نام های دیگر مکان

• برج مقبره‌‌های خرقان
• قوشا امام

موقعیت جغرافیایی برج های دوگانه خرقان

برج‌های دوگانه‌ی خرقان در یک کیلومتری روستای حصار ارمنی در شهرستان آوج، از توابع خرقان غربی استان قزوین و در 32 کیلومتری جاده‌ی قزوین به همدان قرار دارند. این برج‌ها در محوطه‌ی وسیعی به فاصله‌ی کمی از یکدیگر در دشت آبرفتی وسیعی که حوزه‌ی آبریز ارتفاعات منطقه می‌باشد قرار گرفته و منظره‌ی طبیعی دشت، آن‌ها را در بر گرفته‌ است.

سیر تاریخی و فرهنگی برج های دوگانه خرقان

برخی از اهالی خرقان بر این عقیده‌اند که این دو بنا امامزاده می‌باشند و در بین اهالی به «قوشا امام» معروف هستند که معادل فارسی کلمه‌‌ی «دو امامزاده» می‌باشد. برخی دیگر نیز آن‌ها را منتصب به حکام محلی می‌دانند. اما از آن جا که این بناها دارای تزئینات بسیار والایی می‌باشند و معماری آن‌ها نیز بومی نبوده و دارای سبکی متمایز با معماری منطقه بوده می‌توان بانینان این برج‌ها را به شخصیت‌هایی که دارای تشخصی فراتر از منطقه‌ی خرقان باشد دانست.   

این برج‌ها در دوره‌ی سلجوقی و در قرن پنجم بنا شده‌‌اند. منطقه‌ی خرقان در زمان سلجوقیان مورد توجه امپراتوری بزرگ جهان اسلام بوده‌است. حتی یکی از شاهزادگان سلجوقی به نام محمد بن ملکشاه که علیه برادرش سلطان برکیارق؛ جانشین ملکشاه قیام کرد، در خرقان سلطنت اختیار نمود و خلیفه‌ی عباسی هم او را در 17 ذی‌الحجه 492 هجری قمری به سلطنت شناخت و به او لقب «غیاث الدنیا والدین» داد.

معماری برج های دوگانه خرقان

گره‌‌چینی و نقوش هندسی آجرکاری دوره‌ی سلجوقی، در این بنا به کمال رسیده‌است. اجرای آجرکاری این برج‌ها حاکی از مهارت بالای سازندگان آن است و این بنا را به یکی از چشم‌گیرترین بناهای قرن پنجم هجری قمری بدل کرده‌است. در آجرکاری این بنا، شیوه‌ای تازه به کار گرفته شده‌است که بعدها در ساخت بناهای دیگری چون گنبد سرخ مراغه نیز استفاده شده‌است.

در برج‌ها حدود 25 نوع آجرکاری تزئینی با طرح‌های مختلف وجود دارد که حصیری، جناغی، خفته‌راسته، گره مربع، سرمه‌دان، مربع پای باریک و چهار ترنجی از آن جمله هستند.

کتیبه‌هایی نیز در سردرِ ورودی برج‌ها در بالای ساقه‌ی گنبد قرار دارند که بر روی آن‌ها اطلاعاتی در مورد سال ساخت و معمار برج‌ها نوشته شده‌ است. در کتیبه‌ی دو خطی برج قدیمی چنین نوشته شده‌است: «به تاریخ سنه‌ی ستین و اربعمائه عمل محمد بن مکی الزنجانی القبه»  که نشان از ساخت بنا در سال 460 هجری قمری توسط محمد بن مکی زنجانی دارد. کتیبه‌ی برج جدید سال ساخت 486 به معماری ابوالمعالی بن مکی زنجانی را نشان می‌دهد اما احتمالا معمار هر دو برج یک نفر بوده‌است.