور مذاکرات و تعاملات نمایندگان و دیپلماتهای کشور حتی اگر ماموران سیاسی هستند، قرار گیرد زیرا این صنعت جذاب ثابت کرده میتواند تضمینکننده صلح و امنیت و تداوم دوستی میان ملتها باشد.
گردشگری حتی در صحنهی بینالمللی انعطاف و تابآوری خود را اثبات کرده است، جهان سه سال سخت و طوفانی را با شیوع کرونا پشت سرگذاشت، صنعت گردشگری نهتنها باعث گسترش دامنه و شیوع کرونا نشد، بلکه با حداکثر همکاری و با رعایت کامل دستورالعملهای جهانی بهداشت، عاملی برای مهار و پایان این بحران بود؛ شاهد آنکه در ایران اگرچه خسارتهای مالی کرونا در این حوزه بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان است، اما تقریبا خسارت جانی در تاسیسات گردشگری نزدیک به صفر است.
اکنون که پساکرونا را تجربه میکنیم برای احیای اقتصاد ملی، گردشگری میتواند محور بازیابی توان اقتصادی شود البته باید از همهی ظرفیتهای ملی مانند جاذبههای متنوع گردشگری و ظرفیتهای بینالمللی مانند علاقه به سفر میان ملتها در کشورهای همسایه و مناطق هموار و مشترکالمنافع در کشورهای عضو اکو و اوراسیا و اتحادیهی کشورهای مستقل و همسود (CIS) برای رونق کسبوکار صنعت گردشگری بهره برد.
جدا از جایگاه تاریخی و تمدنی ایرانزمین، موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک ایران در منطقهی غرب آسیا بهعنوان چهارراه اقتصادی، فرهنگی و تاریخی جهان، ویژگی استثنایی و کمنظیر برای توسعهی گردشگری فراهم کرده است، شرایطی که میتواند همکاری با کشورهای همسایه و کشورهای عضو سازمانها و اتحادیههای بینالمللی و منطقهای مانند اکو، اوراسیا، شانگهای را در چارچوب تبادلات گردشگرمحور گسترش دهد.
گزارشها نشان میدهد بیش از ۲۰۰ میلیون گردشگر، سالانه از کشورهای عضو اکو - که خود حدود ۵۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد - دیدن میکنند، اوراسیا هم جمعیتی حدود ۲۰۰ میلیون نفر را در خود جایداده است، دولت میتواند با یک برنامهریزی از این ظرفیت برای جذب گردشگر و حتی سرمایهگذار برای توسعه صنعت گردشگری استفاده کند.
اهداف توسعه و تقویت گردشگری در این مناطق زمانی محقق میشود که گردشگری محور اصلی دیپلماسی اقتصادی و فرهنگی دولتها قرار گیرد، مناطقی که مردمانش کمابیش فرهنگ و تاریخ مشترک دارند، مؤلفههای فرهنگی آنها از زبان و ادبیات و شعر تا لباس و غذا و مشاهیر علمی، ادبی و دینی آنها از قرابتی تا چندین سده و گاهی هزاره برخوردار است.
آنچه شاید در گام اول و در حوزهی سیاسی میتواند تسهیلکننده باشد لغو روادید میان ایران و کشورهای عضو این اتحادیهها و سازمانهای بینالمللی است، مسیری که اقدام ویژهی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی و وزارت امور خارجه را میطلبد.
اگر چرخ اقتصاد گردشگری در ایران و کشورها همسایه و همفکر در منطقه به حرکت درآید به طور حتم درآمد سرشاری نصیب ملتهای آنها خواهد شد، اما برای تحقق این امر باید با برنامهریزی اصولی در گام دوم پروازهای روزانهی بین ایران و این کشورها برقرار تا گردشگری فراگیر شود؛ البته بنا به وسعت مرز زمینی با همسایگان شرقی و غربی توسعه مسیر جادهای و ریلی هم میتواند در دستور کار قرار گیرد؛ همچنین مناسب است در محور جنوبی با کشورهای حوزهی خلیج فارس و در محور شمالی با کشورهای حاشیهی دریای خزر و اتحادیه کشورهای مستقل و همسود (CIS) ، گردشگری دریایی را گسترش دهیم زیرا علاوه بر امنیت مناسب، برای گردشگران سفرهای کمهزینه و جذابی هستند.
در گام بعد هم فعالان صنعت گردشگری از صنوف مختلف باید با هماندیشی با همکاران خود در کشورهای عضو این مناطق، بستههای واحد گردشگری به فراخور جاذبههای متنوع و مشترک تعریف کنند، تا علاوه بر تبادل گردشگر میان خود با رویکردی مشخص، گردشگران دیگر کشورهای جهان را هم به منطقه جذب کنند.
یقینا صنعت گردشگری میتواند بار دیگر اقتصاد فروپاشیده و کرونازدهی جهان را سامان دهد، بهشرط آنکه دولتمردان و قانونگذاران با نگاهی جامع و عمیق حساسیتها و ظرایف آن را درک کنند، فرصتهای همکاری بینالمللی را غنیمت شمرده و برای محور قرارگرفتن گفتمان گردشگری در دیپلماسی منطقهای خود، تلاش و سرمایهگذاری کنند.
- حرمتالله رفیعی | رئیس هیئتمدیرهی انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران
کلمات کلیدی: گردشگری، توسعه گردشگری، صنعت گردشگری، کرونا و گردشگری،
شیوه نامه ساماندهی کسب و کارهای گردشگری در فضای مجازی (دیماه 1398)
دیدگاهها
هنوز دیدگاهی برای این محتوا درج نشده است. با درج دیدگاه خود، اولین نفر باشید!
تمام حقوق مادی و معنوی این وب سایت برای یلدامدتور محفوظ است.
هر گونه استفاده از محتوای یلدامدتور بدون کسب اجازه از آن قابل پیگرد قانونی خواهد بود.